Patriarg Nikon van Moskou

In 987 het grootprins Wladimir I van Kiëf die Christelike geloof aanvaar nadat die Oosters-Ortodokse gebruike van die Bisantynse kerk hom beïndruk het. Rusland het die dienste, evangelie, sakramente en rites van die Ortodokse Kerk aangeneem.

Teen die middel van die 17de eeu het Griekse en Russiese kerkamptenare, insluitend patriarg Nikon, agtergekom daar is verskille tussen gebruike in die Russiese en die res van die Ortodokse kerke. Hulle het tot die gevolgtrekking gekom dat die Russiese Kerk rites ontwikkel het wat verskil van die oorspronklike Ortodokse Kerk.

Nikon, wat ondersteun is deur tsaar Aleksei, wat van 1645 tot 1676 regeer het, het in 1652 ’n sinode saamgestel om Russiese en Griekse liturgiese boeke met mekaar te vergelyk. In 1666 het ’n tweede sinode van patriarge en biskoppe die hervormings bekragtig.

’n Skeuring het gevolg en dit was die ontstaan van die Raskolniki, wat later bekend geraak het as die Ougelowiges. Onder leiding van aartspriester Awwakoem Petrof (1620 of 1621 tot 1682) het die Ougelowiges alle kerkhervormings in die openbaar verwerp. Die aktiefste lede is gearresteer en verskeie van hulle, onder andere aartspriester Awwakoem, is in 1682 tereggestel.

Nadat die verhouding tussen patriarg Nikon en tsaar Aleksei versleg het, het Nikon Moskou verlaat en gedink die tsaar sou hom bedink en Nikon vra om weer patriarg te word. Dit het egter nie gebeur nie en eindelik is Nikon op die konsilie van 1666-1667 van sy amp onthef en verban.

Patriarg Nikon is steeds ’n omstrede persoon. Hy word deur sommige beskou as die oorsaak van die skeuring in die Russies-Ortodokse Kerk, terwyl ander meen hy is onregverdig behandel en hom loof vir sy politieke insig en daadkrag.

• Ougelowiges

• Makarios: Patriarg Nikon. Moskou, 1881 {ru}
• Paul Meyendorff: Russia, Ritual, and Reform. The Liturgical Reforms of Nikon in the 17th century. St. Vladimir’s Seminary Press, Crestwood, NY 1991. ISBN 0-88141-090-X
• Olga B. Strakhov: The Byzantine Culture in Muscovite Rus. The Case of Evfimii Chudovskii (1620–1705). Böhlau, Köln 1998. ISBN 3-412-06898-5
• S.V. Lobatsjef: Patriarg Nikon. Sint Petersburg, Iskoesstwo-SPB 2003. ISBN 5-210-01561-0

• World Culture Encyclopedia - Ougelowiges