Wikipedia:Voorbladartikel week 35 2023

'n Groot golf met 'n branderplankryer.

Seegolwe is oppervlakgolwe op 'n oseaan. Soos die wind waai, stoot dit die oseaan se water daarvoor uit en verplaas dit so van die windenergie na die water deur middel van wrywing.

In vloeidinamika is seegolwe, of windgegenereerde golwe, 'n wateroppervlakgolf wat op die vrye oppervlak van waterliggame voorkom. Dit is die resultaat van wind wat oor 'n vloeistofoppervlak beweeg. Golwe in die oseaan kan duisende kilometers ver reis voordat hulle land bereik. Seegolwe op aarde wissel in grootte van klein rimpelings tot golwe wat meer as 30 m hoog is. Die hoogte word beperk deur windsnelheid, duur, bepaalde gebied en waterdiepte.

Soos die oseaandiepte vergroot, verklein die golwe; daar kom tog soms fratsgolwe voor, somtyds tot 30 meter hoog. Sulke golwe verskil van tsoenami's, wat deur aardbewings onder die water veroorsaak word en slegs naby die kus voorkom.

As dit direk deur plaaslike waters gegenereer word, word 'n windgolfstelsel 'n windsee genoem. Windgolwe sal in 'n groot sirkelroete beweeg nadat hulle gegenereer is – dit buig effens links in die Suidelike Halfrond en effens regs in die Noordelike Halfrond. Nadat dit uit die gebied beweeg het, word windgolwe deinings genoem en kan dit duisende kilometers ver beweeg. 'n Opmerklike voorbeeld hiervan is golwe wat tydens swaar winde suid van Tasmanië gegenereer word en oor die Stille Oseaan na die suide van Kalifornië sal beweeg; dit skep wenslike branderrytoestande. Meer algemeen bestaan 'n deining uit windgegenereerde golwe wat op daardie tydstip nie noemenswaardig deur die plaaslike wind beïnvloed is nie. Dit is elders of 'n geruime tyd gelede gegenereer. Seegolwe in die oseaan word see-oppervlakgolwe genoem en is hoofsaaklik swaartekraggolwe.

...lees verder