1651

Politik

Ängland / Irland

Irischi Konföderazionschrieg, d Zruckeroberig vo Irlands (1649–1653)

• 1. Januar: Dr Karl II. wird zum Köönig vo Schottland kröönt.
• Juni bis Oktober: D Drubbe vom Parlamänt eroobere Limerick.
• Juli: D Drubbe vom änglische Parlamänt schlöön die Konföderierte Drubbe under em Donagh MacCarthy in dr Schlacht vo Knocknaclashy.

• August: D Belaagerig vo Galway foot aa.
• 25. August: D New Model Army under em Oberst Robert Lilburne schloot d Rozaliste in dr Schlacht vo Wigan Lane.

• 3. Septämber: D New Model Army under em Oliver Cromwell schloot d Drubbe vom nöije Köönig Karl II. in dr Schlacht vo Worcester. Dr Köönig goot ins Exil.
• 1. Dezämber: Die änglischi Navigazioonsakte reguliert d Schifffaart und dr Seehandel, was dr Ufstiig vo Ängland zur füerende See- und Handelsmacht mööglig macht.

Frankriich

• 6. Februar: Dr Jules Mazarin flüchdet vor dr Fronde us Bariis.
• Dr Louis XIV. wird für volljeerig erkläärt.

Pole-Litaue

• 28. Juni bis 30. Juni: In dr Schlacht bi Beresteczko besigt d Aadelsrepublik Pole-Litaue en Armee vo Saporoger Kosake und Tatare. Dr Chmelnyzkyj-Ufstand bricht zämme.

Häiligs Römischs Riich

• 27. Septämber: Dr Ferdinand Maria folgt sim Vater Maximilian I. uf em bayrische Droon.

Japan

• Dr zääjöörigi Tokugawa Ietsuna wird noch em Dood vom Tokugawa Iemitsu dr 4. Shōgun z Japan. Im Keian-Ufstand wo denn usbricht, brobiere Samurai ooni Heere under dr Füerig vom Yui Shōsetsu und Marubashi Chūya d Tokugawa-Shogune z stürze.

Wüsseschaft und Technik

• Dr änglisch Filosof Thomas Hobbes git si Leviathan uuse.

Kultur

• D Kopii vom ene Wärk vom islamische Müstiker Bāyazid Ansāri, wo uf e 6. Septämber 1651 datiert isch, isch s eltiste bekannte Wärk uf Paschtu.

• Dr Gian Lorenzo Bernini wird mit em Vierstroombrunne uf dr Piazza Navona z Rom fertig.

• Dr Diego Velázquez moolt s Gmäld Venus vor em Spiegel.

Gsellschaft

• Dr Fürstbischof Christoph Bernhard vo Galen gründet d Junggselleschützeschaft Wettringe.

Katastroofe

• 22. Februar: D Petrifluet verwüestet d Insle und Küste vo Friesland, vo dr Dütsche Bucht und vom Alte Land.

• 09. Januar: Petronio Franceschini, en italiänische Komponist († 1681)

• 25. Februar: Quirinus Kuhlmann, e dütsche Schriftsteller († 1689)

• 31. Merz: Karl II., Kurfürst vo dr Pfalz († 1685)

• 04. April: Georg Friedrich Meinhart, e dütscher evangelische Theoloog ( † 1718)
• 10. April: Ehrenfried Walther von Tschirnhaus, e dütsche Naturwüsseschaftler († 1708)

• 27. Mai: Louis-Antoine de Noailles, Kardinal und Erzbischof vo Bariis († 1729)

• 12. Juni: Johann Georg Ahle, e dütsche Komponist, Organist, Dichter und Chillemusiker († 1706)

• 05. Septämber: William Dampier, e britische Freibüter, Wältumseegler, Entdecker und Geograaf († 1715)

• 27. Septämber: Maximilian I., Kurfürst vo Bayre (* 1573)