Avise
Avise (frankoprov. Oveuzo) isch e Gmai in dr autonome Provinz Augschtdal z Italie.
| Avise | ||
|---|---|---|
.svg) |
| |
 | ||
.svg) Lag vu dr Gmai Avise im Augschtdal | ||
| Staat: | Italie | |
| Region: | Aostatal | |
| Koordinate: | , 7° 8′ O45° 42′ 31″ N, 7° 8′ 0″ O | |
| Hechi: | 775 m s.l.m. | |
| Yywohner: | 299 (31. Dez. 2022)[1] | |
| ISTAT-Nummer: | 007006 | |
Avise ghert zue dr Gmainschaft Unité de communes Grand-Paradis.
Geografi
Avise lyt im obere Augschtdal uf dr linke Syte vu dr Dora Baltea.
Zue dr Gmai ghere d Wyyler Baulin, Cerellaz, Charbonnière, La Clusaz, Coudray, Le Cré, Le Pré, Milliery, Plan, Runaz, Thomasset, Vedun. Nochbergmaine sin Arvier, La Salle, La Thuile, Saint-Nicolas, Saint-Pierre, Saint-Rhémy-en-Bosses un Valgrisanche
Gschicht
Dr Grinder vum Huus Savoye, dr Humbert I mit dr wysse Händ, het anne 1025 s Augschtdal as Leeche griegt. Mid Uusnahme vun e baar Johr (1691, 1704–1706, 1798–1814 zue Frankrych) het s Augschtdal derno zem Huus Savoye gheert bis anne 1946, d. h. bis dr letscht italienisch Chenig Umberto II. abdankt ghaa het. Wu s italienisch Chenigrych anne 1861 grindet woren isch, isch s Augschtdal zue dr Provinz Turin chuu. Anne 1927 isch s derno ne aigestädnigi Provinz wore. Im Faschismus under em Benito Mussolini isch di franzesisch Sproch verbote wore un s het e starki Italienisierigsbolitik gee. Vu 1939 bis 1945 het Avise dr italienisiert Name Aviso drait. Noch em Zweede Wältchrieg het s Augschtdal anne 1948 e autonome Sonderstatus griegt.
Bevelkerig
| Johr | 1861 | 1871 | 1881 | 1901 | 1911 | 1921 | 1931 |
| Yywohner | 643 | 660 | 635 | 532 | 517 | 500 | 511 |
| Johr | 1936 | 1951 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 2001 |
| Yywohner | 506 | 426 | 430 | 342 | 304 | 322 | 307 |
Politik
D Burgermaischteri vu Avise isch d Maria Lyabel.
Sproch und Dialäkt
Dr frankoprovenzalisch Dialäkt vu Avise ghert zum Valdostanisch (Valdôtèn).
Anne 2001 het d Fondation Émile Chanoux in Zämmenarbet mit em Centre d'Études Linguistiques pour l'Europe un dr Università degli Studi di Trento di soziolinguistisch Situation vu allne Gmaine im Augschtdal untersuecht. Doderzue isch im Septämber un Oktober 2002 e Froogebooge verschickt woore. Vu Avise sin 60 Froogebeege wider retuurchuu[2].
| Froog 0301: Was isch Ihri Muetersprooch? | |||||||
| Italienisch | Patois | Italienisch un Patois | Franzeesisch | anderi | kai Andwoord | Total | |
| 25 (41,7 %) | 28 (46,7 %) | 1 (1,7 %) | 1 (1,7 %) | 1 (1,7 %) | 4 (6,7 %) | 60 | |
| Froog 1403a: Wie guet verstehn si Frankoprovenzalisch (Patois)? | |||||
| guet | mittelguet | e weng | gar nit | kai Andwoord | Total |
| 46 (76,7 %) | 4 (6,7 %) | 2 (3,3 %) | 6 (10 %) | 2 (3,3 %) | 60 |
| Froog 1403b: Wie guet chenne si Frankoprovenzalisch (Patois) schwätze? | |||||
| guet | mittelguet | e weng | gar nit | kai Andwoord | Total |
| 44 (73,3 %) | 4 (6,7 %) | 2 (3,3 %) | 9 (15 %) | 1 (1,7 %) | 60 |
Fueßnote
Weblink
Commons: Avise – Sammlig vo Multimediadateie