Fast offener Zentralvokal

Fascht-offnige Zentralvokal
IPA-Nummere	324
IPA-Zeiche	ɐ
IPA-Bildli
Teuthonista
X-SAMPA	`6`
Kirshenbaum	`&"`
^ⓘ^/?

De fascht-offnig Zentralvokal isch en Vokal vo dr menschliche Sprooch, wo in mangi Sprooche vor dr Wält vorchunt. S Zeiche im IPA defür isch ɐ.

Imene Deil alemannischi Dialäkt tritt de Vokal als Luutung vum Schwa uff. Im Hochdütsche gits de Vokal als Vokalisierig vum -er in „Vatta“ oder „aba“. Im Alemannische gits des ursprüngli numme ganz im Oschte, in Gegende vo Vorarlberg. Z Dütschland isch es hüt aber unter em Yfluss vum Hochdütsche au verbreitet.

Artikulation

Es isch en Zentralvokal. D Zung isch also in dr Mitti vum Mund, uff halbem Wäg zwüscheme Vorderzungevokal un eme Hinterzungevokal .
Es isch en fascht-offene Vokal. D Zung isch fascht so wyt unte im Mund wie bimene offnige Vokal, aber nit ganz.
Di Lippe-Rundig für de Vokal isch im IPA nit definiert.

Verbreitig

Sprooch		Wort	IPA-Transkription	Bedütig	Bemerkig
Seislertütsch		Fageta	[ˈv̥ɑˌg̊ɛtɐ]
Elsässisch		Schwowa	[ˈʃʋoʋɐ]
Schwäbisch		Wocha	[ˈʋɔxɐ]
Hochdütsch		Mutter	[ˈmʊtɐ]	'Muetter'	als Vokalisierig vo /er/. Nit immer im Südweschte vo Dütschland un nie im Schwiizer Hochdütsch.
Chinesisch	Kantonesisch	心/sam1	[sɐm˥]	'Härz'
Änglisch	Kalifornie^[1]	nut	[nɐt]	'Nuss'	De Vokal isch friener mee wie [ʌ] ussgsproche worde, un wird meischt hüt no so transkribiert.
Änglisch	Received Pronunciation^[2]	nut	[nɐt]	'Nuss'
Portugiesisch	Brasilianisch^[3]	saca	[sakɐ]	'Sack'
Vietnamesisch		ăn	[ɐn]	'ässe'

Vokal

vorne

zentral

hinde

gschlosse

i • y

ɨ • ʉ

ɯ • u

ɪ ʏ

ʊ

e • ø

ɘ • ɵ

ɤ • o

ə

ɛ • œ

ɜ • ɞ

ʌ • ɔ

æ

ɐ

a • ɶ

ɑ • ɒ

fascht gschlosse

halbgschlosse

mittel

halboffe

fascht offe

offe

Bi Symbolpaare schtellt s jewiils linke Symbol de
ungrundeti und s rechte Symbol de grundeti Vokal dar.

Fuessnote

[1]

[2]

[3]