Jinan
Jinan (chinu tradicional: 濟南, chinu simplificáu: 济南市, pinyin: Jǐnánshì, trescripción antigua: Tsinan) ye la capital de la provincia de Shandong na República Popular China. Trevesada pol ríu Mariellu, considérase'l centru económicu, políticu, cultural, comercial, educativu y de tresporte de tola provincia. La so área ye de 8117 km² y la so población ye de 6,99 millones.
 Jinan | |
|---|---|
 | |
| Alministración | |
| País |  República Popular China |
| Provincies | Shandong |
| Tipu d'entidá | Ciudá-subprovincia de la República Popular China |
| Nome oficial | 济南市 (zh-cn) |
| Códigu postal | 250000 |
| Xeografía | |
| Coordenaes | 36°40′00″N 116°59′00″E / 36.6667°N 116.9833°E |
  Jinan Jinan (República Popular China)  | |
| Superficie | 10244.45 km² |
| Altitú | 23 m |
| Demografía | |
| Población | 9 202 432 hab. (2020) |
| Porcentaxe | 9.06% de Shandong 0.64% de República Popular China |
| Densidá | 898,28 hab/km² |
| Más información | |
| Prefixu telefónicu | 0531 |
| Estaya horaria | UTC+08:00 |
| Llocalidaes hermaniaes | Kfar Saba, Marmaris, Yamaguchi, Rennes, Augsburgu, Sacramento, Kharkiv, Vantaa, Wakayama, City of Joondalup (en)  , Coventry, Regina, Praia, Nizhni Nóvgorod, Suwon, Puertu Moresby, Vítebsk, Porto Velho, Savyetski District (en) , Sidoarjo (es) , Kazanlǎk, Zapopan, Civitavecchia, Kutaisi, Nagpur, Arba Minch y Maribor |
| jinan.gov.cn | |
 | |
Alministración
La ciudá de Jinan estrémase en 6 distritos, 1 ciudá y 3 condaos:
| Map | Subdivisión | Chinu | Pinyin | Población |
|---|---|---|---|---|
 | ||||
| Zona centru | ||||
| 1、 Distritu Lixia | 历下区 | Lìxià Qū | 583 500 | |
| 2、 Distritu Shizhong | 市中区 | Shìzhōng Qū | 570 000 | |
| 3、 Distritu Huaiyin | 槐荫区 | Huáiyìn Qū | 370 000 | |
| 4、 Distritu Tianqiao | 天桥区 | Tiānqiáo Qū | 485 773 | |
| Ciudá satélite | ||||
| 5、 Distritu Licheng | 历城区 | Lìchéng Qū | 849 900 | |
| 6、 Distritu Changqing | 长清|区 | Chángqīng Qū | 530 000 | |
| 7、 Ciudá Zhangqiu | 章丘市 | Zhāngqiū Shì | 1 004 000 | |
| 8、 Condáu Pingyin | 平阴县 | Píngyīn Xiàn | 360 000 | |
| 9、 Condáu Jiyang | 济阳县 | Jǐyáng Xiàn | 520 095 | |
| 10、 Condáu Shanghe | 商河县 | Shānghé Xiàn | 579 928 | |
-Estos alminístrense en 146 divisiones menores.
Nomes
El nome de la ciudá Jinan (济南) significa lliteralmente "sur del Ji" y refierse a un antiguu tributariu del ríu Mariellu que corría al norte de la ciudá. Nel sieglu XIX, el ríu Mariellu camudó'l so calce, sumiendo definitivamente nel añu 1852. La pronunciación actual del caráuter Jǐ (济) foi afitada a finales de los 1970. Antiguos testos trescríbenlo como Tsinan y "Chi-nan". Mientres la dinastía Zhou, la ciudá de Lixia (历下) foi'l mayor asentamientu de la rexón. El nome Lixia fai referencia a les fasteres del Monte Li. Güei Lixia ye un distritu de la ciudá. Marco Polo describió la ciudá sol nome de Chingliy Chinangli. El llamatu de Jinan ye "ciudá de los manantiales" (泉城).
Historia
| Jinan | ||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| Nome chinu | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| Chinu tradicional | 濟南 | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Chinu simplificáu | 济南 | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Lliteralmente: | Sur del Ji | |||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||
| [editar datos en Wikidata] | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Jinan ta considerada una de les llocalizaciones nes que nació la civilización china.
El primer asentamientu de la ciudá data, dablemente, de la dinastía Shang, hai más de 9000 años. D'esta llocalización, al sur de les antigües agües Ji, procede'l nome de Jinan que significa lliteralmente "Sur de Ji".
Jinan desenvolvióse amodo mientres la dinastía Zhou; en tiempos de la dinastía Jin, el budismu entamó a desenvolvese na zona y construyéronse dellos templos. Jinan convirtióse nel centru relixosu de la rexón. Mientres la dinastía Song del norte, Jinan convirtióse en prefeutura y denomóse-y "la nación de la lliteratura y el llugar del bienestar". Yera una de les zones de tol reinu na que se recaldaben más impuestos.
Jinan foi'l puntu nel que se desenvolvió'l primer comerciu d'artículos de bronce, lo qu'amuesa la rápida crecedera industrial y comercial qu'algamó la ciudá. Los "dos An de Jinan" crearon numberoses poesíes y obres lliteraries mientres esa dómina y convirtiéronse en máximos representantes de la élite lliteraria china. La ciudá siguió desenvolviéndose mientres les dinastíes Ming y Qing, convirtiéndose n'unu de los nucleos más importantes na rexón a finales de la dómina Qing.
La ciudá sufrió numberosos daños mientres la Segunda Guerra Mundial y foi reconstruyida de forma intensiva. Dende les reformes feches por Deng Xiaoping, Jinan convirtióse nuna metrópolis moderna.
Jinan foi'l trubiecu de numberosos personaxes destacaos na historia y la cultura china. Equí nacieron o crecieron Bian Que, fundador de la medicina china tradicional, y l'escritor Li Qingzhao. Tamién visitaron la ciudá y moraron nella mientres un tiempu los poetes Li Bai y Du Fu y los escritores Lao She y Ding Ling. Por eso, Jinan dacuando ye conocida como la "ciudá de les celebridaes".
Xeografía y clima
Ta asitiada na zona noroccidental de la provincia de Shandong. Tien un clima continental, coles cuatro estaciones bien estremaes. La primavera y seronda son estaciones seques; el branu ye calorosu y lluviosu; y l'iviernu pue aportar a desaxeradamente fríu.
La temperatura medio añal ye de 14,2 °C y la media de precipitaciones de 675 mm. Xineru ye'l mes más fríu y el más secu, con una temperatura mínimo de -5,4 °C y una máxima de 3,6 °C. El mes más calorosu ye'l de xunetu, con temperatures que bazcuyen ente los 32,6 °C de máxima y los 23,5 °C de mínima.
 Parámetros climáticos permediu de Jinan (1971–2000)  | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Mes | Xin | Feb | Mar | Abr | May | Xun | Xnt | Ago | Set | Och | Pay | Avi | añal |
| Temperatura máxima media (°C) | 3.9 | 6.9 | 13.3 | 21.6 | 27.1 | 31.6 | 31.9 | 30.6 | 26.9 | 21.2 | 13.0 | 6.0 | 19.5 |
| Temperatura mínima media (°C) | −3.9 | −1.6 | 3.9 | 11.3 | 16.8 | 21.6 | 23.6 | 22.5 | 17.7 | 11.8 | 4.5 | −1.7 | 10.5 |
| Precipitación total (mm) | 5.7 | 8.5 | 15.3 | 27.4 | 46.6 | 78.3 | 201.3 | 170.3 | 58.5 | 36.5 | 16.2 | 8.2 | 672.8 |
| Díes de precipitaciones (≥ 0.1 mm) | 2.9 | 3.1 | 3.9 | 5.1 | 6.5 | 8.2 | 13.3 | 11.6 | 6.5 | 4.6 | 3.9 | 3.2 | 72.8 |
| Hores de sol | 170.9 | 172.4 | 212.8 | 242.9 | 275.2 | 258.2 | 214.5 | 219.0 | 221.1 | 215.1 | 177.1 | 167.6 | 2546.8 |
| Humedá relativa (%) | 53 | 50 | 47 | 46 | 50 | 55 | 72 | 75 | 64 | 58 | 56 | 55 | 56.8 |
| Fonte: China Meteorological Administration[1] | |||||||||||||
Llugares d'interés
- El manantial Baotu: alcontráu nel parque del mesmu nome, na zona suroeste de l'antigua ciudá. Ye unu de los 72 manantiales alcontraos na ciudá que destaca pola so peculiar guapura. Tolos edificios que lu arrodien foron restauraos.
- La residencia de Confuciu: Asitiada na llocalidá cercana de Qufu. Dempués de la muerte de Confuciu, la vivienda quedó a cargu del cuidu de los sos familiares. Ocupa un área de 7,4 hectárees y tien un total de 480 habitaciones. Nesta casa vivieron los descendientes del filósofu hasta la segunda metá del sieglu XX. El postreru descendiente direutu de Confuciu fuxó a Taiwán pocu dempués de la fundación de la República Popular por cuenta de la hostilidá de les autoridaes comunistes escontra cualquier muerte del confucianismu.
- El templu de Confuciu: Tamién en Qufu, ta asitiáu nel centru de l'antigua ciudá. Construyíu mientres la dinastía Han, el templu sufrió delles reconstrucciones y ampliaciones a lo llargo de los sieglos.
- El monte Tai, al pie de la ciudá cercana de Tai'an, una de los cinco montes sagraos de China.
- El monte de los milenta budes: dientro de la mesma ciudá de Jinan, atópase'l monte de los milenta budes. Trátase d'un monte pol que pue xubise per aciu d'unes escaleres. Una vegada llegaos enriba, depáranos una magnífica vista panorámica de la ciudá. Nel camín de xubida puen apreciase distintes estatues de buda. Hai la posibilidá de baxar por un llargu tobogán.
Ciudaes hermanes
Jinan ta hermandada con:
Wakayama,dende'l 14 de xineru de 1983.
Coventry, dende'l 3 d'ochobre de 1983.- Yamaguchi, dende'l 20 de setiembre de 1985.
Rennes, dende 1985.
Kfar Sava,dende'l 2 de febreru de 2007.
Sacramento,dende'l 29 de mayu de 1985.
Regina, dende'l 10 d'agostu de 1987.
Puertu Moresby, dende'l 28 de setiembre de 1988.
Suwon,dende 1993.
Vantaa, dende'l 27 d'agostu de 2001.
Referencies
- K. Pletcher (ed.): The Geography of China: Sacred and Historic Places, The Rosen Publishing Group, 2011
- Jinan. (2008). In Encyclopædia Britannica. Retrieved October 28, 2008, from Encyclopædia Britannica Online
- The Travels of Marco Polo – The Complete Yule-Cordier Edition, Volume II
- "中国地面国际交换站气候标准值月值数据集（1971－2000年）" (in Simplified Chinese). China Meteorological Administration. https://web.archive.org/web/20101220032012/http://cdc.cma.gov.cn/shuju/search1.jsp?dsid=SURF_CLI_CHN_MUL_MMON_19712000_CES&tpcat=SURF&type=table&pageid=3. Retrieved 2009-03-17.
Ver tamién
- Shandong Luneng Taishan
Enllaces esternos
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Jinan.- Planu de Jinan (en chinu)
- Web oficial del gobiernu de Jinan
