Ratisbona

La ciudá atopar nel puntu más al norte del ríu Danubiu y na desaguada de los ríos Naab y Regen. Na ciudá hai dos islles sobre'l Danubiu. El barriu Stadtamhof pertenecía d'antiguo a la marxe esquierda del Danubiu, pero tres la construcción del Europakanal, convirtióse n'otra isla.

Na ciudá xúntense cuatro árees naturales bien distintes:

• el Xura de Franconia
• el Monte bávaru (Bayrischer Wald)
• la llanura del Danubiu o Gäuboden
• el terrén terciariu de la Baxa Baviera.

Clima

La ciudá ta asitiada na zona climática templada, con influencia continental. El branu ye secu y estable, con fuertes nubes ocasionales, estremándose asina del clima tan lluviosu de la zona prealpina. Otra manera, la borrina (borrina alto) ye abondo frecuente na seronda ya iviernu, dando la sensación de tar borrinosu y siendo escasa la cayida de nieve. La media de temperatura añal ye de 8 °C y la precipitación media de 646 mm, siendo de les ciudaes menos lluvioses de Baviera. Los meses más templaos son de xunu a agostu con medies de 16,2 °C a 18 °C y los meses más fríos son d'avientu a febreru con -0,9 °C a -2,7 °C de media. La dómina en que más llueve ye pel branu, y cuandoquier en marzu y payares.

Parámetros climáticos permediu de Ratisbona
Mes	Xin	Feb	Mar	Abr	May	Xun	Xnt	Ago	Set	Och	Pay	Avi	añal
Temperatura máxima media (°C)	1.2	3.4	9.1	13.9	19.4	21.9	24.1	24.2	19.3	12.7	5.6	2.4	0
Temperatura mínima media (°C)	−3.6	−3.1	0.5	3.2	7.8	10.9	12.8	12.6	9.3	4.9	0.6	-2.0	0
Precipitación total (mm)	40.8	34.1	39.2	38.6	57.0	80.8	81.4	64.7	52.1	48.8	48.5	50.0	636
Díes de precipitaciones (≥ 1 mm)	9.0	7.9	8.5	8.0	9.6	11.3	11.3	9.5	8.3	7.7	9.9	10.4	111.4
Fonte: http://worldweather.wmo.int/016/c01354.htm DWD Media mensual del periodu 1971-2000

Dende la Edá de Piedra hubo asentamientos humanos na zona de Ratisbona. El nome celta Radasbona ye'l más antiguu dadu a un asentamientu cercanu a la ciudá actual.

Alredor del añu 90 d. C. los romanos construyeron un fuerte no qu'agora seríen los suburbios. Y en 179 punxeron la primer piedra de la ciudá,^[4] alzando'l fuerte Capa Regina ('fortificación del ríu Regen') pa la III Lexón Itálica mientres el mandatu del emperador Marco Aurelio.

En febreru de 1545 ó 1547 nació equí Don Juan d'Austria, fíu natural del emperador Carlos V y Bárbara Blomberg.

Na Edá Media, Ratisbona convertir nel centru políticu del Sacru Imperiu Romanu Xermánicu.

Foi capital del efímeru Principáu de Ratisbona, Estáu vasallu del Imperiu Napoleónicu ente 1803 y 1810. Mientres les Guerres Napoleóniques foi tomada delles vegaes por austriacos y franceses, y adquirió notoriedá histórica cuando'l 23 d'abril de 1809 resultó mancáu Napoleón Bonaparte na conquista d'esta ciudá.

La ciudá nun s'industrializó, lo que nun la salvó de convertise n'oxetivu de bombardeos de los Aliaos de la Segunda Guerra Mundial.^[5]

Anque la ciudá cunta oficialmente con solu 150.000 habitantes, la cifra real ye enforma mayor, pos habría qu'añader los pueblos de la redolada (Landkreis Regensburg) que suman 185.000 habitantes y l'alta población universitaria, cifrada nunos 20.000, más la población flotante y los numberosos turistes. Esto dota a la ciudá d'una alta actividá comercial, cuntando por casu con dellos centros comerciales. L'altu númberu d'estudiantes fai coles mesmes de Ratisbona una ciudá con una elevada vida nocherniega.

El cascu vieyu de la ciudá ta casi intactu y conserva abondosa arquiteutura románica y gótica. Por ello Ratisbona foi almitida en 2006 na llista del Patrimoniu de la Humanidá pola Unesco, tomando una área protexida de 182,8 ha y una zona de respetu de 775,6 hai. La decisión trai sofitos financieros per parte de la Xunión Europea.^[6]

Los dos grandes símbolos arquiteutónicos de la ciudá son la Catedral de San Pedro y la ponte de piedra que crucia'l Danubiu dende 1146.

A 10 km al este de la ciudá, sobre'l Danubiu atópase'l monumentu llamáu Walhalla (Sala de los cayíos) y diseñáu sobre la base del Partenón griegu.^[7] Escurríu por Lluis I de Baviera en 1807, ye un recordatoriu de la hestoria xermánica al traviés de 1800 años, que foi inauguráu'l 18 d'ochobre de 1842 y nel que s'amuesen bustos de personaxes de too tipu. Cuando s'inauguró había 160 personaxes (96 bustos y 64 plaques conmemorativas), ampliándose adulces hasta llegar a les 195 personalidaes de güei (130 bustos y 65 plaques). Solo 12 correspuenden a muyeres. Anque pertenez al estáu federáu de Baviera, cualesquier puede proponer una nueva personalidá de la familia llingüística xermánica (esto ye, non solu alemanes, sinón tamién austriacos, holandeses, británicos o escandinavos). Unu de los requisitos ye que lleve fináu siquier venti años y asumir los costos del nuevu bustu. La decisión final correspuende al Conseyu ministerial de Baviera.

El papa Benedicto XVI ye ciudadanu honorariu de la ciudá.

Ratisbona ta hermanada con:

• Aberdeen, Escocia, dende 1955
• Bresanona (Bressanone/Brixen), Italia, dende 1969
• Clermont-Ferrand Francia, dende 1969
• Pilsen, República Checa, dende 1993
• Tempe (Arizona), dende 1981
• Odesa, (Ucraína), dende 1990
• Budavár, nel distritu municipal de Budapest, dende 2005
• Qingdao, provincia de Shandong (China), dende 2009^[8]

Sieglos IX al XVII

• Ulrico Schmidl (1510–¿?), lansquenete y cronista de la espedición de Pedro de Mendoza al Ríu de la Plata y parte de la fundación de Buenos Aires.
• Bárbara Blomberg (1527–1597), amante del Emperador Carlos V
• Juan d'Austria (1547–1578), comandante de l'Armada española
• Gregor Aichinger (1564–1628), compositor
• Georg Christoph Eimmart (1638–1705), matemáticu y grabador
• Christoph Ludwig Agricola (1667–1719), pintor
• Georg Andreas Agricola (1672–1738), médicu y botánicu

Sieglu XVIII

• Karl Alexander von Thurn und Taxis (1770–1827), Príncipe de Thurn y Taxis
• Johann Nepomuk Mälzel (1772–1838), inventor y mecánicu
• Carl Weishaupt (1787–1853), oficial bávaru y Ministru de la guerra

Sieglu XIX

• Maximilian Karl von Thurn und Taxis (1802–1871), Príncipe de Thurn y Taxis
• Ludwig Carl Christian Koch (1825–1908), entomólogu y aracnólogo
• Joseph Hanisch (1812–1892), Compositor, organista
• Adolf Oberländer (1845–1923), pintor y dibuxante bávaru
• Albert von Thurn und Taxis (1867–1952), Príncipe de Thurn y Taxis
• Hugo Obermaier (1877–1946), historiador
• Herman Sörgel (1885–1952), arquiteutu
• Karl Zimmet (1895–1969), combatiente na resistencia contra los nazis
• Hans Rheinfelder (1898–1971), romanista, filólogu y lliteratu

Sieglu XX

• Alfons Goppel (1905–1991), políticu
• Hubert Markl (* 1938), presidente de la Sociedá Max Planck
• Walter Röhrl (* 1947), corredor automovilista
• Jürgen Herrlein (* 1962), abogáu ya historiador
• Andrea Maria Schenkel (* 1962), escritora
• Annika Blendl (* 1981), actriz
• Albert Prinz von Thurn und Taxis (* 1983), empresariu, corredor automovilista, multimillonariu
• Simone Laudehr (* 1986), futbolista.

• Distritu de Ratisbona

• Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Ratisbona.
• Regensburg.de, sitio web oficial de la ciudá
• Visita virtual de Regensburg (n'alemán).