Shang Yang
Shang Yang (chinu tradicional: 商鞅, chinu simplificáu: 商鞅, pinyin: Shāng Yāng, Wade-Giles: Shang Yang, 390–338 edC) foi un importante estadista del Estáu Qin mientres el Periodu de los Reinos Combatientes de la historia china. Nacíu Wei Yang (chinu tradicional: 衛鞅, chinu simplificáu: 卫鞅) nel Estáu Wei, col sofitu del Duque Xiao de Qin Yang llevó a cabu numberoses reformes en Qin. Les mesmes atopábense en concordanza cola so filosofía |legista tal como-y la presenta na obra El Llibru del Lord Shang y ayudaron a Qin nel so tresformamientu dende un estáu periféricu hasta convertise nun reinu bien centralizáu y poderosu no militar. Shang modificó l'alministración del estáu por aciu la énfasis na meritocracia y el desenvolvimientu del poder de la nobleza.
Shang Yang | |
|---|---|
 | |
| Vida | |
| Nacimientu | Wei (es)  , 390 de edC[1] |
| Nacionalidá | Wei Qin |
| Muerte | Xianyang (en) , 338 de edC[1] (51/52 años) |
| Causa de la muerte | pena de muerte |
| Estudios | |
| Llingües falaes | chinu[2] |
| Oficiu | políticu, filósofu |
 | |
Reformes
La mayoría de les reformes de Yang fueron tomaes de polítiques implementaes n'otros sitios, tales como les llevaes a cabu por Wu Qi nel Estáu Chu; sicasí, les reformes de Yang fueron más metódiques y estremes qu'aquelles llevaes a cabu n'otros estaos. So la guía de Yang, rápido Qin algamó y pasó les reformes llevaes a cabu n'otros estaos.
Entós que el Duque Xiao de Qin, ocupara'l tronu Qin, Yang dexó'l so cargu menor nel Estáu Wei (nel senu de que la so familia gobernante naciera, onde entá nun ocupara una posición elevada[3]) pa convertise n'asesor principal en Qin a pidíu del Duque Xiao. Los cambeos qu'impunxo ellí nel sistema llegal del estáu (los cualos díxose estableciéronse sobre'l Canon de Lleis de Li Kui impulsaron a Qin a un periodu de prosperidá. Les sos polítiques sentaron les bases que dexaron a Qin conquistar toa China, unificando'l país per primer vegada y defendiendo l'establecimientu de la dinastía Qin.
Han Feizi da-y creitu por crear dos teoríes;
- Ding Fa (定法; afaer los estándares)
- Yi Min (一民; tratar a les persones en forma consistente)
Ver tamién
- El llibru de Lord Shang
- Filosofía china
- Han Feizi
- Li Kui
- Estáu Qin
- Dinastía Qin
- Periodu de los Reinos Combatientes
Referencies
Bibliografía
- Li Yu-ning, ShangYang's Reforms (M.E. Sharpe Inc., 1977).
- Zhang, Guohua, "Shang Yang". Encyclopedia of China (Law Edition), 1st ed.
- Xie, Qingkui, "Shang Yang". Encyclopedia of China (Political Science Edition), 1st ed.
- 国史概要 (第二版) ISBN 7-309-02481-8
- 戰國策 (Record of the Warring States), 秦第一
Enllaces esternos
- Hong Kong University Philosophy Department, Lord Shang
- The Book of Lord Shang Chinese-English parallel text, Chinese Text Project
- 戰國策 秦第一
- Obres de Shang Yang nel Proyeutu Gutenberg (in Chinese)
- Lord Shang (died 338 BC)
- China TV dramatisation of Shang Yang's story
