Kərkük

Kərkük
كركوك Kerkük کەرکووک
35°28′ şm. e. 44°24′ ş. u.
Ölkə	İraq
Tarixi və coğrafiyası
Mərkəzin hündürlüyü	350 ± 1 m
Saat qurşağı	UTC+03:00 UTC+04:00
Əhalisi
Əhalisi	1 031 082[1] nəfər (2021)
Xəritəni göstər/gizlə Kərkük
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Kərkük (ərəb. كركوك‎ kürd. کەرکووک süry. ܟܪܟܘܟ türk. Kerkük) — İraqın ən böyük 4-cü şəhəri, Kərkük mühafazasının inzibati mərkəzi.

Tarixmənbəni redaktə et

Kərkük şəhəri təxminən 3000 il əvvəl şumerlər tərəfindən inşa edilmişdir. Yaqut əl-Həməvinin "Müsəmül-Buldən" əsərində Kərkük şəhərinin adı "Kerhini" olaraq verilmişdi.^[2]

Əhalimənbəni redaktə et

Şəhərdə 1947-ci il sayımı zamanı 68.308 nəfər, 1957-ci il sayımı zamanı 120.402 nəfər, 1965-ci il sayımı zamanı 175.303 nəfər, 1987-ci il sayımı zamanı isə 418.624^[3] nəfər qeydə alınmışdır.

Milli tərkib və dillərmənbəni redaktə et

İngilis zabiti Edmonds Kərkükün 20-ci əsrin ilk rübündəki əhalisi barədə danışarkən, yazır ki, əhalinin əsas hissəsi "türkmanlardır".^[4]

Kərkük şəhəri İraq türkmanlarının mədəni mərkəzidir. Qeyri-rəsmi məlumatlara əsasən 2003-cü ilədək şəhərdə əhalinin təxminən 60%-ni İraq türkmanları, 40%-ni isə kürdlər, ərəblər, assuriyalılar, ermənilər, yəhudilər və sairə xalqların nümayəndələri təşkil edirdi.^[5] Kərkük şəhəri 26 məhəllədən ibarət idi. Onun 21-də türkmanlar, 5-də isə kürdlər çoxluqda idilər.

Kərkük şəhərinin məhəllələrimənbəni redaktə et

Xasasu çayının qərbində yerləşən Türkman məhəllələri:

1. Qorya (türkman)
2. Əhməd Ağa (türkman)
3. Şatırlı (4/5-i türkman, 1/5-i assur və erməni)
4. Sarı Kahya (4/5-i türkman, 1/5-i assur)
5. Mahatta (türkman)
6. Almaz (1/3-i türkman, 1/3-i kürd və 1/3-i assur)
7. Bəylər (türkman)
8. Ərəfə (1/2-i türkman, 1/2-i assur)
9. Bağdad Yolu (türkman)
10. Tisin (türkman)
11. Yengi Tisin (türkman)
12. Həmzəlilər (türkman)
13. Gavur Bağı (Qarışıq: bütün millətlər)

Xasasu çayının şərqində yerləşən türkman məhəllələri:

1. Qala (türkman)
2. Müsəlla (4/5-i türkman, 1/5-i ərəb)
3. Çay (türkman)
4. Piryadi (türkman)
5. Ovçu (türkman)
6. Bulaq (4/5-i türkman, 1/5-i kürd)
7. Çuxur (türkman)
8. Axır Hüseyn (4/5-i türkman, 1/5-i kürd)
9. Qəssabxana (türkman)

Xasasu çayının qərbində yerləşən kürd məhəllələri:

1. Rəhim ova (3/4-ü türkman, 1/4-i kürd, assur və erməni)

Xasasu çayının şərqində yerləşən kürd məhəllələri:

1. İmam Qasım (2/3-i kürd, 1/3-i türkman)
2. Şorca (2/3-i kürd , 1/3-i türkman)
3. İskan (1960-cı ildə İraq Ordu Generalı Əbdül Kərim Qasım tərəfindən inşa etdirilib) (3/4-ü kürd , 1/4-i türkman)
4. Azadi (1970-ci ildə inşa edilib) (kürd)

Memarlıqmənbəni redaktə et

Hamamlarmənbəni redaktə et

Kərkük şəhərində yerləşən ən məşhur tarixi hamamlar:

1. Piryadı hamamı
2. Dədəhəmdi hamamı
3. Bulaq hamamı
4. Cövdət hamamı
5. Şor hamamı
6. Xaç Baki hamamı
7. Qala hamamı
8. Nidələr hamamı
9. Toqad hamamı
10. Gavurbağı hamamı
11. İbrahim Bəy hamamı
12. Əli Bəy hamamı
13. Qorya hamamı
14. Saray hamamı
15. Hacı Həsən hamamı

Xarici keçidlərmənbəni redaktə et

• YouTube-da bax : Az.TV-də Kərkük haqqında veriliş
• YouTube-da bax : TRT1-də "Sınırlar arasında" verilişində -Kərkük
• İrak Türkmen Cebhesi Haber Portalı Arxivləşdirilib 2012-03-03 at the Wayback Machine
• Kerkuk City Website Arxivləşdirilib 2007-10-09 at the Wayback Machine
• Global Recordings Network
• Unrepresented Nations and Peoples Organization : Iraqi Turkoman

İstinadlarmənbəni redaktə et

Mənbəmənbəni redaktə et

• Turkmens, Turkmeneli and the Musul Region Arxivləşdirilib 2016-03-06 at the Wayback Machine

Həmçinin baxmənbəni redaktə et

• Mosul