بئیین چولاقلیگی
بئیین چولاقلیگی یوخسا سئرئبرال پالسی(CP) ، اوشاقلیقدا گؤرونن دایمي حرکاتلارین بیر دسته سی دیر. علامتلر و علامتلر هر کس و زامانلا فرقلی دیر. چوخ واخت، علامتلر، ائتکیلیش، عضوله لرین قیساماسینا، ضعیف عضوله لرینه و لرزه لرینه باخیر. حس، گؤزو، قولاق، آغيز و دانيشماسيندا دا چاليشمالي اولمالي دير. چوخ واخت بئیین چولاقلیگی ایله دوچار اولان کؤرپه لر، اونلارین یاشلاریندا اولان باشقا اوشاقلار کیمی یاخینجا یاخینلاشمیرلار، اوتورمورلار، یاخینلار و یا یولداشلار. باشقا علامتلر ده توْپلام و دوشونجه و دوشونجه مسئله لری دیر، هر بیری سی CP- لری نین اوچده بیرینه گؤره یئر آلیر. علامتلر یاشامین ایلک بير نئچه ايللرينده داها دا گؤرونرکن، بونلارين اساسيندا اولان مسئله لر زامانلا داها دا آغيرلاشماز.[۱][۱][۱][۱][۱][۱]
| بئیین چولاقلیگی | |
|---|---|
 | |
| A child with cerebral palsy being assessed by a physician | |
| ایختیصاص | Pediatrics, neurology, physiatry |
| علامتلر | Poor coordination, stiff muscles, weak muscles, tremors[۱] |
| عاریضه‌لر | Seizures, intellectual disability[۱] |
| عادی باشلانغیج | Early childhood[۱] |
| مودّت | Lifelong[۱] |
| سببلری | Often unknown[۱] |
| ریسک فاکتورلاری | Preterm birth, being a twin, certain infections during pregnancy, difficult delivery[۱] |
| تشخیص اوصولو | Based on child's development[۱] |
| موعالیجه | Physical therapy, occupational therapy, speech therapy, external braces, orthopedic surgery[۱] |
| درمان | Diazepam, baclofen, botulinum toxin[۱] |
| سیخیلیق | 2.1 per 1,000[۲] |
بئیین چولاقلیگی، ندنی نین حرکاتيني، توازنيني و پوزومونو کنترول ائدن بؤلوملرينه عادي شکيلده گئنيشمه دن و يا زيان ائتمه دن ندن اولور. چوخ واخت بو پروبلئملر بویناماقدا باش وئریر، آمما دوغوم واختیندا و یا دوغومدان سونرا دا باش وئرر. چوخ واخت، ندن بیلینمیر. خطر فاکتورلاری، اوْنلارین کیمسه سی، ایکی قوشدوغو، توکسوپلاسموز و یا قیرمیزی کیمی بویناو واختکی بعضی اینفئکسیالار، بوینلارین دا، بویو دوران میتئل مرکوریه توخونما، چتین دوغوم و حیاتین ایلک بیر نئچه ایللرین ده باش تراماسی شامل دیر. اوْیونلارین 2%-ی وارئث جینتیک سببدن آلینمیش دیر.[۱][۱][۱] فرقي نوعلارين بير سيرا سي حاضيردا اولان اؤزل سورون لارا گؤره طبقه بندي اولونور. اؤرنک، عضله لرین ساستیک بئیین چولاقلیگی، آز هماهنگی اولانلار آتاکسیک سیریالپاراسی و چیرپیشیلی حرکتلر اولانلار آتیتواید سیریال باراسی وار. تشخيص، اوشاقين زامان گئدیکجه وئره جهينده اساسلانير. قان معائناتی و طیبی تصویرلر باشقا مومکون سببی لرین اولمامیش اوچون ایستیفاده اولونور.[۱][۱][۱][۱]
CP، آنادان ایمونلاشما و اوشاقلاردا باش یارالاماقلارینین اولمامیسی اوچون جهدلرله، اؤرنک، ایمنیین داها یاخشیلاشماسی ایله، ایلکجه دن قاباغی آلنیب. CP-ه درمان اوچون معلوم بیر درمان يوخدور؛ آنجاق، معاینه لر، دارالاشما و جراحی چوخ آداملارا کؤمک اده بیلر. بو فزیکوپئدیالاری، ایش درمانی و دیل درمانینی دن عیبارت اولا بیلر. دیازپام، بیکلوفن و بوتولینوم توکسین کیمی دوروملار، سئنگی عضلانی نین راحاتلاماسینا کؤمک ائدیر. جراحی عضله لرین اوزونلاییب و چوخ فعال عصبلرین کسینی شامل ائدیر. چوخ واخت بيروني برکلر و باشقا يارديمي تکنولوژيلر يارادير. بعضی اوشاقلار معلول اولان معالجه ائله، عادی بیر بالغین حیاتیندا یاخینلاشیرلار. بدیعی دارالار چوخ واخت ایستیفاده اولونارکن، اونلارين ایستیفاده سینین دایاندیجی شواهدی یوخدور.[۱][۱][۱][۱][۱][۱][۱]
بئیین چولاقلیگی اوشاقلاردا ان چوخ گؤروشموش حرکاتلارین داورلیگی دیر. بو، هر ۱۰۰۰ دوغومدا ۲٫۱ نفرده باش وئریر. دماغي پاراسی تاریخ بویو یازیلمیش دیر و اوّلجه معلوم اولان توصیفی ایسه 5 - جی عصرین پی.ی. بو دورومون درین آراشدیرماسی ۱۹-جی عصرده ولیام جان لیتل طرفیندن باشلاییب. ویلیام اوسلر اونو آلمانلی زرهبرال کنترلاهمونگ (دماغ اوشاق پارالیسی) دن "دماغ پارالیسی" آدلاندیریب.[۳] بیر نئچه درمان مومکونلوغو، بونلارا باخمایاراق، کؤک سلوللار داخیل دیر. آمما اونون مؤثّر و امئن اولدوغونو معلوم اتمک اوچون داها چوخ آراشدیرما لازيمدير.[۱]