Церебрална парализа

Церебралната парализа се дефинира како „група на нарушувања на развојот на движењата и држењето на телото, кои предизвикуваат лимитирачка активност и се причинети од непрогресивни нарушувања во мозокот на фетус или доенче“.^[8] Иако проблемите со движењето се главните симптоми, тие се често придружени со потешкотии во мислење, учење, чувства, комуникација и однесување.^[8] Епилепсија се јавува кај 28%, проблеми во комуникација кај 58%, најмалку 42% имаат проблеми со видот, и 23-56% проблеми со учење.^[9] Мускулните контракции кај луѓе со церебрална парализа се мисли дека потекнуваат најчесто од преголема активација.^[10]

Церебралната парализа е карактеризирана од абнормални рефлекси, мускулен тонус, моторен развој и координација, а може да постојат и деформитети и контрактури на коски и зглобови (трајно фиксирани, вкочанети мускули и зглобови). Класични симптоми се спастицитет, спазам и други неволни движења (пр. лицеви гестови), нестабилно одење, проблеми со рамнотежата, или намалена мускулна маса. Одење како ножички и одење на прсти се најчести кај луѓе со церебрална парализа кои можат да одат, но во целина, симптомите кај церебрална парализа се различни.^[11] Моторната дисфункција може да биде претставена од обична несмасност при движење кај поблагиот крај на спектарот, сè до сериозни оштетувања што го прават координираното движење невозможно, на другиот крај од спектарот. Иако најголем дел од луѓето имаат проблеми со зголемен мускулен тонус, некои имаат нормален или намален мускулен тонус. Зголемен мускулен тонус може да биде поради спастицитет или дистонија.^[12]

Деца родени со тешка форма на церебрална парализа имаат ирегуларно држење на телото, односно телото е премногу вкочането или лабаво. Дефекти при раѓање, како што се спинално искривување, мала вилица, или мала глава може да се јават кај церебрална парализа. Симптомите може да се јавуваат или исчезнуваат со растење на детето, а некои деца не покажуваат симптоми при раѓање.^[13] Класично, церебралната парализа станува очигледна кога бебињата ќе ја достигнат развојната фаза на 6-9 месеци и почнуваат да се движат. Во овие месеци може да се забележи одложување на моторниот развојот и асиметрија.^[11]

Лигавењето е често кај деца со церебрална парализа, што влијае и предизвикува социјално одбивање, абнормално зборување, инфекции во устата^[14] и давење.^[15]

Долно уринарни симптоми се присутни кај 55.5% од луѓето со церебрална парализа.^[16]

Јазик и говор

Говорни и јазични нарушувања се чести кај луѓе со церебрална парализа. Стапката на дизартрија е од 31% до 88%^[17] и една четвртина од луѓето со церебрална парализа не можат да зборуваат.^[18] Проблемите со говорот се асоцираат со слаба респираторна контрола, ларингеални дисфункции и нарушувања на оралната артикулација, поради ограничено движење на мускулите на лицето и устата. Има три главни типови на дизатрија кај церебрална парализа: спастична, дискинетичка(атетотична), и атаксична.^[19]

Рано користење на аугментативен и алтернативен систем на комуникација може да му помогне на детето во развивање на вербални јазични способности.^[18] Одложување на јазичните способности е асоцирано со интелектуална попреченост и глувост.

Скелет

За коските да добијат нормална форма и големина, потребен им е стресот од нормалната мускулатура.^[20] Луѓето со церебрална парализа имаат зголемен ризик за намалена минералност на коските.^[21] Средните делови на коските (дијафизите) се тенки и стануваат уште потенки при растење, a метафизите често се зголемени (балонирање).^[20] Поради поголем притисок на зголбовите предизвикан од мускуларни нерамнотежи, зглобната 'рскавица може да атрофира,^[22]:46 при што доаѓа до намален простор во зглобовите. Луѓе со церебрална парализа се пониски во висина од просечен човек бидејќи нивните коски не го достигнуваат потенцијалот на растење.

Стапката на сколиоза кај деца со церебрална парализа е помеѓу 21% и 64%^[23], кои може да ја развијат пред десеттата година. Сколиозата може хируршки да се корегира, но церебралната парализа ја зголемува стапката на компликации, дури и со подобрени хируршки техники.^[23]

Болки и спиење

Болките се чести и се асоцирани со затегнување и скратување на мускулите, абнормален став на телото, вкочанети зглобови и др. Исто така е зголемен ризикот од хронични пореметувања на спиењето, кои се јавуваат секундарно на физикалните и еколошките фактори.^[24] Децата со церебрална парализа имаат значително поголем ризик на нарушувања на спиењето од типични деца во развој.^[25]

Јадење

Луѓето со церебрална парализаат може да имаат проблеми со џвакање и голтање на храната поради сетилни и моторни нарушувања. Доенче со церебрална парализа може да има проблеми со цицање, џвакање и голтање на храната.^[26] Гастроезофагеален рефлукс е чест кај деца со церебрална парализа.^[15] Пнеумонија е исто така честа кај оние што имаат проблеми со исхранување, причинета поради аспирација на храна или течности.^[15]

Асоцијативни нарушувања

Во асоцијативни нарушувања спаѓаат „интелектуални попречености, епилептични напади, мускулни контрактури, абнормален од, остеопороза, нарушувања на спиењето, и психички нарушувања како депресија и анксиозност“.^[27] Возрастни со церебрална парализа може да имаат "исхемична болест на срцето, кардиоваскуларни болести, злоќудни неоплазми, и трауми" повеќе од оние кои не се зафатени со болеста.^[28]

Церебралната парализа е предизвикана од абнормален развој или оштетување на мозокот во развој.^[29] Овие оштетувања може да се случат за време на бременост, при пораѓај, во првиот месец по раѓање или поретко во раното детство.^[29] Структурни проблеми во мозокот се согледуваат кај 80% од случаите, најчесто во белата материја.^[29] Повеќе од три четвртини од случаите се случуваат за време на бременост.^[29] Повеќето деца родени со церебрална парализа имаат повеќе од еден ризичен фактор асоциран со болеста.^[30]

Иако кај некои случаи нема позната причина, типично причинителите се проблеми во развојот во матката (пр. изложување на зрачење, инфекција, спречено растење на фетус), хипоксија на мозокот (поради тромбоза, проблеми со плацентата), траума при пораѓање и компликации по пораѓање или за време на детство.^[31][32]

Во Африка, асфиксија при пораѓање, висок билирубин и инфекции на централниот нервен систем се најчести причинители, па за тоа голем дел од случаите во Африка можат да се превенираат со подобри ресурси.^[33]

Предвремено пораѓање

Измеѓу 40% и 50% од сите деца кои развиваат церебрална парализа се предвремено родени.^[34] Голем дел од случаите (75-90%) се мисли дека се поради проблеми за време или после раѓање.^[29] Близнаците исто така имаат зголемен ризик за церебрална парализа,^[35] а и тие почесто се раѓаат со помала тежина.

Церебрална парализа се јавува кај 6% од родените со тежина измеѓу 1 кг и 1.5 кг.^[2] Оние коишто се родени пред 28ма гестациона недела имаат церебрална парализа во 11% од случаите.^[2] Генетските фактори исто така се мисли дека играат важна улога во прематурност и генерално во церебрална парализа.^[36]

На време родени

Ризични фактори кај на време родени се: проблеми со плацентата, родени дефекти, мала тежина при раѓање, аспирирање мекониум во бели дорбови, пораѓање за кое е потребно царски рез или други инструменти, асфиксија при раѓање, епилептични напади по раѓање, респираторен дистрес синдром, ниска гликоза и инфекции.^[37] Од 2013 не се знае колку точно асфиксијата придонесува како причинител,^[38] а не се знае ни големината на улогата на плацентата во состојбата.^[39]

Генетика

Околу 2% од сите случаи на церебрална парализа се наследни и глутамат декарбоксилаза-1 може да е еден од ензимите кои се вклучени.^[4] Најголем дел од случаите се автосомно рецесивни.^[4]

Рано детство

По раѓање други причинители може да бидат токсини, тешка жолтица,^[40] труење со олово, физичка повреда на мозокот, мозочен удар,^[41] траума на главата поради злоупотреба, хипоксија на мозокот, енцефалитис или менингитис.^[40]

Други

Инфекции кај мајката, дури и инфекции кои се тешки за детекција, може трипати да го зголемат ризикот за нарушување на развој на детето.^[42] Инфекции на феталните мембрани, односно хориамнионитис го зголемува ризикот.^[43]

Интраутерини и неонатални инсулти (најмногу предизвикани од инфекција) исто така го зголемуваат ризикот.^[44]

Дијагнозата на церебралната парализа се заснова на историјата и физикалниот преглед на пациентот. Мерење на опсегот на спонтаните движењата кај помали од 4 месеци дава најточни резултати.^[45][46] Децата кои се потешко зафатени можат да се дијагностицираат порано. Абнормален мускулен тонус, одложен моторен развој и останување на примитивните рефлекси се чести рани знаци за церебрална парализа.^[47] Симптомите и дијагнозата се поставува често до втората година,^[48] иако кај деца со полесни форми на церебрална парализа тоа може да се случи и по петтата година, дури понекогаш и подоцна.^[49] Кај церебралната парализа станува збор за попреченост на развојот.^[45]

Кај пациенти дијагностицирани со церебрална парализа, не се задолжителни додатни дијагностички тестови. Невроимиџинг со CT or MRI се задолжителни кај пациентите кај кои не е откриена причината за церебрална парализа. CT и MRI исто така можат да откријат хидроцефалус, поренцефалија, артериовенска малформација, субдурален хематом, хигром или тумор на вермисот, кои може да се третираат.^[50]

Возраста на која се дијагностицира церебралната парализа е важна, но има несогласувања на која возраст е најдобро да се направи дијагноза.^[46] Што порано се дијагностицира церебралната парализа, толку се подобри ефектите на терапиите, како физикалната, но проблемот е што има поголем ризик болеста да биде помешана со некој друг проблем, особено кај деца помали од 18 месеци.^[46] Доенчињата може да имаат привремени проблеми со тонусот и контролата и тоа да биде помешано со церебрална парализа, која е перманентна.^[46] Метаболитички нарушувања или тумори може да наликуваат како церебрална парализа, особено метаболитичките нарушувања може да произведат проблеми во мозокот кои на магнетна резонанца би личеле на церебрална парализа.^[1] Нарушувања кои ја намалуваат белата материја во мозокот и проблеми кои предизвикуваат спазми и слабости во нозете, кои може да се јават рано во животот, исто така можат да бидат помешани со церебрална парализа.^[46] Разликата кај нив е тоа што тие се влошуваат со тек на време, а церебралната парализа останува иста^[46] (иако може да се промени во карактерот).^[1] Кај доенче тешко се разликуваат двете.^[46] Во Велика Британија, неможност на самосотјно седење до 8 месеци се смета како клинички знак кој бара додатно пратење на случајот.^[49] Фрагилен X Синдром (причинител за аутизам и интелектуална попреченост) и генерална интелектуална попреченост треба дијагностички да бидат исклучени.^[46]

Класификација

Церебралната парализа се класифицира според типови на моторни пореметувања на екстремитети или органи и според степенот на попреченост на активности кај пациентот.^[51] Системот за Класификација на грубата моторна функција (GMFCS) и Системот за класификација на мануелни способности се користат да ја опишат подвижноста и декстеритетот во рацете кај луѓе со церебрална парализа, а се користат и Системот за класификација на комуникациската функционалност и Системот за класификација на способноста на јадење и пиење.^[52] Има три главни типови на церебрална парализа според моторно оштетување: сапстична, атаксична и атетоидна/дискинетична. Исто така има мешан тип, каде има комбинација од типовите.

Церебраланата парализа исто така се класифицира според топографската дистрибуција на мускулниот спазам.^[53] Според овај метод постојат диплегична, (билатерални зафаќање на нозе или раце), хемиплегична (унилатерално зафаќање) и квадриплегична (билатерално зафаќање на раце и нозе).^[53][54]

Спастична

Спастичната церебрална парализа е тип на церебрална парализа каде спастицитетот е секогаш присутен и претставува најчест тип на церебрална парализа, која се јавува кај 70% од случаите.^[55] Луѓето со овај тип на церебрална парализа се хипертонични и имаат невромускуларно нарушување на движењето (место хипотонија или парализа) поради лезија на горниот моторен неврон, како и кортикоспиналниот пат или моторниот кортекс. Ова оштетување ја нарушува можноста за некои моторни рецептори да се поврзи гама аминобутерна киселина (ГАБА) и доаѓа до хипертонија.

Атаксична

Атаксичната церебрална парализа е тип на церебрална парализа која што се јавува кај 5-10% од сите случаи и тоа ја прави најреткиот тип на церебрална парализа.^[56] Атаксичната церебрална парализа е предизвикана од оштетувања на структурите на малиот мозок.^[57] Поради оштетувањата на малиот мозок, којшто е многу важен во координација на движење на мускулите и балансот, пациентите со атаксична церебрачна парализа имаат проблеми со координацијата, особено во рацете и нозете. Кај атаксичната церебрална парализа е намален мускулниот тонус.^[58] Најчеста манифестација е интенциониот (акционен) тремор, што особено се согледува при правење на прецизни движења, како врзување на врвци од патики или пишување со пенкало. Како што дланката се доближува до завршување на целта, тресењето се зголемува, што го прави завршувањето на целта уште потешко.^[54]

Атетоидна

Атетоидната церебрална парализа или дискинетична церебрална парализа е поврзана со оштетување на базалните ганглии, во форма на лезии кои се случуваат за време на развивање на мозокот, поради билирубинска енцефалопатија and хипоксично-исхемична повреда на мозкот.^[59] Таа се одликува со хипертонија и хипотонија, поради неможноста на контрола на мускулниот тонус .^[54] Клиничката дијагноза се поставува во првите 18 месеци и се заснова на моторната функција и невроимиџинг техники.^[60][61] Атетоидната дискинетична церебрална парализа не е спастична, и е екстрапирамидална форма на церебрална парализа.^[62] Дискинетичната церебрална парализа може да се подели во две групи: хореоатетоидна and дистонична.^[54] Хореоатетоидната церебрална парализа се одликува со неволни движења предоминантно на лице и екстремитети,^[53] а дистоничната церебрална парализа се одликува со бавни и јаки контракции кои може да се појават локално или низ целото тело.^[53]

Мешана

Мешаната церебрална парализа има симптоми на атетоидна, атаксична и спастична церебрална парализа, кои се појавуваат заедно, со различен степен. Таа е најтешка за лекување поради нејзината хетерогеност и непредвидливи симптоми во текот на животот.

Поради разновидноста на причините за церебрална парализа, направени се истражувања на многу превентивни мерки.^[63]

Електронско фетално следење не помогнало во превенција на церебрална парализа и во 2014, Американскиот Колеџ на Акушери и Гинеколози, Австралискиот и Нов Зеландскиот Колеџ на Акушери и Гинеколози и Друштвото на Акушери и Гинеколози во Канада потврдуваат дека нема долгорочна придобивка од електронското фетално следење.^[32]

Кај трудниците со зголемен ризик на предвремено раѓање, магнезиум сулфатот изгледа го намалува ризикот од церебрална парализа.^[64] Не се знае дали му помага на оние кои раѓаат во термин.^[65] Кај мајките кои примиле магнезиум сулфат може да се јават нус-ефекти како респираторна депресија и гадење.^[66] Средно ниво на докази укажуваат на поврзаност на користењето на антибиотици за време на предвремено пораѓање кај мајките, пред пукање на нивниот водењак, со зголемен ризик на церебрална парализа кај роденото дете. Раѓањето пред термин, а неодложување на раѓањето, исто така има средни нивоа на докази за зголемен ризик на церебрална парализа кај детето.^[67] Кортикостероидите кај трудни жени кои очекуваат предвремен пораѓај некогаш покажуваат невропротекција на нивното дете.^[68] Користење на кортикостероиди за време на бременост не покажало корелација со развивање на церебрална парализа кај предвреме родени.^[69]

Со текот на време, справувањето со церебралната парализа се префрлило од обиди на решавање на поединечни физикални проблеми, како спастичност на одреден екстремитет, до терапија која е дел од поголема цел на максимизирање на независноста на пациентот.^[70]:886 Голем дел од терапијата во детството се цели кој подобрување на одот. 60% од луѓето со церебрална парализа може да одат самостонијно или со помош кога стануваат возрастни.^[71]

Поради тоа што церебралната парализа има "варирачка тежина и комплексност" во текот на животот,^[52] таа може да се гледа збир на состојби со цел подобро справување.^[48] Се препорачува мултидисциплинарен пристап,^[52] со фокусирање на "максимизирање на функцијата, изборот и независноста на поединецот", односно дел од целите на Интернацинална Класификација за Функционирање, Попреченост и Здравје.^[49] Тимот би го сочинувал: педијатар, сестра, социјален работник, физиотерапевт, an простетичар, терапевт за говор и јазик, работен терапевт, наставник кој специјализира во помагање на деца со визуелни попречености, образовен психолог, ортопед, невролог и неврохирург.^[72]

Различни форми на терапија се достапни за луѓето со церебрална парализа, нивните негуватели и родители. Во третманот спаѓаат: физикална терапија, работна терапија, говорна терапија, лекови за контролирање на епилептични напади или релаксација на мускулите (пр. бензодијазепини), хируршки операции за корегирање на анатомските абнормалности или затегнатите мускули, протези и други ортотички направи и комуникациски направи како компјутери или синтисајзери прикачени за гласните жици. Рецензија во Кохран во 2004 година укажува за придобивка од говорна и јазична терапија, но исто така дека се бара истражување од висок квалитет.^[73] Во 2013 систематска рецензија се укажува дека многу од терапиите кои се користат за третирање на церебрална парализа немаат добар доказ, а терапиите со најдобар доказ се лековите (антиконвулзивни, ботулинум токсинот, босфосфонатни, дијазепам), терапии (бимануелен тренинг, терапија со ограничување на движењата, фокусирачка терапија, фитнес тренинг, целен тренинг, надзор на колк, домашни програми, работна терапија) и операции (селективна дорзална ризотомија).^[70] Рецензија објавена во 2010 во Кохран кажува дека има докази од висок квалитет за ботулинум токсинот и неговото користење како додаток во работната терапија, со цел да се намали спастицитетот во рацете на децата со церебрална парализа,^[74] но нема добри истражувања кои ги поврзуваат користењето на ботулинум токсинот и ублажувањето на спастицитетот во нозете или подобрување на одот.^[75]

Церебралната парализа не е прогресивно нарушување (што значи дека оштетувањето на мозокот не се влошува), но симптомите може да станат потешки со текот на времето. Кај лице со вакво нарушување може малку да се подобри состојбата во детството ако тоа лице добива екстензивна грижа, но со понатамошниот коскен и мускулен развој, може да биде потребна ортопедска хируршка интервенција. Целосниот интелектуален потенцијал на дете родено со церебрална парализа честопати не е видлив додека детето не започне со школување. Луѓето со церебрална парализа имаат поголема веројатност да имаат потешкотии во учењето, иако тие може да не се поврзани со IQ, вклучувајќи различни степени на интелектуална попреченост. Интелектуалното ниво меѓу луѓето со церебрална парализа варира од многу високо до многу ниско, како што тоа е и кај општата популација. Експертите изјавуваат дека е важно да не се потценуваат способностите на лице со церебрална парализа и да им се даде секоја можност за учење.^[76]

Способноста за самостоен живот со церебрална парализа варира во голема мера. Истата зависи делумно од степенот на дисфункција кај лицето со церебрална парализа и неговата способност за самостојни, дневни активности. Постојат лица со церебрална парализа на кои им е потребна помош за сите секојдневни активности, додека на други им е потребна само делумна или воопшто никаква помош за извршување на дневните активности. Сепак, без разлика на попреченоста во физичкиот развој, поединечната способност на лицето со церебрална парализа да живее самостојно, примарно зависи од способноста на лицето да управува со физичките аспекти од својот живот самостојно. Пример, во некои случаи, лицата со церебрална парализа сами управуваат со лица за нивна, персонална грижа. Овие лица, им помагаат на лицата со церебрална парализа на тој начин што има овозможуваат да одржат контрола врз нивниот живот.

Пубертетот кај млади возрасни со церебрална парализа може да биде предвремен или задоцнет. Одложениот пубертет кај овие лица се смета дека настанува поради нутритивниот дефицит.^[77] Засега не постојат докази дека церебралната парализа влијае врз репродуктивните способности на овие лица, меѓутоа е забележано дека влијае врз сексуалната желба.^[78]Возрасните со церебрална парализа имале помала шанса за рутински скрининзи на репродуктивното здравје од 2005. Постои можност, гинеколошките прегледи да се вршат под анестезија поради спастицитетот на мускулатурата. Дополнително, опремата не е секогаш достапна. Самоиспитувањето на градите е отежнато, поради што парнерите или негувателите би требало да го извршат овој преглед во домашни услови. Во една студија, било утврдено дека кај женските лица со церебрална парализа имало повисок степен на спасцититет на мускулатурата и уринарна инконтиненција за време на менструацијата. Кај мажите пак, има повисок степен на крипторхизам на 21 годишна возраст.^[77]

Церебралната парализа може значително да го намали животниот век на овие лица, што зависи од степенот на попреченост и квалитетот на негата која ја добиваат.^[29][79]Околу 5-10% од децата со церебрална парализа умираат за време на детството, особено во случаите каде има изразени напади и интелектуална попреченост. Иако има многу варијации на тоа како церебралната парализа влијае врз животот на лицата, утврдено е дека високиот степен на мускулна активност го зголемува живониот век кај лицата со церебрална парализа.^[80] Според “Австралиското Биро за Статистика“, во 2014 година, 104 жители на Австралија починале од церебрална парализа.^[81] Најчеста причина за смртните случаи кај луѓето со церебрална парализа се респираторните проблеми, меѓутоа кон средината на животот кардиоваскуларните и наопластичните заболувања стануваат подоминантни.^[82]

Церебралната парализа се јавува кај околу 2.1 на 1000 родени деца.^[2] Кај децата родени во термин, стапката е пониска и изнесува 1 на 1000 родени деца.^[29] Стапките изгледаат слични меѓу земјите во развој и развиените земји.^[29], а во рамките на популацијата почесто може да се појави кај посиромашни луѓе.^[83] Стапката е повисока кај мажи отколку кај жени, односно во Европа е 1.3 пати почеста кај мажи.^[84] Меѓу 1970-тите и 1990-тите имало "умерено, но значајно" зголемување во преваленцата на церебрална парализа, што се смета дека се должи на порастот на раѓање на новородени со ниска родилна тежина и зголемената стапка на нивно преживување.

Од 2005 година, напредокот што бил направен во згрижувањето на бремените жени и нивните бебиња не резултирало со значително намалување на церебралната парализа, што повторно се должи на зголемената стапка на преживување на предвремено родени бебиња. Само воведувањето на квалитетна медицинска нега на локации каде имало полоша медицинска нега покажало намалување на церебралната парализа. Инциденцата на церебрална парализа се зголемува кај предвремено родени бебиња или бебиња со многу ниска тежина, без разлика на квалитетот на нега.^[85] Постои сугестија дека од 2016 година инциденцата и сериозноста на церебралната парализа се малку намалени, иако треба да се направат повеќе истражувања за дали оваа бројка е сигнификантна, и ако е, кои интервенции се причинители за намалувањето.^[63]

Преваленцата на церебралната парализа најдобро се пресметува на воздраст за влез во училиште (6 години), што во САД се проценува дека е 2.4 на 1000 деца.^[86]

Церебралната парализа постоела уште во времето на антиката. На гроб кој датира од околу 15 до 14 век п.н.е. постои фигура со една мала нога и патерица, најверојатно поради церебрална парализа. Најверојатно најстариот физички доказ за состојбата доаѓа од мумијата на Сипта, кој бил Египетски фараон кој владеел од околу 1196 до 1190 п.н.е. и умрел на околу 20 години. Во делата на Хипократовото училиште (460 п.н.е. 370 пр.н.е.), особено во "За светата болест", се опишува група на проблеми кои се совпаѓаат со модерното разбирање на церебралната парализа. Римскиот цар Клавдиј (10 п.н.е.-54 н.е.) се претпоставува дека имал церебрална парализа, бидејќи историските записи опишуваат дека имал неколку физички проблеми во согласност со состојбата. Медицинските историчари нашле претстави на церебрална парализа во многу подоцнежната уметност. Неколку слики од 16 век, како и подоцна, покажуваат и поединци со проблеми што се во согласност со состојбата, како што е сликата "Деформирана нога" на Џузепе де Рибера од 1642 година.^[6]

Современото разбирање на церебралната парализа како резултат на проблеми во мозокот, започнало во раните децении на 1800-тите години со бројни публикации за абнормалности на мозокот од Јохан Кристијан Реил, Клод Франсоа Лалеманд и Филипе Пинел. Лекарите подоцна ги искористиле овие истражувања за да ги поврзат проблемите во мозокот со специфичните симптоми. Англискиот хирург Вилијам Џон Литл (1810-1894) бил првиот човек кој интензивно ја проучувал церебралната парализа Во неговата докторска дисертација тој изјавил дека церебралната парализа е резултат на проблем околу времето на раѓање., а подоцна ги идентификувал тешкотиите при породување, предвременото породување и перинаталната асфиксија како битни ризични фактори. Спастичната диплегија, која е една од формите на церебрална парализа, била позната како Литл-ова болест.^[6] Во тоа време, еден Германски хирург исто така работел на темата церебрална парализа и ја разликувал од полио.^[87] Во 1880-тите, Британскиот невролог Вилијам Гоуерс ги надоградил проучувањата на Литл и ја поврзал парализата кај новороденчињата со тешкото раѓање. Тој го нарекол проблемот "парализа при раѓање" и ги класифицирал парализите во два вида: периферни и церебрални.^[6]

Вилијам Ослер (1849-1919) кога работел во Пенсилванија во 1880-тите, ревидирал десетици случаи на церебрална парализа за да го подобри класифицирањето на нарушувањата според местото на проблемите на телото и според основната причина. Ослер со неговите понатамошни набљудувања ги поврзал проблемите околу времето на пораѓај со церебрална парализа и заклучил дека проблемите што предизвикуваат крварење во мозокот најверојатно биле основната причината. Ослер, исто така се посомневал дека причината за полиоенцефалитисот била заразна. Во текот на 1890-тите, научниците најчесто ја мешале церебралната парализа со детска парализа(Полио).^[6]

Австрискиот невролог Сигмунд Фројд (1856-1939), пред да премини во психијатрија, направил подобрувања во класификацијата на нарушувањето. Тој го создал системот кој сè уште се користи денес. Системот на Фројд ги дели причините за нарушување во проблеми кои се присутни при раѓањето, проблеми што се јавуваат при раѓањето и проблеми по раѓањето. Фројд, исто така направил груба корелација помеѓу локацијата на проблемот во мозокот и локацијата на погодените екстремитети и ги документирал многуте видови на нарушување на движењето.^[6]

Во почетокот на 20 век, вниманието на медицинската заедница генерално се оддалечило од церебралната парализа, сè додека ортопедскиот хирург Винтроп Фелпс не станал прв лекар кој го третирал ова нарушување. Тој ја гледал церебралната парализа од мускулоскелетна перспектива, наместо од невролошки перспектива. Фелпс развил хируршки техники за оперирање на мускулите за да одговори проблемите како што се спастичноста и мускулната ригидност. Унгарскиот експерт за физичка рехабилитација Андраш Пето, развил систем за учење на деца со церебрална парализа како да одат и да вршат други основни движења и тој систем широко се користи на деца со церебрална парализа денес. Во преостанатите децении фиикалната терапија за церебрална парализа еволурала и стана клучна компонента во програмата за справување со церебрална парализа.^[6]

Во 1997 година Роберт Палисано и соработници го вовеле системот за класификација на грубата моторна функција (GMFCS) како подобрување во однос на претходната груба проценка на ограничување како лесна, умерена или тешка.^[51] GMFCS ги оценува ограничување врз основа на владеењето на специфични основни вештини за подвижност, како што се седење, стоење и одење, и го зема предвид нивото на потреба од помагала како инвалидски колички или дубаци. GMFCS бил дополнително ревидиран и проширен во 2007 година.^[51]

• Што е церебрална парализа и што ја предизвикува (видео со превод на македонски) - Khan Academy Medicine
• Информации за церебрална парализа (англиски) - NHS
• [1] - NINDS