Кливленд
Кливленд (ингл. Cleveland) — Америка Ҡушма Штаттарының ҡалаһы.Огайо штаты
.jpg)
Кливленд — Кайахог округының баш ҡалаһы (ингл. Cuyahoga), Огайо штатында ҙурлыҡ буйынса икенсе ҡала. Эри күленең көньяҡ ярында, Каяхог йылғаһында, Пенсильвания штаты сигенә ҡарай яҡынса 100 км.көнбайышҡа урынлашҡан.
1796 йылда ҡалаға нигеҙ һалына һәм генерал Мозес Кливлендтың исемен ҡалаға ҡушҡалар (Cleaveland Moses), әммә урындағы гәзиттең опечаткаһы һөҙөмтәһендә «а» хәрефен төшөрөп ҡалдырғандар. Шулай итеп ҡала исеме барлыҡҡа килә[17].
Ҡала, күп ботакланған каналдар һәм тимер юлдары селтәре булған сәнәғәт үҙәгенә әйләнә. Ауыр сәнәғәт бөлгөнлөгө ҡалаға ауыр һуҡҡанға ҡарамаҫтан, Кливлендҡа үҙ иҡтисадын диверсифицировать итә. Хәҙер ҡала финанс, страховкалау һәм медицина хеҙмәттәрен күрһәтә.
2000 йылда халыҡ иҫәбен алыу мәғлүмәттәре буйынса, ҡала халҡы 478 403 кеше. Был күрһәткес буйынса Кливленд Огайо штатында 2 урын ала, һәм бөтә ил буйынса 33 урын ала.Кливленд халыҡ һаны, бөтә ҡала эргәһендәге ҡалалар менән 2 250 871 кеше. Был күрһәткес буйынса Огайо штатында Кливленд беренсе урын, ә бөтә ил буйынса 23 урын ала.
Географияһы
АҠШ бюроһының статистикаһы[18] буйынса, ҡала майҙаны 213.4 км² урын ала, уларҙың 201.0 км² ҡоро ергә, 12.4 км² — һыу ресурстарына төшә. Бөтәһе ҡаланың дөйөм майҙанынан 5,87 % һыу менән биләгән.
Транспорт
1955 йылдан Кливлендта метрополитен эшләй. Линияларҙың дөйөм оҙонлоғо 54 км, станциялары һаны - 49, 3 линия.
Спорт командалары
- Cleveland Indians — бейсбол командаһы
- Browns Cleveland — америка футболы
- Cleveland Cavaliers — баскетбол командаһы
- Monsters Erie Lake — хоккей командаһы
Университтар
Кливлендта күп университет һәм колледжтар урынлашҡан. Дәүләт университеты Clevelanбd State University (CSU) ҡала үҙәгендә урынлаша, һәм дүрт йыллыҡ программа тәҡдим иткән ҡала университеты булып тора.
Кейс Вестерн Резерв университеты (Reserve Case western University, CWRU) ҡаланың университеттар районында урынлаша һәм илдә, шулай уҡ сит илдәрҙә лә яҙшы танылған. Был шәхси университет, унда уҡыу менән дә , шулай уҡ тикшеренеү эштәре менән дә шөғөлләнәләр.
Кливленд сәнғәт институты (Institute of Art Cleveland) һәм Кливленд музыка институты (Institute of Music Cleveland) шулай уҡ ҡаланың университеттар районында урынлаша.
Шулай уҡ ҡалала Оhio Сollege of Рediatric Мedicine Cuyahoga Community College, Myers University һәм Ohio Technical College урынлашҡан.
Медицина
Кливленд АҠШ-ың медицина хеҙмәте күрһәтеү сифаты буйынса тәүге урындарҙың береһен биләй. Быны күп йәһәттән, унда бөтә донъяға билдәле Кливленд клиникаһы урынлашҡаны — кардиология обласында милли лидер, булыуы билдәләй.
Мәҙәниәт
- Кливленд оркестры АҠШ - ның иң яҡшы симфоник оркестрҙарының береһе.
- Зал һәм рок-н-роллдың музейы иң билдәле һәм абруйлы рок-н-ролл дәүеренең эшмәкәрҙәренә арналған .
- Кливлендтың художество музейы үҙенең даими экспозицияһылары һәм ваҡытлы күргәҙмәләр менән билдәле.
- Кливлендтың тәбиғи тарих музейы
- [./https://www.search.com.vn/wiki/ru/%D0%9F%D0%B0%D1%80%D0%BE%D1%85%D0%BE%D0%B4-%D0%BC%D1%83%D0%B7%D0%B5%D0%B9_William_G._Mather(недоступная ссылка) William G. Mather] пароход-музейы
Енәйәтселек
Рәсәй һәм сит илдәге тормош тураһындағы видеотаҫмалар серияһы авторы америкалы Керби Тим күп тапҡыр Кливленд ҡалаһындағы ауыр социаль шарттарға зарлана, уның белдереүенсә, ҡала «аҡ» һәм «ҡара» кварталдарына туранан тура бүленгән һәм расизм бик көслө. Был фактты, ул АҠШ - нан китеүнең төп сәбәптәренең береһе тип билдәләй.[19]
Һәм ысынлыҡта, Press Quitno Morgan төҙөгән АҠШ - ың милли рейтингы буйынса, 2008 йылда Кливленд иң криминаль ҡалаларҙың араһында 11 урында ине, ә 2009 йылда 8 - се урынға күтәрелә. Һәм шул уҡ ваҡытта, 2009-2010 йылдарҙа халыҡ һаны 100 - 500 мең кеше булған ҡалалар араһында, ҡала 6 - урында урынлаша[20].
Архитектура
Ҡалала бер нисә небоскреб урынлашҡан, шулай уҡ өс өй 200 метр билдәһенән аша. Ҡаланың иң бейек төҙөлөшө (һәм Огайо штатының) — Key Tower (289 метр), уның артынан Terminal Tower (235 метр) һәм 200 Square Public (201 метр).
Климат
Кливлендта дымлы континенталь климат, (Dfa ярашлы Кеппендың климат классификацияһы буйынса), АҠШ - ың күп өлөшөнә типиклы, бик йылы, дымлы йәй һәм һыуыҡ, ҡарлы ҡыш өҫтөнлөк итә.
Ваҡыты - ваҡыты менән, ҡалаға көслө йәшен менән эре боҙ борсаҡ менән, көслө елдәр һәм торнадолар ябырыла. Бындай ҡот осҡос тәбиғи күренештәр килеп сығыуы яҙ дауамында һәм иртә йәй дауамында барлыҡҡа килеүе ихтимал.
- Уртаса йыллыҡ температураһы — +10,8 C°
- Уртаса йыллыҡ ел тиҙлеге — 4,2 м/с
- Уртаса йыллыҡ һауа дымлылығы — 71 %
| Климат Кливленд | |||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Күрһәткестәре | Дек. | Два. | Март | Апра. | Май | Июнь | Июль | Авг. | Сена. | Октябрь | Ноябрь | Декабрь | Йыл | ||||||||||||||
| Абсолют максимумы, °C | 22,8 | 23,3 | 28,3 | 31,1 | 33,3 | 40,0 | 39,4 | 38,9 | 38,3 | 32,2 | 27,8 | 25,0 | 40,0 | Һауа температураһы, °C | 1,3 | 3,1 | 8,1 | 15,1 | 20,8 | 25,9 | 28,1 | 27,1 | 23,3 | 16,8 | 10,4 | 3,5 | 15,3 |
| Уртаса температура, °C | -2,2 | -0,8 | 3,6 | 9,9 | 15,4 | 20,7 | 23,1 | 22,2 | 18,3 | 12,1 | 6,6 | 0,2 | 10,8 | ||||||||||||||
| Ул кәм тигәндә, °C | -5,7 | -4,7 | -1 | 4,7 | 10,1 | 15,4 | 17,9 | 17,3 | 13,3 | 7,4 | 2,7 | -3,1 | 6,2 | ||||||||||||||
| Абсолют минимум, °C | -28,9 | -26,7 | -20,6 | -12,2 | -3,9 | -0,6 | 5,0 | 3,3 | 0,0 | -7,2 | -17,8 | -26,1 | -28,9 | ||||||||||||||
| Яуым-төшөм нормаһы, мм | 69 | 59 | 74 | 89 | 93 | 87 | 88 | 89 | 97 | 78 | 92 | 79 | 994 | ||||||||||||||
| Сығанаҡ: һауа торошо һәм климат 2012 йыл 4 сентябрь архивланған. | |||||||||||||||||||||||||||
Туғанлашҡан ҡалалар
Кливлентың 20 туғанлашҡан ҡалалары бар[21]:
|
.svg){kind=small}
Иҫкәрмә
Һылтанмалар
- Кливленд ҡалаһының рәсми сайты 2020 йыл 27 ноябрь архивланған. (инг.)
- Кливлендта туризм тураһында рәсми сайты (инг.)