Dinastiyang Qing

Hong Taiji proclaimed the Great Qing dynasty in 1636.^[16] There are competing explanations as to the precise meaning of the Chinese character Plantilya:Zhi as selected. One theory posits a purposeful contrast with the Ming: the character Plantilya:Zhi consists of the radicals for 'sun' (Plantilya:Zhi) and 'moon' (Plantilya:Zhi), both associated with fire within the Chinese zodiacal system. Contrarily, the character Plantilya:Zhi is a phono-semantic compound, composed of the semantic radical Plantilya:Zhi, and the phonetic Plantilya:Zhi—the Ming association with fire would perhaps serve to justify their conquest by the Qing as the defeat of fire by water. The name possibly also possessed Buddhist implications of perspicacity and enlightenment, as well as connection with the bodhisattva Manjusri.^[17]

An mga amay parasurat sa Europa ginamit an terminong "Tartar" na mayong kalaenan para sa gabos na banwaan kan Norteng Eurasia alagad kan ika-17 siglo Katolikong kasuratan nin misyonero pinag-establisa an "Tartlar" tanganing ipanongod sana sa mga Manchu asin "Tartaryo" para sa kadagaan na saindang pinagpapamahalaan - iyo ini, Manchuria asin kadtong mga parte kan Panlaog na Asya,^[18][19] siring kan pamahala kan Qing bago pa man transisyon kan Ming-Qing.

After conquering China proper, the Manchus identified their state as "China", equivalently as 中國; Zhōngguó; 'middle kingdom' in Chinese and Dulimbai Gurun in Manchu.^{[lower-alpha 5]} The emperors equated the lands of the Qing state (including, among other areas, present-day Northeast China, Xinjiang, Mongolia, and Tibet) as "China" in both the Chinese and Manchu languages, defining China as a multi-ethnic state, and rejecting the idea that only Han areas were properly part of "China". The government used "China" and "Qing" interchangeably to refer to their state in official documents,^[20] including the Chinese-language versions of treaties and maps of the world.^[21] The term 'Chinese people' (中國人; Zhōngguórén; Manchu:   Dulimbai gurun-i niyalma) referred to all the Han, Manchu, and Mongol subjects of the Qing Empire.^[20] When the Qing conquered Dzungaria in 1759, it proclaimed within a Manchu-language memorial that the new land had been absorbed into "China".^[22]: 77  The Qing government expounded an ideology that it was bringing the "outer" non-Han peoples—such as various populations of Mongolians, as well as the Tibetans—together with the "inner" Han Chinese into "one family", united within the Qing state. Phraseology like 中外一家; Zhōngwài yījiā and 內外一家; nèiwài yījiā—both translatable as 'home and abroad as one family'—was employed to convey this idea of Qing-mediated transcultural unity.^[22]

Sa Ingles, an dinastiyang Qing kun minsan inaapod na "dinastiyang Manchu".^[23]

Panginot na artikulo: Kasaysayan kan dinastiyang Qing

Pakikisaro

Panginot na artikulo: Kasaysayan kan dinastiyang Qing

An dinastiyang Qing natogdas bako kan mga Han, na iyo an mayoriya sa populasyon nin Tsina, kundi kan mga Manchu, ginikanan kan sarong nagturonong na mga tawong paratanom na inaapod na Jurchens, mga Tungusiko na nakaistar sa palibot kan rehiyon ngonyan binibilog kan mga Intsik na probinsya nin Jilin asin Heilongjiang^[24]. An mga Manchu binibilang kun minsan na mga tawong lagaw (nomadic)^[17] alagad sinda bako man.^[25]

Nurhaci

An rehiyon na sa kahurihurihi nagin estado nin Manchu minukna ni Nurhaci, an namamayo kan sarong minor na tribong Jurchen - an Aisin-Gioro - sa Jianzhou kan kaamayi kan ika-17ng siglo.     Nakaibanan garo si Nurhaci sa laog nin sarong pamilyang Han kan siya hoben pa, asin nagin matibay magtaram nin Intsik saka lengguwaheng Mongolyano, asin binasa niya an mga nobelang Intsik na Romansa kan Tulong Kahadean (Romance of the Three Kingdoms) asin Giruronan-Tubig (Water Margin).^[26][27] Bilang sarong basalyo kan mga emperador sa Ming na opisyal na ibinilang an saiyang sadiri na bantay sa linderos nin Ming asin representante lokal kan imperyal na kapangyarihan kan dinastiyang Ming,^[28] si Nurhaci pinonan an iriwal nin mga tribo kan 1582 na nagin kampanya tanganing pagsararoon an kaharaning mga tribo. Kan 1616, sia igo nang napag-oroyon an Jianzhou tanganing ikabalangibog an saiyang sadiri bilang Khan kan Huring dinastiyang Jin bilang kasalihid kan dating pinamamayong-Jurchen na dinastiyang Jin.^[29]

Pakalihis duwang taon, si Nurhaci ipig'anunsyo an "Pitong Kamurangsaan" asin hayag na isinikwal an soberaniya nin sakop-paggobyerno kan Ming tangani sanang makumpleto niya an pagkasararo kan mga tribong idto nin Jurchen na kasurog pa man giraray kan emperador nin Ming. Pagkatapos nin sunod-sunod na mapangganang ralaban, ibinalyo nia an saiyang kabisera hale sa Hetu Ala pasiring sa kasunod na mas dakula pang mga siudad sa Liaodong: enot na Liaoyang kan 1621, dangan Mukden (Shenyang) kan 1625.^[30] Dugang pa, an Korchin nagin kapakipakinabang na kaalyado sa guerra, na ipinasubli sa mga taga Jurcheno an saindang abilidad bilang parapana nin hukbo. Tangarig magarantiya an bagong alyansang ini, pinonan ni Nurhaci an sarong palakaw nin mga pagpakarasal sa tahaw kan mga nobleng taga Jurchen asin Khorchin, mantang idtong nagtuturumang naatubangan nin aksion militar. Ini sarong tipikong halimbawa kan mga inisyatiba ni Nurhaci na sa kahurihurihi nagin opisyal na palakaw nin gobyerno sa Qing. Sa kadaklan kan lawig nin panahon nin Qing, an mga Mongol nagtao nin tabang militar sa mga Manchu.^[31]

Hong Taiji

Kan magadan si Nurhaci kan 1626, sinalidahan siya kan ikawalo niang aki na lalaki, si Hong Taiji. Dawa ngani si Hong Taiji sarong eksperyensiyadong lider asin komandante nin duwang Banner, nadaog an mga Jurchen kan 1627, sa parte huli sa bago pa sanang makuang mga Kanyon na Portuges kan Ming. Tangarig mareberso kalamangan sa teknolohiya asin bilang, pigmukna ni Hong Taiji kan 1634 an sadiri niyang mga korpyo sa artilyera, na naggibo nin sadiring mga kanyon sa disenyo kan Europa sa tabang kan mga nagtiripwas na mga parabatbat(metallurgist) na Intsik. Saro sa mga nagdesignar na pangyayari kan pagreynar ni Hong Taiji iyo an opisyal na pag'ampon sa pangaran na "Manchu" para sa pinagsararong katawohan kan Jurchen kan Nobyembre 1635. Kan 1635, an mga kaalyado kan Manchu Mongol biyong ininkorporado sa sarong suway na hirarkiyang Banner sa irarom nin direktang pagboot nin Manchu. Kan 1636, an nobleng hade nin Panlaog na Mongolya, an mga nobleng Manchu asin an Han mandarin nagrekomendar na si Hong bilang khan kan Huring Jin iyo an magin emperador kan Dakulang Qing.^[32][33] Kan siya pinagpresentaran kan imperyal na selyo kan dinastiyang Yuan matapos an pagkadaog kan huring Khagan kan mga Mongol, pigngaranan ni Hong Taiji an saiyang estado hale sa "Dakulang Jin" paduman sa "Dakulang Qing" asin ilinangkaw an posisyon niya haleng Khan pasiring Emperador, pigtutulod an mga ambisyon imperyal lapwas pa sa pagsararo sa teritoryo kan Manchu. Si Hong Taiji nagsakyada naman sa Korea kan 1636.

Laen pa, si Hong Taiji nagpatindog nin sistemang rudimentaryong burokratiko na basado sa modelong Ming. Nagtindog siya nin anom na board o ehekutibong lebel na mga ministeryo kan 1631 sa mangangataman kan pinansyal, personahe, mga rito, militar, mga pagpadusa, asin mga gibong publiko. Alagad, an mga organong ini sa administratibo kadikiton an nagigibo kan enot na kabtang, asin kaidto sanang matapos an pananakop pakalihis nin sampulong taon na naotob ninda an saindang papel sa gobyerno.^[34]

Si Hong Taiji nagkaag sa saiyang burokrasya nin dakul na Intsik na Han, kairiba man igdi an kakasuruko pa sanang mga opisyales kan Ming, alagad piggaom niya an pagdominar kan Manchu sa sarong etnikong kota para sa mga haralangkaw na kanombra. An paghade ni Hong Taiji nagkaigwa man nin pundamental na pagbabago sa palakaw para sa saiyang mga sakop na Intsik na Han. Sa atubang ni Nurhaci an Han sa Liaodong pigtratar segun sa kun gurano kadakol kan tipasi ninda: idtong mga mayo pang 5 sagkod 7 na sin maraot an nagin pagtratar, mantang orog pa nganing binalosan nin mga pagsadiri idtong igwang dakol. Huli kan rebelyon na Han kan 1623, si Nurhaci nagtumang sainda asin nagbusol nin mga mapagdiskrimanr na mga polisiya asin panggagadan tumang sa sainda. Nagboot siya na idtong Han na nag'aandorog sa Jurchen (sa Jilin) bago 1619 tratuhon man kapantay kan Jurchens, bakong arog kan nasakop na Han sa Liaodong. Pinagmidbid ni Hong Taiji ^[35] na kaipuhan niyang akiton an mga Intsik na Han, asin nagpaliwanag sa nag-aaralangan na mga Manchu kun tano ta kinaipuhan niyang trataron an nagtalikwas na Ming na si General Hong Chengchou nin paluway-luway. Ipig-iba man ni Hong Taiji an Han sa Jurchen "nasyon" bilang bilog (kun bakong enot-na-klase) na mga namamanwaan, inobligar na magtao nin serbisyo militar. Kaidtong 1648, mayo pang saro-kaanoman kan mga bannermen an hali sa lahi kan Manchu.^[36]

Si Hong Taiji nagadan bigla kan Setyembre 1643. Arog kan tradisyonal nang "pagpili" kan mga Jurchens kan saindang lider sa paagi nin konseho nin mga noble, mayo nin malinaw na sistema nin panurundanan an estado nin Qing. An nangengenot na mga naglalaban para sa poder iyo an pinakagurang na aki ni Hong Taiji na si Hooge asin tugang sa ina ni Hong Taiji na si Dorgon. Sarong pakikikompromiso an nagpatukaw sa limang-taon na aki ni Hong Taiji, si Fulin, bilang Emperador kan Shunzhi, kaiba si Dorgon bilang regent asin de factong lider kan nasyon nin Manchu.

Laen pa, nagraralaban an mga opisyal nin gobyerno sa lambang saro, tumang sa piskal na pagbagsak, asin laban sa surunudan na rebelyon nin mga paratatanom. Dai sinda nagkapitalisar an pag-iiwal panundanan nin Manchu asin an pagkaigwa nin menor de edad na emperador. Kan Abril 1644, an kabesera na Beijing, inatake nin koalisyon kan pwersang rebelde na pinangengenotan ni Li Zicheng, sarong dating na menorya na opisyal nin Ming, na nagpatindog nin halipot na dinastiyang Shun. An huring lider kan Ming, an Emperador nin Chongzhen, nagtubok kan magbagsak an siyudad sa mga rebelde, na iyo an tanda kan opisyal na pagkatapos kan dinastiya.

Si Li Zicheng nangenot sa mga rebeldeng hukbo na may bilang na mga 200,000^[37] tanganing atubangon si Wu Sangui, sa Shanhai Pass, sarong mayor na agi kan Dakulang Pader kan Tsina, na nagdepensa sa kabisera. Wu Sangui, naipit sa pag'ultan nin sarong rebeldeng hukbo kan mga Tsino na doble an kadakulaan saiya asin dayong kalaban na dakol na taon niyang piglalabanan, itinapok an saiyang apil sa pamilyar na mga Manchu. Wu Sangui pwedeng naimpluwensiyahan kan salang pag-tratar ni Li Zicheng sa mga mayaman asin kulturang opisyales, kaiba an sadiring pamilya ni Li; sinabi na kinua ni Li an kasaroan ni Wu na si Chen Yuanyuan para saiya man sana. Si Wu asin Dorgon nagkarampi sa ngaran nin pag'aayog sa kagadanan kan Emperador Chongzhen. Sinda, an duwang dating magkaiwal nagtiripon asin dinaog an rebeldeng hukbo ni Li Zicheng sa ralaban kan Mayo 27, 1644.^[38]

An bagong magkaalyadong mga hukbo nakua an Beijing kan ika-6 nin Hunyo. An Emperador na Sunzhi pinag'ayog bilang "Aki nin Langit" kan 30 Oktubre. An mga Manchu, na iyo an nagpuwesto kan saindang sadiri bilang politikal na mga tagamana sa emperador nin Ming paagi nin pagkadaog ki Li Zicheng, nagtapos kan simbolikong transisyon paagi sa pagkapot nin pormal na lubong para sa Emperador na Chongzhen. Alagad, an pagsakop sa ibang parte kan Kadagaan Tsina nag-abot pa nin kagpitong taon na pagkikidagmang sa loyalista nin Ming, mga parasagin asin mga rebelde. An huring Ming na parasagin-sagin, si Prinsipe Gui, nagpaili sa Hade nin Burma, Pindale Min, alagad inuli sa sarong ekspedisyonaryong militar kan Qing pinangenotan ni Wu Sanggui, na nagdara saiya pabalik sa probinsya kan Yunnan asin pinagadan kan kaamayi nin 1662.

An Qing inaprobetsar nin alisto an isip an diskriminasyon sa gobyerno sibilyan kan Ming tumang sa mga militar asin inenkaminar an hukbo na magbaliktad paagi sa pagpalakop kan mensahe na pinahalagahan kan mga Manchu an saindang mga abilidad.^[39] An mga Banderahan na binibilog nin Intsik na Han na nagbaraliktad bago kan 1644 pinagklasipikar sa Walong Banderahan, asin tinawan sinda nin sosyal saka legal na mga pribilehiyo. An mga nagbaraligtad na Han pinabutog na maray an ranggo kan Walong Banderahan kaya an etnikong mga Manchu nagin minoriya - 16% sana kan 1648, kaiba an Banderahan na Han na nagdodominar sa 75% asin Mongol na mga Banderahan na minakompuesto sa natatada ^[40] An mga armas na de-pulbura arog kan mga musketa asin artilyerya an ginamit kan mga Banderahan na Intsik.^[41] Normalmente, an mga nagtipwas na tropang Han na Intsik, an ginigibong pangenot. Mantang kadaklan ginagamit an Manchu Bannermen sa biglang pag-atake na igwa nin orog na epekto, tanganing mainaan an pagkagadan kan etnikong Manchu.^[39]

This multi-ethnic force conquered Ming China for the Qing.^[42] The three Liaodong Han Bannermen officers who played key roles in the conquest of southern China were Shang Kexi, Geng Zhongming, and Kong Youde, who governed southern China autonomously as viceroys for the Qing after the conquest.^[43] Han Chinese Bannermen made up the majority of governors in the early Qing, stabilizing Qing rule.^[44] To promote ethnic harmony, a 1648 decree allowed Han Chinese civilian men to marry Manchu women from the Banners with the permission of the Board of Revenue if they were registered daughters of officials or commoners, or with the permission of their banner company captain if they were unregistered commoners. Later in the dynasty the policies allowing intermarriage were done away with.^[45]

Sa enot na pitong taon kan paghade kan hoben na Shunzhi Emperador dominado nin pagigin regente ni Dorgon. Sa sadiri niyang politikal na mayong-kasigurohan, sinunod ni Dorgon an halimbawa ni Hong Taiji kan pamaagi nin pamamahala sa pangaran kan emperador sa kara'tan kan karibal na mga prinsipeng Manchu, na dakul sainda saiyang pigmo'nan o pinagpreso. An mga ehemplo asin halimbawa ni Dorgon nagtatao nin halabang anino. Enot, naglaog an mga Manchu sa "Habagatan kan Lanob" ta si Dorgon desididong nagsimbag sa apela ni Wu Sangui, kun siring, imbes na rumpagon an Beijing arog kan ginibo kan mga rebelde, si Dorgon nagpirit, huli sa mga protesta kan ibang prinsipe nin Manchu, sa paggibo kaini na kabeserang dynastiko asin paggawad giraray kan kadaklan na mga opisyal nin Ming. Mayo nin mayor na dinastiyang Intsik an direktang naglaog tulos kaining kabesera, alagad an pagpadanay kan kapital nin Ming asin burolrasya nakatabang tolos na mapapusog an rehimen asin mapasige an pagsakop kan ibang parte kan nasyon. Ininaan na marhay ni Dorgon an impluwensiya kan mga kapon asin sinabihan an mga babaying Manchu na dai magbugkos nin biti arog sa istilong Intsik.^[46]

Alagad, bakong gabos na polisya ni Dorgon popular o madaling mag-implementar. An kontrobersyal na sugo kan Hulyo 1645 (an "manda nin pagpabulog") nagpirit sa mga gurang na Han Chinese na mag-ahit kan saindang payo asin sukrayon an natatada pang buhok sa estilong palaba arog kan isinusulot kan mga lalaking Manchu, sa kulog nin kagadanan.^[47] An popular na paglaladawan kan orden iyo ini: "Tanganing mapagdanay an buhok, ika mawaraan nin payo; Tanganing mapagdanay an saimong payo, putola an saimong bohok."^[46] Sa mga Manchu, ining polisya sarong pagbalo sa kaimbodan asin tabang sa pagpalaen kan amigo sa kalaban. Alagad, para sa Han Chinese, idto sarong makasusupog na pagirumdom kan awtoridad nin Qing na nag-angkat sa tradisyonal na mga prinsipyong Confuciano.^[47] An orden nakakua nin makosog na paglaban sa Jiangnan.^[47] Sa naging mga kariribokan, abot mga 100,000 na Han an ginadan.^[48]

Kan 31 Disyembre 1650, si Dorgon biglang nagadan, na iyo an kapinonan kan personal na pamamahala kan Emperador nin Shunzhi. Huli ta an emperador 12 anyos pa sana kan panahon na idto, kadaklan sa desisyon ginibo para saiya kan saiyang ina, si Emperatriz Dowager Xiaozhuang, na nagin mahusay nanggad maghiro sa pulitika. Dawa ngani mahalagang marhay an saiyang suporta sa pagkataas ni Shunzhi, si Dorgon nagin pangenot na gayong makapangyarihan an kinaptan niya tanganing magin direktang huma sa trono. Na kaya kan siya magadan tinawan siyang ekstraordinaryong titulo postuma ni Emperador Yi (義皇帝), an solamenteng pangyayari sa historya nin Qing na kun saen tinawan gayong onra an sarong Manchu na "prinsipe kan dugo" (親王). Duwang bulan sa personal na pamamahala nin Shunzhi, an Dorgon bako sanang hinalean kan saiyang mga titulo, kundi kinutkot sa pagkalubong asin pinurutolputol an bangkay niya.^[49] An pagbagsak ni Dorgon hale sa grasya nagbunga man nin pagkahali kan saiyang pamilya asin kairiba sa korte. An may paglaom na pagpoon ni Shunzhi pinahalipot kan amay niyang pagkagadan kadtong 1661 sa edad na 24 gikan sa puko'. Sinalidahan siya kan saiyang ikatolong aki na si Xuanye, na naghade bilang Emperador Kangxi.

An mga Manchu pinadara an mga Han Bannermen tanganing makipaglaban sa loyalistang Ming ni Koxinga sa Fujian.^[50] Hinarali ninda an populasyon sa mga lugar na nasa baybayon tanganing mawaran nin mga rekurso an mga loyalistang Ming ni Koxinga. Ini nagbunga nin dai pagkasinabotan na an Manchu "nagkakatarakot sa tubig". An mga Han Bannermen nakipaglaban asin nakipaggadanan, na nagsahot nin pagduda sa paghihingakong an pagkatakot sa tubig nagbunga nin pag-ebakwit kan baybayon asin pagngalad kan mga aktibidad pankadagatan.^[51] Dawa pa na an sarong berso inaapod an mga soldados na naggigibo nin lagdoan na paggadan sa Fujian bilang "mga barbaro", pareho an Han Green Standard Army asin Han Bannermen naglabot saka guminibo an pinakagrabeng garadanan.^[52] 400,000 Green Standard Army na mga soldados an ginamit tumang sa Tolong Pyudatoryo apuera pa kan 200,000 na Bandermen.^[53]

An anom na pulo may saro na taon na paghade kan Emperador Kangxi iyo an pinakahalawig sa anoman na emperador kan Tsina asin nagsirbeng kapinonan kan panahon nin "Halangkaw na Qing", na iyo an alitoktok kan sosyal, ekonomiko asin militar na kapangyarihan kan dinastiya. An enot na mga namamahala sa Manchu nag-establisar nin duwang pundasyon kan pagkalehimo na nakatatabang na ipaliwanag an karigonan kan saindang dinastiya. An enot iyo an mga institusyong burokratiko asin kultura nin neo-Confucianismo na inarog ninda sa mas amay na mga dinastiya.^[54] An mga namamahala na Manchu asin Han Chinese na iskolar-opisyal na elitista luway-luway na nag'abot tanganing magkauruyon. An sistema sa pagsiyasat nag-alok nin dalan tanganing magin mga opisyal an etnikong Han. An imperyal na patronahe kan Diksyunaryong Kangxi nagpaheling nin paggalang sa adal Confuciano, mantang an Sagradong Sugo nin 1670 epektibong inomaw an pamantayan kan pamilya nin Confucianismo. Alagad, dai nagin mapanggana an saiyang mga pagprobar na desganaron an mga babaeng Intsik sa paggapos sa bitis.

An ikaduwang mayor na ginikanan nin karigonan iyo an Panlaog na Asya na aspekto kan saindang kamidbidan na Manchu, na nagpangyari sainda na mag-apela sa mga sakop nindang Mongol, Tibetano asin Muslim.^[55] Ginamit kan Qing an titulong Emperador (Huangdi o hūwangdi) sa Tsino asin Manchu (kaiba an mga titulo arog kan Aki nin Langit asin Ejen), asin kabilang sa Tibetano na emperador si Qin inapod na "Emperador kan Tsina" (o "Chinese Empires") asin "an Dakulang Emperyo" (o "Dakulang Emperador Manjushri"), siring baga kan 1856 Tratado kan Thapathali,^[56][57][58] mantang sa mga Mongol an monarko inaapod bilang Bogda Khan^[59] o "(Manchu) Emperador", asin sa mga Muslim na sakop sa Panlaog na Asya an pamahala kan Qing inaapod na "Khagan kan Tsina" (o "Intsik na khagan").^[60] An Emperador Qianlong niladawan niya an sadiri bilang maaram na Budista na tagapamahala, sarong patron nin Budismong Tibetan^[61] sa paglaom na pakalmahon an mga Mongol asin Tibetano.^[62] Pinadagos man kan Emperador Kangxi sa saiyang palasyo an mga misyonerong Heswita, na enot pang nagduman sa Tsina kaidtong Ming.

An paghade ni Kangxi nagpoon kan siya siete anyos. Tanganing malikayan an arog kan pagsararo ni Dorgon sa kapangyarihan, an saiyang ama, kan madali na ining magadan, nagkompromiso nin apat na regente na bakong konektadong marhay sa pamilya nin emperador asin mayong diretso sa trono. Alagad pa kaini, sa paagi nin pagkanorongod asin makinasyon, si Oboi, an pinakahoben sa apat, luway-luway na nagibo an siring na pagdominar bilang potensial na peligro. Kan 1669 si Kangxi, sa paagi nin pandadaya, nadistiero asin nabilanggo si Oboi - sarong makahulogan na kapangganahan para sa sarong kaglimang taon na emperador.

An hoben na emperador napapaatubang sa mga angkat tanganing mapagdanay an kontrol kan saiyang kahadean, siring man. Tulong mga heneral na Ming an nag-ayaw para sa saindang mga kontribusyon sa pagpatindog kan dinastiya an tinawan na nin gobernadores sa Habagatan Tsina. Sinda orog na nagin autonomo, na nagresulta sa Rebolusyon kan Tolong Pyudatoryo, na naglawig nin walong taon. Si Kangxi nahimong mapagsararo an saiyang pwersa para sa kontra-atake na pinangenotan nin sarong bagong henerasyon nin mga heneral kan Manchu. Kan 1681, an gobyerno nin Qing nagkapot na kan kontrol sa naraot nang habagatan Tsina, na nag-abot pirang dekada tanganing maomayan.^[46]

Sa pagpalawig asin pagromdom kan kontrol kan dinastiya sa Asya Sentral, an Emperador nin Kangxi personal na nangenot sa sunod-sunod na kampanya militar laban sa mga Dzungar sa Luwas Mongolya. Napahale kan Emperador nin Kangxi an nagsasakyadang mga puwersa ni Galdan hale sa mga rehiyon na ini, na dagos nang idinugang sa imperyo. Si Galdan nagadan kahurihurihi kan Guera Dzungar-Qing.^[63] Kan 1683, an pwersang Qing nakaresibi kan pagsuko kan Formosa (Taiwan) hale ki Zheng Keshuang, makuapo ni Koxinga, na iyo an nakadaog sa Taiwan gikan sa mga kolonistang Olandes bilang base laban sa Qing. An pagkatalingkas kan Taiwan an nagpabutas sa pwersa ni Kangxi para sa sunod-sunod na ralaban sa Albazin, an harayong pinakasirangan na garison nin Tsardomya kan Rusya. Sa 1689 na Tratado kan Nerchinsk iyo an enot na pormal na tratado sa Tsina na may poder sa Europa asin sinasaray na matoninong an pagdolonan sagkod sa angay na parte nin duwang siglo. Sa pagkagadan ni Galdan, an saiyang mga parasunod, bilang tagasunod sa Tibetanong Budhismo, prinobaran na kontrolon an pagpili kan masunod na Dalai Lama. Nagsugo si Kangxi nin duwang hukbo sa Lhasa, an kabisera kan Tibet, asin nagpatukaw nin sarong Dalai Lama na nakikisimpatiya sa Qing.^[46]

An mga paghade kan Emperador na Yongzheng (r. 1723-1735) asin kan saiyang aki, an Emperador na Qianlong (r. 1735-1796), iyo an nagtanda sa kasagsagan kan poder nin Qing. Alagad, arog kan pagkasabi kaini kan historyador na si Jonathan Spence, an imperyo sa katapusan kan pamamahalang Qianlong "siring kan saldang kun odto". Sa tahaw nin "dakol na kaomawan", siya nagsurat, "mga tanda nin pagkalapa asin pagbagsak ngani nagigin risa".^[46]

Kan magadan an Emperador na Kangxi sa tiglipot kan 1722, an saiyang ikaapat na aki, si Prinsipe Yong (雍親王), nagin Emperador na Yongzheng. Nakamati siya nin pagkaapurado manongod sa mga problema na natipon kan huring mga taon kan saiyang ama.^[46] Sa mga tataramon kan sarong dai pa^[54] sana nahahaloy na historyador, siya "maigot, makulong, asin mataripot, alagad sobrang may kakayahan asin mapamaagi",^[64] asin sa mga tataramon kan iba, nagin siyang "amay na modernong kaggibo-estado kan enot na orden".^[65] Enot, pinalakop nia an ortodoksiya sa Confucianismo asin rinaot an kontra sa sektang iyan. Kan 1723, ipinagbawal niya an Kristianismo asin pinahale sa kadaklan na Kristianong misyonero.^[66] Pinahiwas niya an sistema kan mga Palasyo Memoryal kan saiyang ama, na nagdara nin prangka asin detalyadong mga report dapit sa lokal na kamugtakan direkta sa trono na dai man ini pinakikiaraman kan burokrasya, asin siya nagmukna nin sadit na Orog na Konseho nin mga personal na parahatol, na pag-abot nin panahon nagin de facto na gabinete kan emperador sa sagkod kan dinastiya. May kadonongan na pinano nia an pangenot na mga posisyon nin Manchu asin Han Chinese na mga opisyal na nagsasarig sa saiyang patronahe. Kan mamongnan siya kan sagkod nin krisis sa pinansial, sinayumahan ni Yongzheng an daing pakundangan na pagdolok kan saiyang ama sa lokal na mga pili asin ipinaotob niya an pangongolekta nin buwis sa daga. An dugangan na mga kita iyo an gamiton para sa "kwarta sa pagpabasog kan pagkaonesto" sa tahaw nin lokal na opisyales asin para sa lokal na pagpapatubig, eskwelahan, tinampo, asin pagkaridad. Dawa ngane epektibo an mga repormang ini sa amihanan, sa habagatan asin ibaba kan kababan nin Yangzi igwang halawig na pighirang na saralbidan kan mga opisyales asin kagsadiri-nin-daga. Nagpasugo si Yongzheng nin eksperyensiadong mga komisyonado na Manchu tanganing laogon an mahibog na palsipikadong rehistro sa daga asin libro nin kodigong salaysay, alagad sinda nakanompong paagi sa pandadaya, daing pahiriro, patin kadahasan pa ngani. An krisis piskal orog na nagpadagos.^[46]

Si Yongzheng nagmana man nin diplomatiko asin stratehiko na mga problema. .An sarong grupo na binibilog nin enterong Manchu nagsakdo kan Tratado ni Kyakhta (1727) tanganing pasarigon an diplomatikong pagsabot sa Rusya. .Karibay kan teritoryo asin derechos pangkomersyo, an Qing libreng pangaptan an sitwasyon sa Mongolia. .Dapit kaini si Yongzheng naglitik sa sitwasyon na iyan, kun saen an mga Zunghar nag'ngata' na magbaralik, asin sa habagatan-subangan, kun saen linalabanan kan lokal na mga namamayo nin Miao an paghiwas kan Qing. An mga kampanyang^[46] ini nakaubos kan kayamanan alagad inestablisar ninda an kontrol kan emperador sa militar asin kuarta militar.^[67]

Kan magadan si Emperador Yongzheng kan 1735 an saiyang aki na si Prinsipe Bao (寶親王) nagin Emperador Qianlong. Si Qianlong personal na nangenot sa Sampulong Dakulang Kampanya tanganing pahiwason an kontrol militar pasiring sa presenteng panahon na Xinjiang asin Mongolya, na naghale nin mga rebelyon asin pag'isog sa Sichuan asin habagatan Tsina mantang pinahihiwas an pagkontrol sa Tibet. Si Emperador Qianlong naglansar nin magkapirang ambisyosong proyekto dapit sa kultura, kaiba an kumposisyon kan An Kompletong Librerya kan Apat na Kaganan-Yaman (o Siku Quanshu), an pinakadakulang koleksyon nin mga libro sa historya nin Intsik. Kun siring, ginamit ni Qianlong an opisyal na inkisisyon literaryo tanganing parirongon an mga nagsusuruway.^[68] Sa irarom kan panluwas na prosperidad asin kompiansa sa emperador, an huring mga taon kan paghade ni Qianlong midbid sa lakop na korapsyon asin kapabayaan. Si Heshen, an paboritong marhay kan emperador na guapong hoben, inaprobetsaran an pagpangana kan emperador tanganing magin saro sa pinakamaraot na opisyal sa kasaysayan kan dinastiya.^[69] An aki ni Qianlong, an Emperador na Jiaqing (r. 1796-1820), sa huri nagpirit ki Heshen na maghugot.

An populasyon na-ganyat sa enot na kabangaan kan ika-17 siglo huli sa mga gera sibil asin mga epidemya, alagad luwayluway an pag'asenso asin internal na karigonan binaliktad an tendensiang ini. An Emperador Qianlong pinag'isog an sitwasyon paagi nin pagsasabi, "An populasyon padagos na nagtalubo, alagad an daga dai." An paglaog kan mga bagong pananom haleng Amerika arog baga kan patatas asin mani nagtugot man sa pagpakarhay kan suplay nin kakanon, mala ta an total na populasyon kan Tsina durante kan ika-18ng siglo nagbutog hale sa 100 milyon abot 300 milyones katawo.   Dai nahaloy an mga paraoma napiritan na magtrabaho nin mas grabe pa. An natatadang parte sana kan imperyo na igwang marang omahan iyo an Manchuria, kun saen an mga probinsya nin Jilin asin Heilongjiang nakalandok bilang sarong daga kan mga Manchu. Sa ibong nin mga pagbabawal, kan ika-18 siglo an Han Chinese nagburunyog sa Manchuria, pareho ilegal asin legal na paagi, sa ibabaw kan Dakulang Pader asin Willow Palisade.

Kan 1796, puminutok an hayag na rebelyon sa tahaw kan mga parasunod kan White Lotus Society, na nagbasol sa opisyales nin Qing, na nagsasabi "pinirit kan mga opisyal an banwaan na magrebelde." An mga opisyal man sa ibang parte kan nasyon binasol man huli sa korapsyon, dai lubos na pagmantener kan kapanoan nin mga kamalig nin ayudang tig-gutom, maluyang pagmantener nin mga tinampo asin patubig, patin daing pakundangan na pagbaranga-banga. Dai nahaloy suminunod duman an mga pagrigay nin "bagong sekta" na mga Muslim tumang sa lokal na mga opisyales kan Muslim, asin mga tribong Miao sa habagatan-subangan nin Tsina. Nagpadagos an Rebelyon na White Lotus sa laog nin walong taon, sagkod kan 1804, kan sa maraot na pagdalagan, marigsok, asin maringis na mga kampanyang sa natapos iyan sa kahuri-hurihi.^[70]

Sa pagpoon kan dinastiya, an imperyong Intsik padagos na nagin hegemonikong kapangyarihan sa Sirangan na Asya. Dawa mayong pormal na ministeryo nin dayuhang relasyon, responsable an Lifan Yuan sa pakikipagrelasyon sa mga Mongol asin Tibetano sa Sentral Asya, mantang an sistemang tributaryo, sarong butas na tugak nin mga institusyon asin kostumbre na kinua sa Ming, sa teorya namamahala sa relasyon sa Sirangan asin Sur-sirangan na mga Asyanong nasyon. An Tratado nin Nerchinsk (1689) nagpapusog nin relasyon sa Tsarist Rusya.

Alagad, durante kan ika-18 siglo an mga imperyo Europeo luway-luway na naghiwas sa bilog na kinaban, mantang an mga estadong taga Europa nagmukna nin ekonomiya na itinogdok dapit sa negosyong pandagatnon, kolonyal na pagsibnit, asin pag-uswag sa teknolohiya. An dinastiya napaatubang sa mga bagong uswag na mga konsepto kan internasyunal na sistema asin pan-estadong relasyon. An mga pwesto sa negosyo nin Europa naghiwas pasiring sa pagkontrol kan teritoryo sa haraning India asin sa mga isla na ngonyan iyo an Indonesya. Bilang simbag kan Qing, na nag-aser nin kadikit na panahon, iyo an pagpatindog kan Sistema Canton kan 1756, na naglilimitar sa negosyong pandagatnon duman sa siyudad (ngunyan na aldaw na Guangzhou) asin nagtaong monopolyong pagnegosyo deretso sa mga pribadong negosyanteng Intsik. An British East India Company asin an Dutch East India Company haloy nang tinawan nin kaparehong monopolyang deretso kan saindang mga gobyerno.

Kan 1793, an British East India Company, sa suporta kan gobyernong Briton, nagpadara nin misyon diplomatiko sa Tsina na pinangenotan ni Lord George Macartney tangani na magbukas nin negosyo asin magbugtak nin relasyon basado sa pagkakapantay-pantay. An korte kan emperador minansay an negosyo bilang sekondaryong interes, mantang minamansay kan mga Briton na mahalaga sa saindang ekonomiya an pandagatan na pagnegosyo. Sinabihan kan Emperador Qianlong si Macartney "an mga hade kan kadaklan na nasyon minaabot paagi sa daga asin dagat kaiba an gabos na klase nin mahalagang marhay na bagay", asin "mente mayo kaming kulang..."^[71].

Since China had little demand for European goods, Europe paid in silver for Chinese goods, an imbalance that worried the mercantilist governments of Britain and France. The growing Chinese demand for opium provided the remedy. The British East India Company greatly expanded its production in Bengal. The Daoguang Emperor, concerned both over the outflow of silver and the damage that opium smoking was causing to his subjects, ordered Lin Zexu to end the opium trade. Lin confiscated the stocks of opium without compensation in 1839, leading Britain to send a military expedition the following year. The First Opium War revealed the outdated state of the Chinese military. The Qing navy, composed entirely of wooden sailing junks, was severely outclassed by the modern tactics and firepower of the British Royal Navy. British soldiers, using advanced muskets and artillery, easily outmaneuvered and outgunned Qing forces in ground battles. The Qing surrender in 1842 marked a decisive, humiliating blow. The Treaty of Nanjing, the first of the "unequal treaties", demanded war reparations, forced China to open up the Treaty Ports of Canton, Amoy, Fuzhou, Ningbo and Shanghai to Western trade and missionaries, and to cede Hong Kong Island to Britain. It revealed weaknesses in the Qing government and provoked rebellions against the regime.

An Rebelyon Taiping sa katahawan kan ika-19 siglo iyo an enot na mayor na pangyayari manungod sa sentimyento kontra-Manchu. An rebelyon nagpoon sa irarom ni Hong Xiuquan (1814-64), sarong nadesganar na kandidato sa serbisyo sibil na, impluwensyado nin mga Kristiyanong katokdoan, nagkaigwa nin serye nin mga bisyon asin tinutubod niya na siya aki nin Diyos, an nguhod na tugang ni Jesu-Cristo, nagpadara nin pagreporma sa Tsina. An sarong katood kan Hong, si Feng Yunshan, rinibayan an mga ideya nin Hong tanganing mag-organisar nin bagong relihiyosong grupo, Sosyedad nin mga Parasamba sa Dios (Bai Shangdi Hui), na inorganisar niya sa mga tikapo na paraoma kan probinsiya nin Guangxi.^[72] Sa tahaw nin lakop na kariribokan sosyal asin naggagrabeng tiggutom, an pagrebelde bako sanang nagtao kan pinakagrabeng peligro sa mga namamahalang Qing, inapod man iyan na "pinakamadugong gera sibil kasuarin pa man"; durante kan kag-apat na taon na tinagal kaiyan poon 1850 sagkod 1864 sa pag-oltanan nin 20 asin 30 milyones katawo an nagkagaradan.^[73] Hong Xiuquan, sarong dainang kandidato sa serbisyo sibil, kan 1851 naglansar nin rebelyon sa probinsya nin Guizhou, asin pinatindog an Langitnon na Kahadean kan Taiping na si Hong mismo bilang hade. Nagpaisi si Hong na siya may mga bisyon nin Dios asin na tugang siya ni Jesu-Cristo. An paglamag, pakikidorog, pag-areglo kan kasal, pagsigarilyo nin opyo, paggapos sa bitis, hudisyal na pagpasakit, asin pagsamba sa mga idolo gabos prohibido. Alagad, an mga kapangganahan nagbunga nin mga panlaog na mga iriwal, pagbaraliktad asin karatan. Dugang pa, an mga tropang Briton asin Pranses, na may modernong armas, nagtabang sa hukbo kan emperador nin Qing. Iyo sana kan 1864 na an mga hukbo sa pangengenot ni Zeng Guofan nagin mapanggana sa pagronot kan rebelyon. Matapos an pagputok kan rebelyon na ini, nagkaigwa man nin mga nagrebelde na mga Muslim asin taga-Miao kan Tsina laban sa dinastiyang Qing, orog na daa sa Rebelyon na Miao (1854-1873) sa Guizhou, Rebelyon Panthay (1856-1873) sa Yunnan asin sa Rebelyon Dungan (1862-77) sa amihanan-subangan.

An mga kapangyarihan Solnopan, kadaklan dai kontento sa Tratado nin Nanjing, nagtaong gurogod na suporta sa gobyerno Qing durante kan mga Rebelyon nin Taiping asin Nian. An kita kan Tsina biglang buminagsak durante kan mga guerra mantang linaglag an mahiwas na lugar nin oma, minilyon na buhay an nawara, asin dai mabilang na hukbo an pinadakula asin sinangkapan tanganing labanan an mga rebelde. Kan 1854, an Britanya pighingoa na manegosiar an Tratado kan Nanjing, sa mga pagsaknib nin mga klausa na tinutogotan an komersyal na pagkataroron kan Briton sa mga salog Tsino asin paggibo nin permanenteng embahada kan Britanya duman sa Beijing.

Kan 1856, an mga awtoridad Qing, sa paghanap nin pirata, nagsakay sa sarong bapor, an Arrow, na pigsasabi kan Briton na naglalayog kan banderang Briton, sarong insidente na nagresulta sa Ikaduwang Gerang Opyo. Kan 1858, na nag'aatubang sa mayo nang ibang pagpipilian, an Emperador Xianfeng nag-oyon sa Tratado nin Tientsin, na igwang mga klausang pan-insultong gayo sa Intsik, arog baga kan paghagad na gabos na opisyal na dokumentong Intsik nasusurat sa Ingles asin sarong proviso na nagtataong nin daing sagkod na pagdaragos sa gabos naabtan na salog Tsino.

An pag-adaptar kan tratado sa suminunod na taon nagbunga nin biglang pagdakol nin mga iriwal. Kan 1860, kaiba an pwersang Anglo-Pranses na nagmartsa sa Beijing, an emperador asin an saiyang korte nagdurulag sa kabesera paduman sa imperyal na dagusan-pangayam duman sa Rehe. Bilang yaon sa Beijing, an pwersang Anglo-Pranses nagborobo asin sinulo an Lumang Palasyo nin Tig - init patin, bilang akto nin pagbalos para sa pag'aresto, pagpasakit, asin paggadan kan misyon diplomatikong Ingles.^[74] Si Prinsipe Gong, sarong nguhod na tugang sa ama kan emperador, na nawalat bilang autorisasdo kan saiyang tugang sa kabisera, napuersang pirmahan an Kombensyon nin Beijing. An napasupog na emperador nagadan kan suminunod na taon sa Rehe.

Alagad nag-ulakbo an dinastiya. An mga heneral na Intsik asin opisyales arog ki Zuo Zongtang iyo an nangenot sa pagpugol kan mga rebelyon asin nagtindog sa likod kan mga Manchu. Kan an Emperador Tongzhi magtukaw sa trono sa edad na lima kan 1861, ining mga opisyal nag-isog sa palibot niya sa inapod na Pagbabalik kan Tongzhi. An katuyohan ninda iyo na akoon an teknolohiya militar sa Solnopan tanganing mapagdanay an mga prinsipyo sa buhay kan Confuciano. Zeng Guofan, sa pakikipag-takod ki Prinsipe Gong, nagboses kan pagtindog nin mga mas hoben na opisyales arog ni Li Hongzhang, na iyo an nagbuhay liwat kan dinastiya sa pamitisan kaini sa pinansiyal asin kagtugdas kan Sadiring-Pagpasarig na Paghiro. An mga repormista nagpadagos sa institusyonal na mga reporma, kaiba an enot na sararong ministeryo kan Tsina manongod sa sumpay panluwas, an Zongli Yamen; na tinotogotan an mga diplomat na mag-istar sa kabisera; inestablisar an Pandagatan na Imperyal Serbisyo Adwana; pagporma nin modernong hukbo, arog baga kan Hukbo nin Beiyang, saka sarong pandagat na hukbo; asin pagbakal hale sa mga Europeo nin mga pabrika nin armas.^[75]

An dinastiya nawaran nin kontrol sa mga teritoryong nasa linderos medyo padiit-diit. Karibay kan mga pangako nin suporta kontra sa British asin Pranses, an Imperyong Ruso nagkua nin darakulang grupo nin teritoryo sa Norte-sirangan kaidtong 1860. Sa panahon nin kooperasyon kan mga repormista asin kan mga poderes Europa nagtapos sa Garadanan sa Tientsin kan 1870, na pinagpu'nan kan paggadan sa mga madreng Pranses na nabuyo kan pakiribok kan lokal na diplomatikong Pranses. Nagpuon sa Kampanya sa Cochinchina kan 1858, pinahiwas nin Pransya an kontrol kan Indochina. Kan 1883, an Pransya biyo nang kontrolado kan rehiyon asin nakaabot na sa linderos nin Tsina. An Gerang Sino-Pranses nagpoon sa makangalas na pag'atake kan mga Pranses sa habagatan na armada kan Tsina duman sa Fuzhou. Pagkatapos kaiyan an mga Intsik nagdeklarar nin gera sa Pranses. An pagsakyada kan Pranses sa Taiwan napondo asin nadaog an mga Pranses igdi sa duman sa daga nin Tonkin duman sa Ralaban kan Bang Bo. An Hapon naghuma na maglaog sa gera laban Tsina huli kan Kudeta nin Gapsin asin pigmarhay kan Tsina na tapuson an gera paagi nin negosasyon. Natapos an ^[76] gera kan 1885 sa Tratado nin Tientsin (1885) asin sa pagrekonoser kan Intsik sa Pranses na protektorado sa Vietnam. May ibang mga paraminang bulawan sa Rusya asin Tsina an nagpatindog man nin halipot na proto-estado na inaapod na Republika nin Zheltuga (1883-1886) sa babatyaan kan salog Amur, na minsan ngani dai nahaloy kan rinumpag nin pwersa kan Qing.^[77]

Kan 1884, an Qing Tsina nagkua nin mga konsesyon sa Korea, arog kan konsesiyon Tsino kan Incheon,^[78] alagad an pro-Japanese na mga Koreano sa Seoul iyo an nangenot sa Kudeta nin Gapsin. Nagkatensyon sa pag-ultanan kan Tsina asin Hapon kan an Tsina nagsaliot tanganing mapugolan an rebelyon. Pinirmahan kan Primer Ministrong Hapon na si Itō Hirobumi asin Li Hongzhang an Katipunan nin Tientsin, sarong kasunduan tanganing haralion an mga tropa durungan, alagad an Enot na Gerang Sino-Hapones kan 1895 sarong pangmilitar na kasosopgan. Minidbid nin Tratado kan Shimonoseki an pagsasadiring Koreano asin pinagtao an Taiwan asin an Pescadores sa Hapon. An mga termino tibaad mas maringis, alagad kan an sarong siudadano nin Hapon salakayon asin nalugadan si Li Hongzhang, ikinasopog nin internasyonal na pagtangis an mga Hapones sa pagrebisar kaiyan. An orihinal na kasundoan nag-introdusir kan pagbanga sa Peninsula nin Liaodong pasiring sa Hapon, alagad an Rusya, kaiba an sadiring mga disenyo kaiyan sa teritoryo, pati an Alemanya asin Pransya, sa Tulohan na Pagsaliot, mapangganang pinirit an mga Hapones na bayaan an peninsula.

An mga taon na ini nahiling an ebolusyon sa partisipasyon ni Emperatriz Dowager Cixi (Wade-Giles: Tz'u-Hsi) sa mga gibogibo kan estado. Naglaog siya sa palasyo kan imperyo kan 1850 bilang sambay sa Emperador Xianfeng (r. 1850-1861) asin nasikwit an poder kan 1861 pakatapos kan saiyang limang taon-anyos na aki, an Emperador Tongzhi nagtukaw sa trono. Siya, an Emperatriz Dowager Ci'an (na iyo na an emperatriz ni Xianfeng), asin si Prinsipe Gong (aki kan Emperador Daoguang), nagbungsod nin sarong kudeta na nagpapatalsik sa magkapirang regent para sa aking emperador kan. Sa pag'oltan kan 1861 asin 1873, siya asin si Ci'an nagserbing mga regent, na pinili an titulong panreynar na "Tongzhi" (nagsararong pamahala). Sa pagkagadan kan emperador kan 1875, an sobrino ni Cixi, an Emperador Guangxu, kinua an trono, bilang pagbalga sa pamantayan nin dinastiya na dapat miembro an bagong emperador kan sunod na henerasyon, asin nagpoon an saro pang regensya. Sa tigsoli kan 1881, biglang nagadan si Ci'an, na may edad sanang apat na pulo-may-tolo, kaya nawalat sa Cixi bilang solong regent.^[79]

Poon kan 1889, kan nagpoon nang magpamahala si Guangxu sa sadiri niyang deretso, abot 1898, an Empress Dowager nag-istar sa semi-retirado, na pigguno' an mayoriya kan taon sa Palasyo nin Tag-init. Kan 1 Nobyembre 1897, ginadan an duwang misyonerong Aleman na Katoliko Romano sa timog na parte kan probinsya nin Shandong (an Insidente sa Juye). An Alemanya ginamit an mga paggadan na ini komo sarahotan para sa pagsakop kan hukbo na pandagat kan Jiaozhou Bay. An okupasyon nagtulod nin sarong "aragawan para sa mga konsesyon" kan 1898, na kaiba an upa na Aleman kan Jiazhou Bay, an pagkakua kan Rusya sa Liaodong, asin an upa na Briton kan mga Bagong Teritoryo kan Hong Kong.

Dawa pa kaining panluwas na mga kadaogan, an Emperador Guangxu nagpoon sa Repormang Ginatos na Aldaw kan 1898. An mas bago pa, mas radikal na mga parakonseho arog ni Kang Youwei an tinawan nin mga katongdan na may impluwensiya. Nagpaluwas an emperador nin serye nin mga sugo asin nagplano tanganing mareorganisar an burokrasya, pagrementeherar kan sistema sa eskwela, asin pagnombra nin bagong mga opisyales. An pagtumang hale sa burokrasya tolos-tolos asin makuri. Dawa ngani nadamay siya sa mga enot na reporma, an Empress Dowager nag'isog na patanidan sinda, inaresto asin ginaradan niya an magkapirang repormista, asin sinakop an aro-aldaw na kontrol sa polisiya. Dakul na mga plano ninda an dai nagbago, asin an obheto kan reporma nagkataralbong.^[80]

An makuring tigmara sa Amihanan na Tsina, kaiba an imperyalistang mga disenyo kan mga kapangyarihan Europa asin an pagigin bakong marigon kan gobyerno nin Qing, nagbunga nin kamugtakan para sa mga Boxer. Kan 1900, an lokal na mga grupo nin mga Boxer nagbabalangibog nin suporta para sa dinastiyang Qing ginadan an dayong mga misyonero asin kadakol kan Tsinong Kristiano, dangan nagtiripon sa Beijing tanganing pugolan an Legasyong Pangkaapatan kan mga Dayo. An koalisyon nin mga hukbong Europeo, Hapon, asin Ruso (an Walong-Nasyon na Alyansa) dangan naglaog sa Tsina na mayo man gayong reparo diplomatiko, kulang pang permiso. Si Cixi nagdeklara nin gera sa gabos na ining nasyon, tangani sanang mawara an kontrol kan Beijing pakatapos nin halipot na panahon, alagad masakiton na kampanya. Nagdulag siya paduman sa Xi'an. An nangganang mga alyado ipinaotob an saindang kahagadan sa gobyerno nin Qing, kaiba na an paghipno kan gastos ninda sa pagsalakay sa Tsina asin paggadan sa mga opisyal kan kakomplot, paagi sa Boxer Protocol.^[46]

Sa pagkadaog sa Hapon kan 1895 nagbunga nin pagmate nin krisis na pinalala' sana an pagkalugi sa mga repormang 1898 asin an kalamidad kan 1900. Si Cixi kan 1901 naglipat tanganing lupigan an komunidad nin mga dayuhan, naghagad nin mga pwersa sa reporma, asin nagpoon nin sarong set na "Bagong Polisya", na inaapod man na "Reporma kan Huring Qing". Kan suminunod na pirang taon iiniba sa mga reporma an pagparahay kan nasyonal na edukasyon, hudisyal, asin piskal na sistema, na an pinakadrama kaini an paghale kan imperyal na pagsiyasat kan 1905.^[80] An korte nagsugo na maggibo nin konstitusyon, asin ginibo an mga eleksion sa probinsia, an enot sa kasaysayan kan Tsina.^[76] Pinagdebatehan ninda Sun Yat-sen asin mga rebolusyunaryo an mga reporma opisyales asin monarkistang konstitusyonal arog baga ni Kang Youwei asin Liang Qichao sa kun paano liliwaton an Imperyo Manchu na magin modernong estado nin Han Chinese.^[81]

An Emperador Guangxu nagadan kan 14 Nobyembre 1908 asin Cixi, nagadan kan suminunod na aldaw. Puyi, an pinakagurang na aki ni Zaifeng, Prinsipe Chun, asin sobrino sa mayong aking Emperador Guangxu, nanombrahan kasalihid sa edad na duwa, nagwalat ki Zaifeng nin regensya. Zaifeng pinirit si Yuan Shikai na magdimitir. An dinastiyang Qing nagin sarong monarkiya konstitusyonal kan 8 Mayo 1911, kan si Zafeng nagmukna nin "responsible gabinete" na pinangenotan ni Yikuang, Prinsipe Qing. Alagad, an gabinete inapod na "royal na gabinete" huli ta sa mga hubin pang myembro kan kabinet, lima an miembro kan pamilyang imperyal o paryenteng Aisin-Gioro.^[82]

An Pag-arisgang Wuchang kan 10 Oktubre 1911 nagpapuon nin serye nin mga rebelyon. Kan Nobyembre, 14 sa 15 probinsya an nagsikwal na kan pamamahala nin Qing. Nagbunga ini kan pagkamukna kan Republika nin Tsina, sa Nanjing kan 1 Enero 1912, na si Sun Yat-sen iyo an probisyonal na pamayo kaini. Kan maheling an desperadong situwasyon, ibinalik kan korte nin Qing an kapangyarihan ki Yuan Shikai. An saiyang Hukbong Beiyang nirurunot an mga rebolusyonaryo sa Wuhan sa Ralaban nin Yangxia. Pakatukaw sa katongdan nin Primer Ministro siya nagmukna kan sadiri niyang gabinete, sa suporta nin Emperatriz Dowager Longyu. Alagad, si Yuan Shikai nagdesisyon na magkooperar sa mga rebolusyonaryo tanganing ibagsak an dinastiyang Qing.

Kan Pebrero 1912, si Longyu nagpaluwas kan abdikasyon kan aking emperador na si Puyi na nagresulta sa pagbagsak kan dinastiyang Qing sa irarom kan presyon kan Hukbong Beiyang ni Yuan Shikai apesar sa mga pagkontra kan mga konserbatibo asin royalistang mga repormista.^[83] Ini an nagpatapos nin labing 2,000 na taon kan Imperyal Tsina asin nagpoon an sarong peryodo nin kadaihan nin kasegurohan. Kan Hulyo 1917, nagkaigwa nin abisong pagprobar na ibalik an dinastiya Qing na pinangenotan ni Zhang Xun. Si Puyi tinugotan na mag-istar sa Ngalad na Syudad pakatapos kan saiyang abdikasyon sagkod 1924, kan siya naglipat sa kwartel kan Hapon sa Tianjin. An Imperyo nin Hapon sinakop an Norte-sirangan na Tsina asin pinundar duman an Manchukuo kan 1932, na si Puyi bilang emperador kaini. Pagkatapos kan pagsakyada sa Norte-sirangan na Tsina tanganing labanan kan Hapon an Unyon Sobyet, buminagsak an Manchukuo kan 1945.

An enot na mga emperador sa Qing inaprobaran an garo ley asin institusyon hale sa sinundan na dinastiyang Ming alagad binaranga an pamamahala nin Han Chinese asin mga Manchu, na may nagkapirang posisyon man na itinao sa mga Mongol.^[46] Arog kan nakaaging mga dinastiya, nagkua an Qing nin mga opisyales paagi sa sistema nin pagsiyasat, sagkod na haleon ini kan 1905. An Qing pinagbaranga-banga an mga posisyon sa sibil asin militar na mga katongdan, an lambang saro igwang siyam na grado o ranggo, an kada sarô binaranga pa sa a asin b na kategorya . An mga nombramiento sibil kabale an sarong katabang kan emperador o Sarong Dakulang Sekretaryo sa Ngalad na Syudad (pinakahalangkaw) o magin prefectural na parasingil nin buhis, diputadong warden, deputadong komisyoner kan pulis, o tagasiyasat sa buwis. An mga nombramiento sa militar naman poon sa pagigin garo sarong field marshal o kamerlengo kan mga gwardya nin emperador sagkod sa ikatolong klaseng sarhento, korporal o primero o ikaduwang klase pribado.^[84]

Dawa an dinastiyang Qing naghingoang magpadanay kan tradisyonal na sistema nin tributaryo sa Tsina, kan ika-19 siglo an Qing Tsina nagin kabtang na nin sarong komunidad nin mga istilo-Europeo na may soberanyang estado^[54] asin nagpatindog nin opisyal na diplomatikong relasyon sa labing duwang polong nasyon sa bilog na kinaban bago pa iyan bumagsak, asin poon kan 1870 nagkaigwa ini nin mga legasyon asin mga konsulado na inaapod na "Legasyon Tsino", "Imperyal na Konsulado kan Tsina", "Imperyal na Konsuladong Tsino (General)" o kaparehas na mga pangaran sa kagpitong nasyon, na iyo Austria-Hungary, Belgium, Brazil, Cuba, Pransya, Alemanya, Italya, Hapon, Mexico, Netherlands, Panama, Peru, Portugal, Rusya, Espanya, United Kingdom(o an Imperyong Briton) asin an Estados Unidos.

Mga ahensia nin gobyerno Sentral

An pormal na estruktura kan gobyerno nin Qing nakasentro sa Emperador bilang iyo an absolutong tagapamahala, na nangenot nin sobra sa anom na Boards (Ministries^{[lower-alpha 6]}, lambang saro pigpamayohan nin duwang presidente^{[lower-alpha 7]} asin pinagtabangan nin apat na bise president. ^{[lower-alpha 8]} Sa kabaliktaran sa sistemang Ming, an palakaw kan Qing etniko nadikta na nababanga an mga pagnombra sa pag'ultan nin mga nobleng Manchu asin opisyales na Han na nakapasar nin pinakahalangkaw na lebel kan mga pagsiyasat kan estado. An Grand Secretariat,^{[lower-alpha 9]} na nagin importanteng tagagibong-polisya igdi sa irarom kan Ming, nawara an kahalagahan kaini durante kan Qing asin nagin sarong Imperyal na chancery. An mga institusyon na minana sa Ming iyo an nagbilog kan pinakaugat kan Qing "Outer Court", na nag'asikaso sa mga bagay asin yaon sa parteng habagatan kan Ngalad na Syudad.^{[nangangaipo nin toltolan]}

Tanganing dai pabayaan an rutinang administrasyon na pamahalaan an pagpadalagan kan imperyo, sinierto kan mga emperador nin Qing na desisyonan an mga importanteng bagay sa "Inner Court", na dominado kan pamilya imperyal asin nobleng nin Manchu asin yaon sa amihanan na parte kan Ngalad na Syudad. An pinakasentrong institusyon kan panlaog na korte iyo an Dakulang Konseho.^{[lower-alpha 10]} Nagbutwa ini kan 1720 sa irarom kan pagreynar kan Emperador Yongzheng bilang sarong grupo na tinalaga sa pagkapot kan mga kampanya militar nin Qing laban sa mga Mongol, alagad dai nahaloy sinakop an ibang trabaho militar asin administratibo, na nagsentral kan awtoridad sa irarom kan korona.^[85] An mga Grand Councilor^{[lower-alpha 11]} nagserbing sarong klase nin konseho sa pribilyan kan emperador.

Kaamayi kaidtong Qing, bisto sa sentral na gobyerno an sarong sistema nin mga dual na katalaanan na paagi kaini an lambang posisyon sa sentral na gobyerno igwa nin Manchu asin sarong Han Chinese na nadestinohan digdi. Kinaipuhan an Han Chinese na pignombrahan na magtrabaho asin mga Manchu naman tanganing masiguradong maimbod an Han sa pamamahala nin Qing.^[86]

Igwa man nin ibang institusyon sa gobyerno na inaapod na Imperial Household Department na sa dinastiyang Qing sana mnaunuparan. Naestablisar ini bago an pagbagsak kan Ming, alagad nagin sangkap sana pagkatapos kan 1661, kan magadan an Emperador Shunzhi asin magsakat an saiyang aki, an Emeprador Kangxi.^[87] An orihinal na gibo kan departamento iyo na imanehar an mga panlaog na gibo kan imperyal na pamilya asin aktibidad kan panlaog na palasyo (kun sain an mga gigibohon nasalidahan an mga kapon), alagad nakapag-tukar man nin mga importanteng bagay sa relasyon kan Qing sa Tibet asin Mongolya, pakipagkomersyo (jade, ginseng, asin, mga barahibo, etc.), pagmanehar nin mga pabrika nin yamit sa rehiyon nin Jiangnan, asin nagpublika nin mga libro.^[87] An relasyon sa mga Superintendent kan Asin asin paratindang asin, arog kan nasa Yangzhou, partikularmente dakula an kita, lalo kun ini direkt, asin dai nasusumok kan burokrasya. An departamento may tumatawong booi,^{[lower-alpha 12]} o "uripon", hali sa Pantaas na Three Banners.^[88] Kan ika-19 siglo, nagmanehar na ini ning mga aktibidad nin dai mababa sa 56 na mga subahensya.^[87]

Administratibong mga dibisyon

An Qing Tsina naabot an pinakadakulang hiwas kaini durante kan ika-18 siglo, kan ini namahala na sa kadagaan Tsina (kagwalong mga probinsya) saka sa mga lugar nin presenteng Norte-sirangan na Tsina, an Panlaog na Mongolya, Panluwas na Mongolya, Xinjiang asin Tibet, sa halos 13 milyon km² an kadakulaan. Igwang mga enot na 18 probinsya, an gabos kaini sa kadagaan Tsina sana, alagad kan huri an bilang na ini nadugangan sagkod 22, kan an Manchuria asin Xinjiang pinagbaranga o ginibong probinsya. An Taiwan, sa orihinal na parte kan probinsiya nin Fujian, nagin probinsya kan ika-19 siglo,^[89] alagad pigsurubo sa Imperyo nin Hapon pagkatapos kan Enot na Gerang Sino-Hapones kadtong 1895.^[90]

Pag-administrar sa Teritoryo

An organisasyon nin Qing kan mga probinsya nakabase sa kaglimang yunit administratibo na itinugdas kan dinastiyang Ming, na sa huri ginibo ining kagwalong probinsya paagi nin pagbanga halimbawa, an Huguang binanga sa probinsya nin Hubei asin Hunan. Pinadagos kan burokrasya sa probinsya an praktis kan Yuan asin Ming nin tolong magkatarampad na linya, sibil, militar, asin censorate, o pagsaligsig. An lambang probinsya pinamamahalaan nin sarong gobernador (巡撫, xunfu) asin komandante militar kan probinsya (提督, tidu). Sa ibaba kan probinsya an mga prefektura (府, fu) na nagpupunsionar sa irarom nin sarong prefekto (知府,zhīfǔ), na sinusundan nin subprefektura na sakop nin subprefekto. An pinakahababang yunit iyo an county, na pinangangatamanan nin sarong mahistrado nin county. An kagwalong mga probinsya inaapod man na "proper na Tsina". An katongdan bilang viceroy o gobernador-heneral (總督 , zongdu) iyo an pinakahalangkaw na ranggo sa administrasyon kan probinsya. Igwa nin walong rehiyonal na viceroy sa proper na Tsina, an lambang saro parati pig'aataman an duwa o tolong probinsya. An Viceroy kan Zhili, na responsable sa lugar na palibot kan kabiserang Beijing, parati kinokonsiderar bilang iyo an pinakaonorable asin poderosong viceroy sa tahaw kan walo.

Sa katahawan kan ika-18 siglo, mapangganang nailaag kan Qing an mas hararayong rehiyon arog kan Panlaog asin Panluwas na Mongolya, Tibet asin Xinjiang sa irarom kan kontrol kaini. Nagpadara nin mga komisyonado asin garison sa Mongolia asin Tibet tanganing pamahalaan an saindang gibo - agi. mga teritoryong ini yaon man sa irarom nin superbisyon kan sarong sentral na institusyon nin gobyerno na inapod Lifan Yuan. Qing man an pigkontrol sa direktang paagi kan korte Qinghai. Xinjiang, bisto man sa Intsik na Turkestan, pigsubbanga sa mga rehiyon norte asin sur kan kabukidan nin Tian Shan, midbid man ngunyan bilang Dzonungaria and Tarim Basin kadtong dae pa lang, alagad itinindog an pwesto kan Ili General kan 1762 tanganing mag-ehersisyo nin uniquedong militar asin administratibong nacion sa duwang rehiyon. Dzungaria biyo na binuksan ki Han migrasyon kan Emperador Qing poon pa sa kapinonan. Han emigrante kan enot pinagbawalan sa permanenteng pag'estar sa Tarim Basin alagad napatalsik an pagbabawal pakatapos kan pagsakyada ni Jahangir Khoja kan mga 1820. man, an Manchu pinamahalaan man kan mga heneral militar sagkod na ini mabanga sa mga probinsya, dawa ngane ibang lugar kan Xinjiang asin Norte-subangan na Tsina an nawara' sa Imperyo nin Rusya kan katahawan nin ika-19 siglo. Manchu orihinalmente isinuway sa Tsina tama kan Panlaog na Willow Palisade, sarong ditik asin empanisyon na tinatanoman nin mga hababaw tuyong naglilimitar sa hiro kan Han Chinese, ta an lugar igdi yaon naka'estar sa sibilyan na Hans sagkod na nagpoon makolonya kan gobyerno an lugar, orog na poon pa kan 1860s.

Mapadapit sa mas hararayong rehion na ini, pinapagdanay kan Qing an pamamahala kan emperador, na an emperador naghiro bilang Mongol khan, patron nin Tibetanong Budismo asin paraprotehir kan mga Muslim. Alagad, an palakaw sa Qing nagbago kan pinatindog an probinsya nin Xinjiang kan 1884. Durante kan panahon nin Dakulang Karawat, na inaprobetsaran an rebelyon kan Dungan sa amihanan-solnopan nin Tsina, si Yaqub Beg sinakop an Xinjiang hale sa Asya Sentral na suportado kan Imperyo Briton, asin ginibo an saiyang sadiri bilang namamahala kan kahadean nin Kashgaria. Nagpadara nin pwersa an korte Qing tanganing madaog si Yaqub Beg asin nakua giraray an Xinjiang, dangan pormal na pig-aplikar an sistema politikal kan Tsina sa Xinjiang. An Khumul Khanate, na isinaro sa dinastiyang Qing bilang sarong basalyo pakatapos magtabang sa Qing na madaog an mga Zunghar kan 1757, nagpadanay kan posisyon kaini pagkatogdas nin probinsya nin Xinjiang sa katapusan kan dinastiya sa Rebolusyon nin Xinhai sagkod 1930.^[91]. Sa kapinonan kan ika-20 siglo, an Britanya nagpadara nin sarong hukbo sa ekspedisyon pasiring sa Tibet asin napiritan an mga Tibetano na magpirma sa tratado. An korte kan Qing nagsimbag paagi nin pag-insistir kan soberaniya kan Tsina sa Tibet,^[92] na nagresulta sa 1906 Kombensyon na Anglo-Tsino na pinirmahan sa tahaw kan Britanya asin China. Nag-uyon an mga Briton na dai itatakod an teritoryong Tibetano o makikiaram sa administrasyon kan Tibet, mantang an Tsina nagtrato nin paagi tanganing dai pagtugutan an arin man na ibang estado na makaulang sa teritoryo o internal na pagadministrar kan Tibet.^[93] An gobyerno nin Qing ginibo man sa tolong probinsya an Manchuria kan amay na ika-20ng siglo, opisyal na inaapod na "Tolong Probinsya sa Amihanan-sirangan", asin itinindog an pwesto komo Viceroy kan Tolong Probinsya nin Amihanan-sirangan tanganing mapangatamanan an mga probinsyang ini.

Pagtalubo asin paghiro kan populasyon

An populasyon nagdakula sa bilang, hi'bog, asin paghiro. An populasyon nagdakol poon sa mga 150 milyones kan 1700, kaidtong nakaaging siglo bago kaiyan, dangan nadoble sa suminunod na siglo, asin uminabot nin langkaw na 450 milyon sa bisperas kan Rebelyon Taiping kan 1850.^[54]   An paglakop kan mga pananom hale sa Bagong Kinaban, arog baga nin mais, mani, kamote, asin potatas nagpadikit sa bilang nin nagkakagaradan huli sa malnutrisyon. An mga helang na arog kan utos nakontrol sa pagpaorog sa inokulasyon.  Dugang pa, an mga pagkagadan nin omboy nagdikit huli sa pagrahay sa pamaagi nin pagpapaaki na ginigibo kan mga doktor asin partira patin pagdakol nin medikal na mga libro na makukua kan publiko.^[94] An mga kampanya kan gobyerno nagpadikit sa paggadan nin kaakian. Sa populasyon nin Europa kan panahon na ini pinakadakula an bilang sa mga siudad, alagad sa Tsina hababa an pagdakol sa mga siyudad asin hibabang Yangzi. An pinakadakulang pagdakol yaon sa linderos asin kabukidan, kun saen an mga paraoma puedeng maglinaw nin darakulang tangyan asin kadlagan.^[54]

An populasyon riparong mahiniro, tibaad orog pa kisa kasuarin pa man sa kasaysayan nin Tsina. Asin mananggad, an gobyerno nin Qing orog pa nanggad na nag-engganyar nin paghiro kisa paluyahon iyan. Milyon na Han Chinese an naglipat sa Yunnan asin Guizhou kan ika-18 siglo, asin man sa Taiwan. Pagkatapos kan pagsakop kan 1750 asin 1760, an korte nag'organisar nin mga kolonyang agrikultural sa Xinjiang. An pagmahinirong ini kabale an organisadong paghiro kan mga sakop nin Qing sa ibang rona, na kadaklan yaon sa Habagatan-sirangan na Asya, tanganing magkaigwa nin negosyo asin iba pang oportunidad sa ekonomiya.^[54]

An Manchuria kun siring, harani sa mga erokan Manchu kan Willow Palisade, apuwera an nagkapirang bannermen.^[95] Alagad, kan 1780, an Han Chinese nagin 80% kan populasyon.^[96] An medyo hababang tawo sa teritoryo maluya lalo kan hinahagad kan Imperyo nin Rusya an Amur Annexation na pigtatakod an Panluwas na Manchuria. Sa pagsimbag, an mga opisyales nin Qing arog ni Tepuqin (特普欽), Gobernador Militar kan Heilongjiang kan 1859-1867, naggibo nin propuesto (1860) tanganing buksan an mga parte kan Guandong para sa paraomang sibilyan nin Tsina tangani sanang kontrahon pa an posibleng pag-takod.^[97] Kan ika-19 siglo, binuksan an Manchu para sa mga paraistar na Han na nagpaorog nin pagrilipatan,^[98] pig-apod man ining Chuang Guandong (simplified Chinese: 闯关东; traditional Chinese: 闖關東) literal na "Pagbangga sa Guandong" kun sain Guandong an gurang na pangaran para sa Manchuria.^[99] Sa katapusan kan ika-19 siglo asin kapinonan kan ika - 20 siglo, tanganing kontrahon an nag-oorog na impluwensia nin Rusya, hinale kan Dinastiyang Qing an presenteng sistema administratibo sa Manchuria asin ibinalyo liwat an gabos na dayo pasiring sa rehion bilang Han (Chinese) imbes na mga minren (民人, sibilyan, bakong-bannermen), mantang sinalidahan an mga heneral nin probinsia kan mga gobernador nin probinsiya. Puon 1902 abot 1911, pitong polong administrasyon sibil an namukna huli sa nagdadakol na populasyon kan Manchuria.^[100]

Mga estados sa sociedad

Susog sa reglamento, an sosyedad nin Qing nababanga sa medyo sararadit na mga estado, na kun saen sa kadaklan na pankagabsan igwa nin lima. Apuera sa mga rogaring kan opisyales, an medyo saradit na aristokrasiya, asin an may-gradong mga literati, igwa man nin dakulang pagkabaranga sa tahaw nin ordinaryong Intsik sa pag-oltanan nin namamanwaan asin tawo na mas hababa an posisyon. Nababanga sinda sa duwang kategorya: an saro kaini, an maray na "komun" na tawo, an iba man mga tawong "mararaot" na hinihiling na marigsok asin mapang-uripon. An kadaklan kan populasyon yaon sa enot na kategorya asin sinasabing liangmin, sarong legal na termino na nangangahulogan marahay na mga tawo, kontra sa jianmin na boot sabihon iyo an maraot (o ignoble) na tawo. An ley sa Qing malinaw na nagsasabi na an tradisyonal na apat na grupong kolonyal kan mga iskolar, paraoma, artesan asin negosyante "marahay", o may status nin komun. Sa ibong na lado, an mga uripon o surugoon, taga-aling (kaiba an mga pampam asin aktor), tatuan na mga kriminal, asin idtong hababang klaseng mga empleyado kan mga opisyal nin gobyerno iyo an "maraot na tawo". An mga tawong ini mas hababa nanggad kisa sa ordinaryong mga tawo asin pigmamaltrato, arog kan pagngalad sainda na kumua nin pagsiyasat kan emperador. Dugang pa, an siring na mga tawo parate dai tinotogotan na mag-agom nin talingkas na ordinaryong tawo asin parate ngani nindang hinahagad na rekonoseron an saindang pagkasopog sa sosyedad paagi sa mga gawe-hiro arog kan pagduko. Siring man, sa bilog na dinastiyang Qing, an emperador asin an saiyang korte, saka an burokrasya, nagtrabaho tanganing bawasan an kalaenan kan mga marigsok asin talingkas alagad dai biyong nagin mapanggana dawa pagkatapos kan kapanahonan kaiyan sa pagsararo nin duwang klasipikasyon.^[54]

Gentry nin Qing

Maski ngani mayo man nin makusog na pamanang aristokrasya poon pa kan dinastiyang Song, an gentry (shenshi), arog kan saindang mga kapareho sa Briton, nagkamit nin nasyonal na mga pribilehio asin nagmanehar nin lokal na gibo. An status kan iskolar-opisyal tinawan kahulogan paagi nin pag'agi sa kisuerra enot na lebel nin mga pagsiyasat sa serbisyo sibil asin pagkapot nin titulo, na nagkuwalipikar saiya na magkapot nin katongdan nasyunal, maski ngani dai man nya gibohon. An miembro kan gentry puedeng legal na magsulot nin maarteng gubing asin makipag-olay sa mga opisyal bilang pantay. Bako pormalmente, an mga gentry puedeng mangenot sa lokal na sosyedad dangan puedeng gamiton an koneksion kaiyan tanganing impluwensiahan an mahistrado, magkaigwa nin daga, asin papagdanayon an darakulang pamilya. Kun siring, bako sanang mga lalaki an kaiba sa gentry kundi pati man an saindang agom asin nagkapirang paryente.^[54]

An mga klase nin gentry nababanga sa duwang grupo. Bakong gabos na igwang opisina literati, ta an mga pamilyang negosyante pwede magbakal nin mga degrees, asin bakong gabos na nakapasar sa eksaminasyon nakakua nin trabaho bilang opisyal, huli ta mas dakol mga may grado kisa sa bilang ki ikan pagbukas nin posisyon. An klase nin gentry nagkakaralaen man sa gikanan asin kantidad kan saindang kita. An mga pamilya nin literati nagkukua nin kita sa saindang kapot na daga, siring man sa papautang. An mga opisyal nagkua man sa tangran, na, sa nag'aging mga taon, kulang-dikit asin bakong gayo igo, nagresulta sa lakopan na pagsarig sa "squeeze", iregular na bayad. Idtong mga nag-aandam kundi dai nakakapasar sa eksaminasyon, arog kan mga nakapasar pero bako man nombrado sa katongdan, pwede magin paratokdo o paratukdo, pribadong sekretaryo sa nakatukaw na mga opisyal, administrador kan mga guild o templo, o iba pang posisyon na kaipohan nin inadalan. An iba nag-aakto sa mga langtad arog baga nin inhenyeriya, medisina, o ley, na pag-abot kan ikakagsiyam na siglo naghagad nin espesyalisadong edukasyon. Pag-abot kan ikakagsiyam na siglo, dai na makasosopog an magin autor o parahayag nin eroestorya.^[54]

An mga gentry nin Qing midbid na marhay sa saindang kamawotan sa sarong kulturang estilo nin pamumuhay arog kan legal nindang kamugtakan. Napamarhay asin komportable an buhay ninda kisa sa ordinaryong mga tawo saka naggamit sinda nin sedan na tukawan tanganing makabiyahe dawa harayo. Parati nindang ipinapahiling an saindang kaaraman paagi sa pagtipon nin mga bagay na arog kan gapong pang-adal, porselana o pidaso nin magayon na arte, na naglalaen saind sa mga ordinaryong tawo.^[54]

Nobleng Qing

Pamilya asin paryentes

Huli sa Qing, an edipisyong bloke nin sosyedad iyong patrilineal, boot sabihon, an lokal na pamilya katakod igdi an naghihilig sa linya kan lalaki, parati pigpalis bilang "clan". An pagbabago sa mga kaugalian nin pag-aagom, an midbidan asin kaimbudan nagpuon nang gibuhon kan dinastiyang Song kan magpuon na salidahan kan pagsiyasat para sa serbisyo sibil an pagigin noble asin mana bilang paagi tanganing magin bantog. Imbes na mag-agom sa laog nin nobleng elitista na iyo man sanang sosyal na kamugtakan, sinda nagkaigwa nin tendensia na makipagbalae sa kataraed na pamilya na parareho o mas halangkaw an kayamanan, asin inestablisar ninda an interes kan lokal na banwaan bilang enot asin pangenot na nakatabang tanganing makaporma nin magkakaparadis na banwa.^[101] An ideolohiyang neo-Confuciano, lalo na an kaisipan na Cheng-Zhu na pinagmarahay kan sosyal na pagiisip kan Qing, nagtaong doon sa mga pamilyang patrilineal asin genealogy sa sosyedad.^[102]

Sinadol kan mga emperador asin lokal na opisyal an mga pamilya na magkompuwesto nin kasaysayan sa linyahe tanganing parigonon an lokal na sosyedad. An kasaysayan nin linyahe ibinugtak sa tiriponan kan mga apoon, na nagserbing opisina prinsipal asin lugar para sa taonan na atang bilang sarong lahi. An sarong espesipikong Intsik na karakter naglataw sa itinaong ngaran kan kada lalaki sa lambang kapag-arakian, na parate nanggad nadadara sa ngapit. An mga linyang ini naghingako na basado sa biolohikong ginikanan alagad kun an sarong miembro nin linyahe magkaigwa nin katongdan o magin mayaman, tibaad gumamit sia nin awad-awad na pagkamapagmalinalangon sa pagpili nin prestihiosong persona tanganing magin "kagmukna na apoon".^[54] An siring na pagsamba may katuyohan tanganing seguradohon na an mga apoon nagdadanay na kontento asin maboot (shen) na magdadanay na mapagbantay asin maprotehir sa pamilya. huri an mga nagmamasid naghona na an kultong apoon nakasentro sa pamilya asin linahe, imbes na sa mas dakol pang pampublikong bagay arog baga kan komunidad asin nasyon.^[103]

Inner Mongols asin Khalkha Mongolsi sa Qing bihirang may bisto na saindang mga apoon lampas pa sa apat na henerasyon asin sosyedad nin tribong Mongol an dai inorganisar sa tahaw kan antrilineal na mga clan, sarongat sa paghona kan kadaklan, alagad kabale an daing interes na mga tawo sa pinakabasehan nin organisasyon.^[104] Pigpurbaran alagad dai nabantog kan Qing an ideolohiyang Intsik na Neo-Confuciano nin pag'organisar kan sosyedad sa mga patrimonial na clan sa tahaw kan mga Mongol.^[102]

Relihiyon

An mga namamahala sa Manchu namoon nin sarong multi-etnikong imperyo asin an emperador, na pinapanimbag sa "Gabos sa Irarom nin Kalangitan" o Tian Xia, nagpatrona asin kinua an responsibilidad sa gabos na relihiyon asin sistemang may pagtubod. An "espirituwal na sentro nin grabidad" kan imperyo iyo an "religio-politikal na estado".^[105] Huli ta an imperyo parte kan orden kan kosmos, na nagtao sa Mandato nin Langit, an Emperador bilang "Aki nin Kalangitan" iyo kapwa an pamayo kan sistema pulitika asin an pamayong padi kan Estadong Cult. An emperador asin an saiyang mga opisyal, na personal niang representante, nag - ako nin paninimbagan sa gabos na aspekto kan imperyo, nangorogna sa espirituwal na buhay asin relihiosong mga institusyon patin kaugalean.^[106] An mahistrado sa distrito, bilang politikal asin espirituwal na representante kan emperador, nagatang nin mga dolot sa opisyal na minimidbid na mga templo. An mahistrado nagpahayag sa Sagradong Edikto kan Emperador tanganing suportaran an moralidad na sibiko; maingat niang binabantayan an relihiosong mga organisasyon na an gawe-gibo puedeng magsapeligro sa soberaniya asin relihiyosong prerogatibo kan estado.^[107]

Manchu asin an relihiyon kan imperyo

Panginot na artikulo: Kasaysayan kan dinastiyang Qing

An pamilya imperyal kan Manchu espesyalmenteng naganyat kan Yellow Sect o Gelug Budismo na naglakop poon Tibet hanggan sa Mongolia. An ika-5 Dalai Lama, na nagkamit nin kapangyarihan kan 1642, bago pa nanggad nagkua kan mga Manchus nin Beijing, naghagad sa korte nin Qing para sa suporta. An mga emperador na Kangxi asin Qianlong naggibo kan arog kaining klase nin Tibetano na Budismo bilang saro sa saindang panharong na relihiyon asin nagtogdok nin mga templo na nagpangyari sa Beijing na magin saro sa sAn entro kaini, asin nakapagibo nin replika kan Palasyo Potala kan Lhasa sa saindang pailihan-tag-init sa Rehe.^[108]

An Shamanismo, iyong pinakakomun na relihiyon sa Manchus, sarong espirituwal na mana hale sa saindang mga apoon na Tungusiko na naglaen sainda sa Han Chinese.^[109] An shamanismo kan Estado importante sa pamilya imperyal pareho tanganing mapagdanay an saindang pagkatawong Manchu asin suportaran an pagigin lehitimo ninda bilang miembro kan imperyo nin mga tribo sa amihanan-sirangan. Sa mga obligasyon na Imperial kabale an mga ritual kan enot na aldaw nin Bagong Taon nin Intsik sa sarong templong shamaniko (tangse).^[87] Sosog sa mga kaugalean sa Manchu an pag-atang sa mga apoon, asin paggamit nin mga shaman, na parateng babayi, na burid-burid sa paghihingoang makahanap nin kaomayan o mag-eksorcismo.^[110]

Midbid na relihiyon

Panginot na artikulo: Kasaysayan kan dinastiyang Qing

An sistemang pagtubod na pinakaprimikado sa tahaw kan Han Chinese parati inaapod na lokal, popular, o soanoy na relihiyon, asin nakasentro sa palibot kan pamilya patriarkal, pagmantener kan lalaking linya nin pamilya, asin mga shen, o espiritu. Sa komun na mga kaugalean mabibilang an pagsamba sa apoon, debosyon sa magurang, lokal na mga dios asin espiritu. Sa mga rituwal kabale an pagmondo, lamay, paglobong, gibo.^[111] Dai sinda naghagad nin eksklusibong pagsuportar, an mga porma asin sanga kan Confucianismo, Budismo, asin Daoismo nagsaralbidan, arog kan sa signipikanteng Tolong mga katokdoan.^[112] An relihiyon kan mga Intsik pinagsaro an elemento kan tolo, na may lokal na pagkakaiba.^[113] An mga mahistrado nin sarong lugar, na tinawan nin grado asin napromotir sa saindang abilidad sa pagpadanay kan lokal na orden, nagkonsinte sa lokal na mga sekta asin nagpatrona pa ngani kan lokal na mga templo sagkod na husay an mga iyan, alagad ta suspetsoso sinda sa sistema nin heterodox na dai nagtutubod sa autoridad kan estado asin hinaboan an mga doktrina kan emperador. An iba kaining mga sekta tunay nanggad na may halawig na kasaysayan nin rebelyon, arog kan Dalan nin Dating Langit, na naghali sa Daoismo, asin an Puting Lotus tradisyunal na sosyedad, na nagpakol sa milenyal na Budismo. An Rebelyon kan Puting Lotus (1796-1804) kinompirmar an mga opisyal na duda siring man an Rebelyon kan Taiping, na nagatu sa milenyal na Kristianismo.

Kristianismo, Judaismo, Asin Islam

An mga relihiyon na Abrahamiko nagdatong hale sa Solnopan Asya kaidto pang dinastiyang Tang alagad an saindang pag'insistir na dapat sindang gibohon manta na ibang relihiyon ginibo sinda na bakong gayong madali ipag-adaptar kisa Budismo, na tolos inako bilang tubo. An Islam nagdominar sa mga lugar nin Sentral Asia kan imperyo, mantang an Judaismo asin Kristiyanismo ginigibo sa tugdas na maray alagad saro-sadiring komunidad.^[114]

Ginatos na Katolikong misyonero an nag-abot poon sa huring kabtang kan Ming sagkod sa pagproponer nin Kristianismo kan 1724. An mga Jesuita nakibagay sa linalaom kan mga Intsik, nag-ebanghelyo poon sa itaas pababa, inako an haralabang gubing asin estilo nin pamumuhay nin literati, nagin eksperto sa klasikong Confuciano, asin dai inangkat an moral na pamantayan kan Tsina. Nakua ninda an saindang halaga sa amay na mga emperador nin Manchu paagi sa trabahong pambadil, kartograpiya, asin astronomiya, alagad ta dai sinda uminoyon sa laog nin kadikit na panahon sagkod kan 1692 na pagboot ni Emperador Kangxi mapadapit sa pagpapahunod.^[115] Sa mga probinsia, an bagong abot na mga klerigong Dominicano asin Franciscano nag-establisar nin puerang mga komunidad na nakibagay sa relihiosong mga kaugalean kan lokal na mga tawo paagi sa pagdodoon sa pagpaomay, kapiestahan, asin banal na mga aldaw imbes na sakramento saka doktrina. Sa kapinonan kan ikakagwalong siglo, an sarong spectrum nin Kristianong mga nagtutubod nagpatindog na nin mga komunidad.^[116] Kan 1724, an Emperador Yongzheng (1678-1735) nag-anunsiar na an Kristianismo sarong "heterodox na katokdoan" asin huli kaini idiniklas.^[117] Kun siring, mantang an mga misyonerong Katoliko sa Europa padagos na nagkontrol kan sadiri nindang kamot asin dai tinogotan an paggibo nin sarong propiong klero, mas marikas na matalubo an kabilangan nin mga Katoliko pakalihis kan 1724 asin an lokal na mga komunidad kaya nindang gumibo nin sadiring mga susundon saka pamantayan. Kan 1811, an Kristianong mga aktibidad sa relihion orog pang ginibong kriminal kan Emperador Jiaqing (1760- 1820).^[117] An pagpangalad kan imperyo hinale nin Tratado kan 1846.^[110]

An kaenot-enoteng Protestanteng misyonero sa Tsina iyo si Robert Morrison (1782-1834) kan London Mission Society (LMS),^[118] na nagdatong sa Canton kan Septyembre 6, 1807.  Pigtapos nia an sarong traduksion kan bilog na Biblia kan 1819.^[118] Liang Afa (1789–1855 ), sarong natukdoan ni Morrison na Tsino, nagsanga sa misyon kan pag'ebanghelyo sa laog nin Tsina.^[119] An duwang Gerang Opyo (1839-1860) iyo an nagtanda kan pinansya nin mga misyon Kristiyano na Protestante.^[117] An Tratado nin Nanjing,^[117] tratado sa Amerika asin an tratado kan mga Pranses na pinirmahan kan 1844,^[120] asin an 1858 Tratado kan Tianjin,^[120] pinaglaen an Kristianismo hale sa lokal na mga relihiyon asin tinawan iyan nin protehido bilang status.^[121]pAn popular na mga kultong Intsik, arog baga kan Puting Lotus asin an Walong Trigram, iprinesentar an saindang sadiri bilang Kristiano tanganing magkaigwa man kaining proteksion.^[117]

huring kabtang kan 1840s Hong Xiuquan binasa an Intsik na Biblia ni Morrison, siring man an ephletic ignorica ni Lia, asin ipinaisi sa saiyang mga parasunod na an Kristianismo sa katunayan iyo na an relihiyon nin suanoy na Tsina bago iyan pinalayas ni Confucio asin kan saiyang mga parasunod. an nagbilog kan Taiping Movement, na nagbutwa sa Sur Tsina bilang sarong "kolusyon kan tradisyon nin milenaryanong rebelyon asin Kristiyanong mesiyanisyano", "apocalyptikong rebolusyon, Kristiyanismo, asin 'komunista ulotuanismo'".^[105]

akalihis nin 1860, an pagpaotob kan mga tratado nagtogot sa mga misyonero na palakopon an saindang paghihingoang mag - ebanghelyo sa luwas kan Tratado Ports. saindang presensia nagbunga nin kultural asin politikal na pagtumang. kan historyador na si John K. Fairbank na "t]o an intelektuwal-mady, mga misyonerong Kristiyano an dayuhan na parasakop sa ibang nasyon, na an imoral na paggawi asin pagtutukdo suportado nin mga putok".^[122] suminunod na mga dekada, igwa nin mga 800 na iriwal sa pag - oltanan kan mga Kristiano asin bakong-Kristiano (jiao'an) sa kadaklan manongod sa daing relihiyon na mga isyu, arog baga kan diretso sa daga o lokal na buhis, alagad an relihiosong ralaban parateng nasa likod kan siring na mga kaso. tig - init nin 1900, siring sa inisip kan mga kapangyarihan hale sa ibang nasyon an pagkabaranga kan Tsina, mga hobenes sa baryo, na inaapod na Boxers, na naggibo nin martial arts asin espirituwal na mga gibo nin Intsik, naghimate tumang sa Solnopan na kapangyarihan asin mga iglesia, sinalakay saka ginadan an Tsinong mga Kristiano asin dayong misyonero sa Pagkriste. mga imperyalistang poderes nagsakyada naman asin nag'imponer nin awad - nganang pagkaindemonya. gobyerno kan Beijing huminiro paagi sa pagimplementar nin substansiyal asin mga reporma administratibo alagad an pagkadaog na ini nakakumbinsir sa dakol sa edukadong mga pili na an popular na relihion olang sa pagtalubo kan Tsina bilang sarong modernong nasyon, asin an nagkapira nagin espirituwal na kasangkapan tanganing magtogdok.^[105]

1900, mga 1,400 na padi asin madreng Katoliko sa Tsina an naglilingkod nin haros 1 milyon na Katoliko.  ng ^[123],000 na misyonerong Protestante an aktibo sa tahaw kan 250,000 na Kristianong Protestante sa Tsina.[1] - establisar nin mga klinika asin ospital an mga misyonerong medikal sa Solnopan, asin nagdirehir sinda sa medisina sa Tsina.^[124] puon mag-establisar nin mga eskwelahan sa pag'adal kan nars kadtong huring parte kan 1880, alagad an nursing of akawity na kalalakihan ni women pinagsikwal kan lokal na tradisyon, kaya bilang kan estudyante sadit sagkod 1930s.^[125]

Sa paghinanapos kan ika-17 na siglo, an ekonomiya nin Tsina naomayan sa pandestrosong ibinunga kan mga gera na ikinadaog kan dinastiyang Ming.^[126] Sa suminunod na siglo, padagos na naghiwas an mga saodan, alagad mas dakol an nagin trabaho sa pag-oltanan nin mga rehiyon, sarong orog na pagsarig sa ibang nasyon asin pagdakulang marhay kan populasyon.^[127] Sa katapusan kan ika-18 siglo an populasyon nag'abot nang 300 milyon hale sa garo 150 milyones durante kan huring dinastiya nin Ming. An dramatikong paglangkaw nin populasyon huli sa nagkapirang rason, kaiba an halawig na peryodo nin katoninongan asin karigonan kan ika-18 siglo asin an epekto kan bagong mga pananom na naguno kan Tsina hale sa Amerika, kabale an mani, kamote asin mais. An bagong mga species nin paroy hale sa Habagata-sirangan na Asya nagbunga nin dakulaon na pagdugang sa produksyon. An mga grupo nin parapamakal nagdakol sa gabos na syudad sa Tsina asin parateng nagkakaigwa nin dakulang sosyal saka politikal pa nganing impluwensiya. An mayayaman na mga negosyante na may opisyal na mga koneksyon naggibo nin dakulaon na kayamanan asin nagpatrona nin literatura, teatro asin arte. An produksyon nin yamit asin gibong-kamot urog na uminuswag.^[128]

Pinahiwas kan gobyerno an pagsasadiri nin daga paagi sa pagbalik kan nasyon na ipinabakal sa darakulang kagsadiri nin lote kaidtong huring panahon nin Ming kan mga pamilya na dai kayang magbayad kan buhis sa daga.^[129] Tanganing mas makaengganyar sa mga tawo na magpartisipar sa saodan, pinababa ninda an pagabat sa buhis kun ikokomparar sa huring Ming, asin sinalidahan nin sarong sistema corvée paagi sa buhis sa kada payo na ginagamit sa pag-kua nin mga paratrabaho. An pamahala kan Dakulang Kanal ginibong mas episiente, asin an transportasyon nagbukas sa pribadong mga negosyante.^[126] An sarong sistema nin pagbantay sa presyo kan tipasi hinale an grabeng mga kakulangan, asin nagpangyari na luway-luway asin aregladong lumataw an kantidad nin bagas sagkod ika-18 siglo.^[126] Ribaraw kan kapangyarihan nin mayayaman na negosyante, linimitaran sana kan mga namamahala sa Qing an saindang lisensia sa pagnegosyo asin parateng sinasayumahan sinda nin permiso na magbukas nin bagong mga mina, apuera sa pobreng lugar.^[130] An mga restriksion na ini sa pag-eksplorar sa mga lokal na pigkukuanan, siring man sa negosyo nin ibang nasyon, an piglibak kan nagkapirang intelektuwal bilang dahelan kan Dakulang Pagkaralaen-laen, na paagi kaiyan an Solnopan na kinaban naenotan an ekonomiya nin Tsina.^{[citation needed]}

e kan peryodong Ming-Qing (^[103]-1911) an pinakadakulang paguswag sa ekonomiya nin Tsina iyo an transisyon kaini hale sa pagboot pasiring sa sarong ekonomiya, na an huri orog na nagigin lakop sa bilog na pamamahala kan Qing.[1] kadtong 1550 abot 1800 Tsina tama an pakaeksperyensia nin ikaduwang rebolusyon komersyal, na nagtatalubo natural poon sa enot na rebolusyunal kan panahong Sorsogon na nahiling an pagbutwa nin halawigan na inter-rehiyon na negosyo nin mga mabentahon. e kan ikaduwang rebolusyon komersyal, sa kaenot - enote, an dakulang porsiento nin mga pamilyang paraoma nagpoon na magprodusir nin pananom para sa pagpabakal sa lokal asin nasyonal na mga saodan imbes na para sa sadiri nindang pagkonsumo o pagkakarte sa tradisyonal na ekonomiya. ga pananom na Surplus ikinaag sa merkado nasyonal para sa pagbenta, pag'ukit kan mga paraoma sa ekonomiya komersyal hale sa daga pataas. natural na nagbunga nin pag - espesyalisar sa mga rehion sa nagkapirang csh-crops para sa eksport mantang an ekonomiya kan Tsina orog na nagigin interesado sa negosyo nin interregasyonal nin darakulang produkto arog baga nin gapas, tipasi, bansan, lana sa gulay, produktong kadlagan, produktong hayop, asin abonoriya.^[54]

Pirak

An plata naglaog sa darakulang kaunusan gikan sa mga mina sa Bagong Kinaban matapos na sakopon kan mga Kastila an Filipinas kan dekada 1570. Sa pagbukas liwat kan baybayon timog-sirangan, na sinerahan sa huring kabtang kan ika-17 siglo, marikas na nagbuhay giraray nin pamamakal, na naghiwas sa 4% taonan durante kan ikaduwang parte kan ika-18 siglo.^[126] An Tsina padagos na nag'eksportar nin tsa, mga seda asin pagibohan, na naggibo nin dakula, paborableng balanse sa negosyo kaiba kan Solnopan.^[131] An ibinungang paghiwas kan suplay nin kuarta nagsusuportar sa kompetisyon asin marigon na mga saodan.^[126] Sa katahawan kan Ming na Tsina luwayluway na naghira sa pirak bilang estandarteng kompwesto nin darakulang transaksyon asin kan huri paghade ni Kangxi an pag'alaman asin koleksyon kan buhis sa daga ginibo sa plata. An mga kagsadiri nin daga nagpoon nang umako nin arkila sa pirak imbes na ani mismo, na pig-insentibaran an mga paraoma tanganing magprodusir nin pananom para sa pagpabakal sa lokal asin nasyonal na mga saodan imbes na huli sa saindang personal na pag-inom o barter.^[54] Bakong arog kan mga sinsilyong tanso, qian o cash, na sa pangenot ginagamit para sa mas saradit na transaksion, an pirak dai puedeng ilaog sa sarong sentimo kundi imbes ipinagnegosyo sa mga yunit nin timbang: an liang o tael, na katimbang nin halos 1.3 onsa nin plata. An katolong pasangahan kaipuhan darahon tanganing hilingon an timbang asin kadalisayan kan pirak, na nagresulta sa ekstrang "meltage fee" dagdag pa ngane sa presyo nin transaksyon. Dugang pa, huli ta an "meltage fee" dai regularisado komo ini an ginigikanan nin korapsyon. An Emperador Yongzheng nagta'tak sa mga marigsok na "meltage fee", pigsalegal asin pigregularisar an mga ini tanganing sinda makolekta bilang buhis. Sa bagong padakol na pampublikong kaban, an emperador nin Yongzheng orog pang pigtaasan an mga sueldo kan mga opisyal na nagkolekta kaiyan, na ibinibilang pa an pirak bilang pamantayan kan ekonomiya nin Qing.^[103]

Urbanisasyon asin an pagpapadakul nin mga bakalan-banwaan

An ikaduwang rebolusyon komersyal nagkaigwa man nin hararom na epekto sa pagkawararak kan mga namamanwaan Qing. Durante kan huring parte kan Ming igwang grabeng pagkakaiba an mga provincia asin siyudad ta pigkukuanan nin sobrang mga ani an mga banwa na tradisyonal na ginigibo kan estado. Alagad, mantang nagdadakula an komersyal sa huring-Ming asin amay na Qing, nagpoon magburutwa an mga katamtaman kadakulang mga syudad tanganing direkta an paghiro kan mga domestiko, negosyong pangkomersyo. An ibang mga banwaan na arog kaini may dakulang tomo nin negosyo asin negosyanteng nag'aagi igdi mala ta nagtalubo an mga ini nagin pano-buhay na bakalan-banwaan. An iba sa mga ini mas aktibong pamakalan asin nagin saradit na siudad ngani saka pig-istaran sinda kan bagong nagdadakol na grupong negosyante. Sa pagdakol kaining mga katamtaman na dakulang mga siyudad nagibo sana kan mga pag'uswag sa halawig na transportasyon asin komunikasyon. SA padakol nang padakol na siudadanong Intsik an nagbibiahe sa pagnegosyo sa nasyon, paorog sindang nagigin nasa harayong lugar na nangangaipo nin madagosan; huli ta naheling kan saod an pagpahiwas kan mga guold hall tanganing istaran kan mga negosyanteng ini.^[103]

butwa an mga panolbong na guilder sa negosyo, na, kabilang sa iba pang bagay, nagpaluwas nin mga kodigo reglatoryo asin iskedyul sa presyo, asin nagtao nin lugar para sa mga matrayumpong negosyante tanganing magdagos asin magkondukta kan saindang negosyo. kan mga guild sa negosyong ihigauan, an gurodong mga tiriponan na idinusay sa mas espesipikong mga propesyon, gongsuo, nagpoon na lumataw asin kontrolon an komersial na trabaho o industriya nin artesanal arog baga nin karpenstry, paghabol, pagbisiklilan, asin medisina. - abot kan ikadesinuebeng siglo an mga guroild na tiriponan tanganing gibohon na kosmopolitan, dakol na beses sa laen - laen na pagbiyada, naggibo nin saradit na aktibidad para sa publikong nasyon, nagkaigwa nin daga paagi sa pagtarok nin pondo na magkairibanan sa estilo nin kabuhayan, asin may nagkapira pa ngani na pinadali an pagpaoswag nin sosyal na serbisyo arog baga kan pagpapadanay nin mga tinampo, suplay nin tubig, asin pasilidad sa pagtatahi.^[54]

Pakikipamakal sa Solnopan

Plantilya:Continental Asia in 1700 CE

1685, legalmenteng ginibong negosyo kan emperador nin Kangxi an pribadong marihotime sa may baybayon, na nag - eestablisar nin sunod - laen na kostumbre sa darakulang siudad para sa mga duongan. estasyon nin mga kaugalian sa Canton nagin nanggad na aktibo sa negosyo kan dayuhan; kan huring restoran na Kangxi, labing sampolong harong na merkado an nag'aspecialyo sa pagnenegosyo sa Solnopan nagluwas na. emperador nin Yongzheng naggibo nin sarong korporasyon sa magurang na binibilog kan sampolong indibiduwal na mga harong na idto kan 1725 na inaapod na Cohong system. kusog na itinindog kan 1757, an Canton Cohong sarong kasararoan nin mga hubin pang kompanya sa negosyo na nagtaong eksklusibong deretso sa pagkondukta nin pagnenegosyo sa mga negosyanteng Solnopan sa Canon. na ini matapos an Gerang Opium kan ^[103], an sistemang Canton Cohong iyo sana an tinutugot na paagi nin negosyo sa Solnopan pasiring Tsina, asin huli kaini nagin sarong nakakabuong sentro nin internasyonal na pagnenegosyo.[1] laog kan ika-19ng siglo, an pinaka-importanteng eksport na Tsina iyo na an tsa. British hagad nin tsa orog na nag'orog sa pagtapsok sagkod na saindang mamantinir kun paano ini patubohon mismo sa kabubuldan kan norteng Indya kan mga 1880. katapusan kan ika-^[103] siglo, an mga eksport na nag - aagi sa sistema nin Canton Cohong uminabot sagkod sa saro sanang parte kan entrada hale sa buhis na tinipon gikan sa Britania asin haros enterong pagkamundag liwat kan British East India Company; sa katunayan, sagkod sa pagpopoon kan ikakagsiyam na siglong tsa may siyam na polo porsientong export na naghahale sa Canon.[1]

Kita

An natalaan na kita kan gobyerno sentral nin Qing nagdugang nin kadikit durante kan ika-18 asin kapinonan kan ika-19 siglo poon 36,106,483 taels kan 1725 sagkod 43,343,978 tael kan 1812 bago magbaba sa 38,600,570 tael kan 1841, an buwis sa daga iyo an pangenot na gikanan nin prinsipal na kita kan gobyerno, an asin, aduana asin buhis bilang importanteng sekondaryo na pinagkukuanan .^[132] Kasunod kan mga gerang Opyo asin pagbukas nin Tsina sa negosyong dayuhan saka kaidtong mga rebelyon kan kabangaan kan siglo, duwa pang importanteng gikanan nin kita an nadagdag: an kita kan dayuhan na adwana pandagat asin an kita sa likin minsan ngani 20% na sana kan likin an aktuwal na itinatao kan mga probinsia sa Hu Pu (ripon kan kita) sa Beijing na an iba natada pa sa kamot kan provincia, nahimo man kan Hu Pu na makadagdag nin mga miscellaneous na buwis asin nadugangan an pagbubuwis sa asin tanganing madoble an kita sa huring kabtang kan ika-19 siglo, alagad dai nahaloy kinulang ini para sa gobyerno sentral sa panahon nin mga krisis asin gera asin 9 na utang panluwas na nagkantidad 40 mil na tael na naguno kan gobyerno nin Qing bago an 1890.^[132]

Pigkakarkulo kan mga 1850 na an sueldo sa palibot kan kabisera nin Beijing asin rehiyon sa sabang nin Yangtze para sa sarong paraoma nasa pag-oltanan nin 0.99 sagkod 1.02 tael kada bulan na pag hinuna na ini ipinagtrabaho lambang aldaw makantidad nin halos 12 tael kada taon sa labing 400,000,000 na namamanwaan kan 1890 labi kaluya an lebel nin buhis.^[133]

An bureau sa Pagpakarhay Pinansyal kan Dinastiya (nabantolin kan 1909) tinatayang total na kita sa 292,000,000 na tael. Pigtantya ni H.B. Morse na sa kaamayan nin 1900s an total uminabot 284,150,000 na tael kun saen 99,062,000 na tael an piggamit kan gobyerno Sentral, 142,37434,000 na tael kan mga gobyernong probinsyal asin an natada pa sa lokal na gobyerno. Kan 1911 an Konsultatibong asamblea tinatayang total na kita asta 301,910,297 tael. Sa kabilangan na ini an labing 44,000,000 na tael hale sa Likin kun saen 13,000,000 sana kaiyan an ibinareta sa Beijing.^[132]

An gobyerno nin Qing durante asin sunod sa Enot na gerang Sino-Hapones orog na nag'utang ngane maabot an mga kahagadan kaini a total na 746,220,453 tael na medyo labi 330,000,000 na takal para sa konstruksyon kan riles asin an pagbayad na mahale sa kita kan mga riles kaya mismo an mga pasubling ini dai nakapagabat sa sentral na gobyernong pinansyal. An medyo sadit sanang kantidad na labing 25,500,000 na tael an sinublian para sa mga proyektong industriyal, labi sa 5,000,000 na tael para sa Telegraph na may mayo pang 1,000,000 na tael para sa ibang katuyohan. An natatada sa pangenot para sa gastos kan gerang Sino-Hapones asin an bayad-distroso sa Tratado nin Shimonoseki na uminabot nin labing 382,000,000 na tael.^[132]

Pinagtala ni Taizu na an mga numerong ini para sa pormal na pabubuwis kabanga sana kan total asin kun siring ibinabalik an kita kan gobyerno paagi sa mga surcharge na tiglalaag sa lokal na lebel nin lokal na mga opisyal na dai nanggad nagin gayong tamaan tanganing suportaran dawa an pundamental na pamamahala, apisar kan abilidad na magdugang nin surcharge na panurusadiri sana kan sentral na gobyerno.^[134]

Panginot na artikulo: Kasaysayan kan dinastiyang Qing

mga iskolar na Intsik, akademya sa korte, asin lokal na mga opisyales pinasan an hararayong kusog kan dinastiyang Ming sa astronomiya, matematika, asin heograpiya, saka teknolohiya ga seramiko, metallurigya, transporte nin tubig, pag - imprenta. sa mga stereotypes sa nagkapirang isinurat sa Solnopan, ika - 16 asin ika-17 siglo an opisyales kan dinastiya nin Qing saka tataong magbasarati galagang siniyasat an teknolohiya asin siensia na iinintrodusir kan mga misyonero ni Jesucristo. kan mga namomoon sa Manchu si Jesucristo tanganing gamiton an canon asin badil sagkod na madaog nin dakulang epekto an Tsina, asin inisponsor kan korte an saindang pagsiyasat bilang astronomiya. siring, an katuyohan kan mga paghihingoang ini iyo na repormahon asin paoswagon an minanang siensia saka teknolohiya, bakong salidahan iyan. - oswag an sientipikong kaaraman durante kan Qing, alagad mayo nin pagbabago sa paagi na inorganisar an kaaraman na ini o kun paano tinawan nin kahulogan an siyentipikong ebidensia o nabalo an katotoohan kaiyan. mga nag - aadal sa pisikal na uniberso ihiniras an saindang nadiskobre asin nagpamidbid bilang tawo nin siensia, alagad mayo sinda nin separado asin independienteng propesyonal na kabtang kaiba kan sadiring pagsasanay asin pag - oswag kaiyan. tatao man giraray sa pagbasa.^[103]

The Opium Wars, however, demonstrated the power of steam engine and military technology that had only recently been put into practice in the West. During the Self-Strengthening Movement of the 1860s and 1870s Confucian officials in several coastal provinces established an industrial base in military technology. The introduction of railroads into China raised questions that were more political than technological. A British company built the 12 miles (19 km) Shanghai–Woosung line in 1876, obtaining the land under false pretenses, and it was soon torn up. Court officials feared local public opinion and that railways would help invaders, harm farmlands, and obstruct feng shui.^[135] To keep development in Chinese hands, the Qing government borrowed 34 billion taels of silver from foreign lenders for railway construction between 1894 and 1911. As late as 1900, only 292 miles (470 km) were in operation. Finally, 5,200 miles (8,400 km) of railway was completed. The British and French after 1905 opened lines to Burma and Vietnam.^[136]

Protestanteng mga misyonero kan 1830 trinadusir asin inimprenta an siensia sa Solnopan saka librong medikal. mga librong pinag - aadalan nanompongan an mga harong sa marikas na naghihiwas na sistema nin paadalan asin unibersidad para sa pagmimisyonero. mga librong pinag - aadalan nagbukas nin bukas na posibilidad para sa sadit na bilang kan estudyanteng Intsik na interesado sa siensia, asin kakadikit an interesado sa teknolohiya. ^[137] 1900, mas dakula an papel kan Hapon sa pagdara nin modernong siyensiya asin teknolohiya sa mga Intsik pero dawa kaidto nakaabot sinda sa panginot na paagi sa saindang kaakian.

Sa irarom kan Qing, uminuswag an mga minanang porma nin arte asin nagkaigwa nin mga inobasyon sa dakul na lebel asin sa dakol na klase. An haalangkaw na pagkanood, an matrayumpong industriya sa pagpublikar, asensadong mga siudad, asin an Confuciano na nagdodoon kan pagkultibar gabos nagpakakan sa sarong buhay asin malinalang na lugar nin kultura.

Sa katapusan kan ika-kagsiyam na siglo, an nasyonal na mga artista asin kultural na kinaban nagpoon magduman sa pakiuyon sa kultura kosmopolitano kan Solnopan asin Hapon. An desisyon na magdanay sa laog nin daan na mga porma o maogmang akoon an Solnopan na mga modelo igwa na ngunyanin mainaram na pagpili. An natukdoan-klasikong mga iskolar na Confuciano arog ni Liang Qichao asin Wang Guowei mahiwas na nagbasa asin pigbari an estetiko saka kritikal na baskog na sa huri pigpatalubo sa New Culture Movement.

Belyas-artes

An mga emperador sa Qing parate eksperto sa berso asin kun beses mahusay magpinta, saka nag-aagyat kan saindang patrona sa kulturang Confuciano. Halimbawa, inako kan mga Emperador Kangxi asin Qianlong an tradisyon nin Intsik tanganing kontrolon sinda asin ibalangibog an saindang pagigin lehitimo. An Emperador Kangxi nagpadrino sa Peiwen Yunfu, sarong diksionaryo nin rima na ipinublikar kan 1711, asin an Diccionariong Kangxi na pinublikar kan 1716, na sagkod ngonyan saro pang may autoridad na reperensia. An Emperador Qianlong an nagpadrino kan pinakadakulang koleksyon nin mga kasuratan sa historya kan Tsina, an Kompletong Librarya kan Apat na Kayamanan, nahaman kan 1782. An mga pintor sa Korte naggibo nin bagong mga bersion kan obra maestrang Song, ni Zhang Zeduan na Sa Salog kaidtong Kafiestahan nin Qingming, na an paglaladawan sa sarong asensado asin maogmang rona nagpapaheling kan pagkamarhayon kan emperador. An mga emperador kun nagpapasyar sa timog nagsugo nin dakulaon na mga rolyo tanganing iladawan an kadakulaan kan okasyon.^[138] An mga patron na Imperial inengganyar man an paggibo industriyal nin seramiko asin Tsinong eksport na porselana. An Peking glassware nagin popular pakatapos maintrodusir kan mga Jesuita an proseso nin paggibo nin salming kan mga Europeo sa Beijing.^[139][140] Durante kan peryodong ini an dalagan nin mga pangyayari sa Europa na arogon an mga artistikong tradisyon na Intsik, na inaapod na chinoiserie nagkamit man nin dakulang popularidad sa Europa huli sa paglangkaw sa negosyo sa Tsina asin mas mahiwas na sulog nin Orientalismo.^[141]

Alagad, an pinakamakangangalas na mga gibong estetiko ginibo sa tahaw kan mga intelektuwal asin elitista kan syudad. An kaligrapiya asin pagpinta^[142] natada pa man na pangenot na interes sa mga pintor kan korte sagkod para-adal na pinagkokonsiderar an apat na arte parte kan saindang identidad kultural asin panindog-sosyal.^[143] An pagpinta kan mga enot na taon kan dinastiya an siring na mga pintor arog kan otodox Four Wangs asin an mga indibidwalistang si Bada Shanren asin Shitao. ika-siyam na siglo nahiling an mga innovasyon arog kan Shanghai School asin Lrengnan School,^[144] na naggamit nin teknikal na abilidad sa tradisyon tanganing maibugtak an entablado para sa modernong pagpipinta.

Tradisyonal na Pag - adal asin literatura

- oswag an tradisyonal na pakanood, nangorogna sa mga Saksing Ming arog ni Dai Zhen asin Gu Yanwu, alagad an mga iskolar sa paadalan nin risang marhay na pag - adal naggibo nin bagong mga pagbabago sa mapagdudang inadalan kan teksto. mga iskolar-bureae, kaiba sinda Lin Zexu asin Wei Yuan, nagmukna nin sarong eskwelahan na may praktikal na statecraft na nakagamot sa repormang buroktiko asin pagreensayo sa pilosopiya klasikal.

Pilosopiya^[145] asin literatura nagdakul nin bagong langkaw sa panahong Qing. padagos si Poetry bilang sarong tanda kan kinultibar na lalaki, alagad an mga babae nagsurat nin mas dakol asin poeta hale sa gabos na klase nin pamumuhay. tula kan dinastiyang Qing sarong buhay na langtad nin pag-aadal, pinag'adalan (halì sa mga rawitdawit kan dinastiyang Ming) para sa pakikiiba kaini sa obrang Intsik, pagmuknal na uso kan Classical Chinese poemry, an transisyon pasiring mas dakulang papel para sa panrehiyon na tataramon, asin para sa berso kan mga kababaihan. dinastiyang Qing sarong peryodo nin literaryong pag'edit asin tuyaw, asin dakul sa mga modernong popular na bersyon kan potal Chinese poetry pinagpalis sa paagi kan Qing mounologies, arog baga kan Cotabato Tang Poems asin an Three Gorontalo Tang Pommes. ngani an eroestorya bakong bantog sa berso, nag - oswag an mga nobela. Pung Awit nagdara kan halipot na istorya sa bagong lebel sa saiyang Strange Tales gikan sa sarong Chinese Studio, na ipinublikar sa katahawan nin ika-18 siglo, asin ipinahiling ni Shen Fu an katiusan kan impormal na memoirs in Floating Life, na sinurat kan amay na mga taon kan ika-19 siglo alagad napublikar sana kan 1877. arte kan nobela nakaabot sa sarong pinnleecen in Co Xueqin's Dream of the Red Chamber, alagad an kombinasyon kaini nin sosyal na komentaryo asin psychological esayes pinag-uusugis sa mga mahusay nanggad na nobelang arog kan Wu Jingzi's The Scholars (1750) asin Li Ruzhen's Flowers in the Mirroror (1827)^[146].

Mga lutoon

An mga lutoon nakapukaw nin pag-orgolyo sa kultura. An panlalaking gourmet, arog ni Yuan Mei, iinaplikar an mga pamantayan estitiko sa arte nin pagluto, pagkakan, asin pag-apresyar sa tsa kan panahon na luminaog an mga pananom asin mga produkto nin Bagong Kinaban sa pangaroaldaw na buhay. An Siuyuan Shidan ni Yuan na pigpahiwas an mga estetiko nin pagluto asin teorya, kaiba an kadakol na resipe. An Manchu-Han Imperial Feast guminikan sa korte. Dawa ngani an bangketeng ini posibleng nungka na ordinaryo, iyan nagpaheling nin pag-apresyar sa mga kostumbre kan pagluto nin Manchu.^[147] Ngani pa, an mga tradisyonalistang paraluto nagtatsar sa pagkatagob kan Manchu Han Feast.^[148]

An popular na kamugtakan kan mga parasurat asin iskolar poon pa kan bumagsak an Qing iyo na sa kadaklan binabasol an kaluyahan nin Tsina durante kan siglo nin pagkapasupog sa mga namamahala asin administrador kaini. Ngani pa, an ibang mga iskolar idinoon na an manlaenlaen na positibong aspekto kan huring Qing, arog baga kan ekonomiya bago pa an Mga Gerang Opyo, asin may mas paborable man na punto de vista na naglataw sa popular na kultura. Sa ika-21 siglo, an mga iskolar arog kan Amerikanong historyador na si Peter C. Perdue pigladawan an Qing bilang sarong kolonyal na imperyo sa parehong lebel siring sa darakulang kapangyarihan nin bagong imperyalismo, bilang reaksion sa tradisyonalista asin nasyonalistikong pananaw na nagsisikwal sa pagkukumparar kan sistemang imperyal na Intsik sa estilo-Europeo na kolonyalismo.^[149] Sa ibong na lado, an mga nasyonalista parateng ilinaladawan an imperyal na Tsina (na inaapod man Langitnon na Imperyo) bilang mas o kulang pa sa maboot, saka orog pang makosog asin maoswag kisa Solnopan. Minsan, kontra-imperyalista asin kontra-feudalismo, an presenteng mga lider kan Tsina, parating ginagamit an popular na sabuot na ini tanganing maibalangibog na an saindang presenteng polisya na nagseserbing pagbabalik sa historikal na kamurawayan kan China.^{[150][151][152]}

An New Qing History sarong rebisyonistang historiograpikal na iskwelahan na nagbutwa sa katangaan kan dekada-1990 na nagdoon kan partikular na karakter Manchu kan dinastiya. Pigdoon kan naenot na mga historyador an ugale ni Han sinisipikasyon nin manlaenlaen na kongkistador. Kan dekada 1980 asin amay na 1990, an mga iskolar sa Amerika nagpoon na mag-adal kan lenguaheng Manchu, na inaaprobetsaran an bago pa sanang makuang dokumento nin Intsik- and Manchu-language sa manlaenlaen na arkivo.^[153] Dugang pa, an nakaiintrigang interes sa pag-adal nin etnikong mga rasa nagbunga nin bagong pakasabot dapit sa bakong-Han sa laog kan politika asin sosyedad nin Tsina, na kabtang man nin mas mahiwas na pagbago kun paano nagtalubo an nasyon nin Intsik.^[154] Sa pagsiyasat na ini nagkonklusyon na an mga namamahala sa Manchu 'minanipula' an saindang mga sakop paagi sa pagpalakop nin sarong sentido nin identidad kan Manchu, na parateng inaarog an mga modelo sa pamumuhay na Asia Sentral sagkod sa mga taga Confuciano.^[155] An pinakakritikal na akademikong interes kan mga historyador sa New Qing iyo an pagdiskobre kan Panlaog na Asyanong dimensyon kan pamamahala Qing, na maray ibale sa paggamit kan bakong-Han historikal na ebidensya, orog na sa dokumento sa tataramon-Manchu, asin magtao nin dugang pang atensyon sa mga mas dakulang uso sa historya kan kinaban. An iba nangangatanosan na an mga namamahalang Manchu ibinilang an Han Tsina bilang saro sanang pinakaprimero sa mas mahiwas na imperyo na nakaabot sa Mongolia, Tibet, Manchuria asin Xinjiang^[156] Alagad si Mark Elliott, sarong prominenteng iskolar sa New Qing, idinodoon niya an popular na retorto na an New Qing History bakong tama na ipinagsasawigi an dinastiya hale sa Tsina na sarong dai pagkasinabotan. Imbes, nagpapalataw sana ini nin mga hapot manungod sa relasyon kan duwa--may konsepto na 'Tsina' bilang padagos-dagos asin pag dakoldakol an kinaluwasan kaini sa paglihis nin panahon, bakong permanente; naglalaom an eskwelahan na maintidihan kun paano minapuon na mag-evolve an ideya kan 'China' durante kan dinastiyang Qing, asin dai pigpurbaran na makitusay na bako pang Intsik an Dinastiyang Qing.^[157]

Pigtuyaw ni Ping-ti Ho an bagong pamamaaging ini para sa sarong hinuhuna na pagpapalabi kan karakter kan dinastiyang Manchu, pighiwatig niya an tradisyonal na posisyon nin sinicization,^[158] mantang an iba pa arog ki Zhong Han nagrason gikan sa ebidensiya na daing pagduwaduwang midbid kan Dinastiyang Qing an sadiri bilang Tsina.^[159] An nagkapirang intelektuwal na Intsik sinahotan an grupo nin mga iskolar sa Amerika na nagproprodyusir partikularmenteng Amerikanong ideya manongod sa rasa asin pagmidbid paitoon sa Tsina sa bakong makatanosan na paagi. An iba man sa laog kan Tsina imbes sinusuportaran an mga pananaw na ini, hinihiling an pagigin iskolar bilang pagbukas nin bagong vistas sa laog kan pag-adal kan kasaysayan Qing.^[160] Sa pag-iinspirar kan mga pag-aadal sa Kasaysayan nin Bagong Qing, nagluwas an sarong inaapod na 'Kasaysayan nin Bagong Ming', na nagdara ma nin atensyon sa mga karakteristiko kan Panlaog na Asya kan sinundan na dinastiyang Ming.^[161]

Panginot na artikulo: Kasaysayan kan dinastiyang Qing

• Anti-Qing sentiment
• Mandarin square Costumes of Qing officials
• Foreign relations of the Qing dynasty
• Imperial Chinese harem system
• International relations (1814–1919)
• Islam during the Qing dynasty
• List of diplomatic missions of the Qing dynasty
• List of emperors of the Qing dynasty
• List of rebellions in China
• List of recipients of tribute from China
• List of Chinese monarchs
• Manchuria under Qing rule
• Military history of China before 1912
• Mongolia under Qing rule
• Qing emperors' family tree
• Qing dynasty in Inner Asia
• Qing official headwear
• The Rise and Fall of Qing Dynasty
• Royal and noble ranks of the Qing dynasty
• Taiwan under Qing rule
• Tibet under Qing rule
• Timeline of Chinese history
• Timeline of late anti-Qing rebellions
• Xinjiang under Qing rule

Panambit

Hinalian

Pangenot na mga koleksion asin reperensia

Historiograpiya

• on the Ming and Qing dynasty of "China's Populasyon: Readings asin Maps."
• leksyon: "Mangchu, Dinastiyang Qing" hale sa Museo nin Michigan kan Artenin Michigan Museum of Art
• d Qing pigmostrado Archived 24 sa Wayback Machine duman sa Museo nin Fine Arts kan Virginianin Marahay na mga Arte sa Virginia

Plantilya:EmpiresPlantilya:Former MonarchiesPlantilya:Qing dynasty topicsPlantilya:Years in the Qing dynasty