Yoni

An yoni (IAST: yoni; kun beses inaapod man na: yonī), kun minsan inaapod na pindika, sarong abstract o aniconic na representasyon sa diosang Hindu na si Shakti.^[1] Parati ini pinapahiling na kaiba an lingam - an katimbang kaini na panlalaki.^[1][2] Kapag magkaibahan, sinda nagsisimbolo sa pagkasararo nin mikrokosmos asin makrokosmos, sa daing sagkod na diosnon na proseso nin paglalang asin pagkabuhay liwat, asin sa pagigin saro kan babae asin kan lalaki na nagpapadagos sa siklo nin buhay.^[2][3][4] An yoni iyo an konsepto kan agihan kan gabos na pagkamundag kan naturalesa, partikularmente, an mga kaugalian na esoterikong Kaula asin Tantra, siring man sa Shaktismo asin Shaivismo na iyong mga tradisyon sa relihiyon na Hinduismo.

An yoni iyo sarong kataga sa Sanskrito na pinag-interpretar na igwa nin literal na kahulugan na "womb," o "gunuan," asin an mga organong pambabae kan henerasyon.^[4][5][6][7] Tinatawan man ini nin iba pang kahulugan na igwa nin boot sabihon na mga organong sekswal kan babae arog kan "putay," "vulva," asin "uterus," o alternatibong kahulugan na "orihinal, luklukan, o ginikanan" nin ano man sa ibang konteksto.^{[8][9][10][3]} Halimbawa, an manuskritong Vedanta na Brahma Sutras nagtatao nin bakong direktang pakahulugan na nanonongod sa ideyang metapisiko na Brahman bilang an "yoni kan uniberso."^[11] An yoni na kaiba an lingam may nga ikonograpiya na mahihiling sa mga templo ni Shiva asin sa arkeolohikong mga lugar kan subkontinente nin India asin sa sur-subangan na Asya, siring man sa mga iskultura arog kan Lajja Gauri.^{[12][13][14][15]}