Касьцёл Сьвятой Ганны (Варонча)

Вялікае Княства Літоўскае

Касьцёл збудавалі ў 1773 годзе (паводле іншых зьвестак, у 1781 або 1809 годзе) з фундацыі ваяводы наваградзкага Юзэфа Несялоўскага, асьвячоны віленскім біскупам Ігнаціем Масальскім.

Пад уладай Расейскай імпэрыі

Па другім падзеле Рэчы Паспалітай (1793 год) касьцёл працягваў дзейнічаць. У 1816 годзе фундатар спачыў ў крыпце касьцёла.

У касьцёлы былі хрышчоныя Ян Чачот і Марыля Верашчака — каханая Адама Міцкевіча. Марыля тутака ж узяла шлюб з графам Ваўжынцам Путкамерам. Каля касьцёла знаходзяцца 4 магілы Булгакаў.

Найшоўшы час

За часамі Другой сусьветнай вайны ў 1943 годзе касьцёл спалілі савецкія партызаны. У 1950-я гады помнік часткова ўзарвалі.

У 1995 годзе сьвятыню вярнулі каталікам, аднавіліся набажэнствы.

Помнік архітэктуры сымбіёзнага барокава-клясыцыстычнага стылю (або клясыцызму^[1]). Гэта 3-нэфавая 2-вежавая базыліка. Галоўны фасад з 6-калённым портыкам завяршаецца антаблемэнтам. З бакоў узвышаюцца дзьве 3-ярусныя купальныя вежы з трыкутным франтонам паміж імі.

У інтэр'еры часткова зьберагліся цыліндрычныя скляпеньні з распалубкамі, якія перакрываюць 3 нэфы. Алтарная частка аздабляецца росьпісамі на архітэктурныя матывы.

З тылу касьцёла ўмураваная фундацыйная табліца з гербам Юзафа Несялоўскага і яго жонкі з роду Масальскіх.

• а. Януш Вітоўскі

Гістарычныя здымкі і графіка

• Старыя здымкі і графіка
• 
  1878 г.
• 
  Т. Барэці, каля 1900 г.
• 
  Я. Булгак, 1911 г.
• 
  1914 г.

Сучасныя здымкі

• Сучасны стан
• 
  Галоўны фасад
• 
  Бакавы фасад
• 
  Надмагільная пліта кашталяна Несялоўскага на мурах касьцёлу
• 
  Магілы Булгакаў

• Кулагін А. Каталіцкія храмы на Беларусі: Энцыкл. даведнік / А. Кулагін; маст. І. Бокі. — 2-е выд. — Менск: БелЭн, 2001. — 216 с.: іл. ISBN 985-11-0199-0.

• Касьцёл Сьвятой Ганны , Radzima.org
• Варонча: парафія п.н. св. Ганны, Гарадзенская Рыма-Каталіцкая Дыяцэзія на Беларусі — VII. Дэканат Наваградак