Ewinrhew

Anaf i'r croen neu feinweoedd eraill a achosir gan dymheredd isel iawn yw ewinrhew. Fel arfer diffyg teimlad yw'r symptom cyntaf. Gall hyn gael ei ddilyn gan drwsgleiddiwch a lliw gwyn neu las i'r croen. Gall fod chwyddo neu bothellu wedi iddo gael ei drin. Y dwylo, traed a'r wyneb sy'n cael eu heffeithio amlaf.^[1] Gall cymhlethdodau gynnwys hypothermia neu Syndrom Parwydydd (Compartment Syndrome).

Ewinrhew

Enghraifft o'r canlynol	clefyd
Math	cold injury, arwydd meddygol
Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Pobl sy'n wynebu tymheredd oer am gyfnodau hir, fel pobl sy'n cymryd rhan mewn chwaraeon gaeaf, pobl yn y lluoedd arfog, neu'r digartref, sy'n wynebu'r risg fwyaf o ddioddef o ewinrhw.^[2] Mae ffactorau risg eraill yn cynnwys yfed alcohol, ysmygu, problemau iechyd meddwl, meddyginiaethau penodol, ac anafiadau blaenorol o ganlyniad i oerfel.^[3] Mae'r diagnosis yn seiliedig ar symptomau.^[4] Gellir rhannu difrifoldeb yr achosion yn arwynebol (gradd gyntaf neu eilradd) neu ddwfn (trydedd neu bedwaredd gradd). Gall sgan asgwrn neu MRI gynorthwyo i sefydlu hyd a lled yr anaf.

Gellir atal ewinrhew drwy osgoi tymheredd oer, gwisgo yn briodol, cynnal hydradiad a maethiad, a pharhau i symud heb flino'n llwyr. 

Nid yw nifer yr achosion o ewinrhew yn hysbys.^[5] Gallai cyfraddau fod mor uchel a 40% y flwyddyn ymhlith mynyddwyr. Y grwp oedran sy'n cael ei effeithio amlaf yw'r rhai sydd rhwng 30 a 50 oed. Ceir tystiolaeth o bobl yn dioddef o ewinrhew 5,000 o flynyddoedd yn ôl, ond ysgrifennwyd y disgrifiad ffurfiol cyntaf ohono yn 1814 gan Dominique Jean Larrey, meddyg ym myddin Napoleon. Yn wir, mae ewinrhew wedi bod yn ffactor bwysig mewn nifer o wrthdrawiadau milwrol.