Rockall
Ynys fechan yng ngogledd ddwyrain Cefnfor yr Iwerydd yw Rockall.
 | |
| Math | craig  |
|---|---|
| Poblogaeth | 0 |
| Cylchfa amser | UTC±00:00 |
| Daearyddiaeth | |
| Sir | Ynysoedd Allanol Heledd |
| Gwlad | y Deyrnas Unedig |
| Arwynebedd | 0.0007843 km² |
| Uwch y môr | 23 metr |
| Gerllaw | Cefnfor yr Iwerydd |
| Cyfesurynnau | 57.5963°N 13.6873°W |
| Hyd | 0.031 cilometr |
 | |
Saif rhwng Iwerddon a Gwlad yr Iâ - 430 km (270 milltir) i'r gogledd-orllewin o Iwerddon, 460 km (290 milltir) i'r gorllewin o'r Alban a 700 km (440 milltir) i'r de o Wlad yr Iâ.
Sofraniaeth
Ar 18 Medi 1955, disgynnwyd Lieutenant-Commander Desmond Scott RN, Brian Peel RM, Corporal AA Fraser RM, a James Fisher o hofrennydd, ar raff, ar yr ynys. Tridiau wedyn, ar 21 Medi, datganodd Llynges Lloegr ei bod wedi cyfeddiannu'r ynys, a'i bod felly ym meddiant y DU. Ar 7 Tachwedd 1955 dywedodd y Cynghorydd J. Abrach Mackay (84 oed), aelod o'r Clan Mackay, "Hawliai fy Nhad... fod yr ynys yn perthyn i'r teulu, a mynnaf fod Llynges Lloegr yn ei drosglwyddo'n ôl i'r teulu. 'Does ganddyn nhw ddim owns o hawl dros y lle!"[1][2] ni wnaeth Llywodraeth y DU ymateb i'w gais.
Mae Gweriniaeth Iwerddon wedi gwrthod hawl Prydain dros yr ynys, gan fynegi, "which would be the basis for a claim to a 12-mile territorial sea".[3]
Mewn diwylliant
Canodd yr Wolfe Tones gân yn 1975 am yr ynys: Rock on, Rockall, a gyfansoddwyd gan B. Warfield.[4][5]
- Oh the Empire it is finished
- No foreign lands to seize
- So the greedy eye of England
- Is stirring towards the seas
- Two hundred miles from Donegal
- There's a place that's called Rockall
- And the groping hands of Whitehall
- Are grabbing at it's walls.
Corws:
- Oh rock on Rockall you'll never fall
- For Britain's greedy hands
- Oh you'll meet the same resistance
- Like you did in many lands.
- May the Seagulls rise and pluck your eyes
- And the water crush your shell
- And the natural gas will burn your ass
- And blow you all to hell.[6]
.svg){kind=small}
