Trikonasana (Triongl estynedig)
Asana, neu osgo'r corff, o fewn ioga yw Trikonasana neu Utthita Trikonasana (Sansgrit: उत्थित त्रिकोणासन; IAST: utthita trikoṇāsana), neu'r Triongl estynedig. Gelwir y math yma o asana yn asana sefyll a chaiff ei ymarfer mewn ioga modern fel ymarfer corff.[1]Ceir nifer o amrywiadau gan gynnwys Baddha Trikonasana (y triongl clwm) a Parivrtta Trikonasana (y triongl cylchdro).
 | |
| Enghraifft o'r canlynol | asana  |
|---|---|
| Math | asanas sefyll |
 Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia | |
Geirdarddiad
Daw'r enw o'r geiriau Sansgrit utthita (उत्थित), "estynedig", trikoṇa (त्रिकोण) "triongl",[2] ac āsana (आसन) "osgo" neu "siap y corff.[3]
Disgrifir yr ystum am y tro cyntaf yn yr 20g, gan ymddangos yn nysgeidiaeth Tirumalai Krishnamacharya, yn ei lyfr 1934 Yoga Makaranda, ac yng ngwaith ei fyfyrwyr.[4]
Gwahaniaethau mewn arddull
Mae gan wahanol ysgolion ioga safbwyntiau amrywiol am beth yw Trikonasana. Dangosodd erthygl yn 2001 ar yr asana yn yr Yoga Journal gyda chyfarwyddiadau a roddwyd gan athrawon o bum traddodiad ioga modern (Ioga Iyengar, Ioga ashtanga vinyasa, Ioga Kripalu, Ioga Sivananda a Ioga Bikram) safleoedd corff gwahanol.[5] Nid yw'r erthygl hon yn gwahaniaethu rhwng Trikonasana (y Triongl) ac Utthita Trikonasana (Triongl estynedig).
Amrywiadau
Mae gan Trikonasana un amrywiad cyffredin, Parivritta Trikonasana (Triongl cylchdro). Lle yn Utthita Trikonasana (gyda'r droed chwith ymlaen) mae'r llaw chwith yn ymestyn i lawr tuag at y droed chwith, yn yr ystum cylchdro, y llaw dde sy'n cyrraedd y droed chwith, ac mae'r corff yn cael ei gylchdroi'n gryf i wneud hyn yn bosibl.[2]"Parivritta Trikonasana - AshtangaYoga.info". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2012-09-25. Cyrchwyd 11 April 2011."Parivritta Trikonasana - AshtangaYoga.info" Archifwyd 2012-09-25 yn y Peiriant Wayback.. Retrieved 11 April 2011.</ref>
Mae amrywiadau eraill yn cynnwys y Baddha Trikonasana datblygedig (Triongl clwm). Mae'r coesau a'r corff wedi'u trefnu yn debyg i Utthita Trikonasana, ond (gyda'r droed chwith ymlaen) mae'r fraich chwith yn ymestyn o flaen y glun chwith i ddal y fraich dde sy'n ymestyn y tu ôl i'r cefn. Gellir troi'r droed dde tuag allan yn fwy nag arfer er mwyn hwyluso'r cylchdro ychwanegol i fyny'r torso.[6]
Amrywiad pellach yw Baddha Parivritta Trikonasana (Triongl cylchdro clwm). Mae hwn yn debyg i Parivritta Trikonasana ond gyda'r dwylo wedi'u clymu, yn yr un modd ag y mae Baddha Trikonasana ar gyfer Trikonasana heb ei gylchdroi (Utthita).[7]
Nid yw Supta Parivritta Trikonasana yn ddim ond Parivritta Trikonasana ar y llawr, gyda'r traed yn gwthio'r wal.[8]
Mewn diwylliant
Addaswyd y llun o'r asana a berfformiwyd gan yr athrawes ioga Mira Mehta yn y canllaw Yoga the Iyengar Way (1990) ar gyfer stamp post Indiaidd deg rwpi ym 1991. Disgrifiwyd y ddelwedd fel "yr osgo perffaith".[9][10]
Gweler hefyd
Llyfryddiaeth
- Iyengar, B. K. S. (1979) [1966]. Light on Yoga: Yoga Dipika. Unwin Paperbacks. ISBN 978-1855381667.
- Mallinson, James; Singleton, Mark (2017). Roots of Yoga. Penguin Books. ISBN 978-0-241-25304-5. OCLC 928480104.
- Mehta, Silva; Mehta, Mira; Mehta, Shyam (1990). Yoga the Iyengar Way: The new definitive guide to the most practised form of yoga. Dorling Kindersley. ISBN 978-0863184208.
