Δασυποδόμορφα

Τα δασυποδόμορφα, που ανήκουν στην υπερτάξη Ξέναρθρα, είναι μία τάξη πλακουντοφόρων θηλαστικών του Νέου Κόσμου. Οι Δασυποδίδες, τα αρμαντίλλο, είναι η μόνη επιζώσα οικογένεια της τάξεως.[1] Δύο επιπλέον οικογένειες πολύ μεγαλύτερων ζώων από τα αρμαντίλλο (μέγιστη μάζα σώματος 45 χιλιόγραμμα στην περίπτωση του γιγαντιαίου αρμαντίλλο[2]) έχουν εξαφανιστεί: Παμπαθηριίδες, που έφταναν σε βάρος τα 200 χιλιόγραμμα[3] και Γλυπτοδοντίδες, των οποίων η μάζα έφτανε τους δύο τόνους[4] και άνω. Η τάξη εμφανίστηκε στην Νότια Αμερική κατά την διάρκεια του Παλαιοκαίνου, και λόγω της απομονώσεως των ηπείρων παρέμεινε εκεί για σχεδόν όλο τον Καινοζωικό. Παρ' όλα αυτά, ο σχηματισμός του Ισθμού του Παναμά επέτρεψε στα μέλη των τριών οικογενειών να μεταναστεύσουν στο νότιο τμήμα της Βόρειας Αμερικής κατά τη διάρκεια του Πλειόκαινου[5] ή της πρώιμου Πλειστόκαινου[6] στο πλαίσιο της Μεγάλης Αμερικανικής Ανταλλαγής. Αφού κατάφεραν να επιβιώσουν για δεκάδες εκατομμύρια χρόνια, και οι δύο μεγαλύτερες οικογένειες προφανώς πέθαναν κατά τη διάρκεια της Ολόκαινου,[7][8] μαζί με μεγάλο μέρος της υπόλοιπης περιφερειακής μεγαπανίδας, λίγο μετά τον αποικισμό της Αμερικής από τους Παλαιο-Ινδιάνους.

Δασυποδόμορφα
Χρονικό πλαίσιο απολιθωμάτων:
Παλαιόκαινος-Σήμερα, 58.7–0Ma
Γλυπτόδους και Εννιάζωνο αρμαντίλλο, Dasypus novemcinctus
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο:Ζώα (Animalia)
Συνομοταξία:Χορδωτά (Chordata)
Ομοταξία:Θηλαστικά (Mammalia)
Υφομοταξία:Θηρία (Theria)
Ανθυφομοταξία:Ευθήρια (Eutheria)
Υπερτάξη:Ξέναρθρα (Xenarthra)
Τάξη:Δασυποδόμορφα (Cingulata)
Οικογένειες
  • †Παμπαθηριίδες
  • †Γλυπτοδοντίδες
  • Δασυποδίδες (Dasypodidae)

Ταξινόμηση

Holmesina septentrionalis (Cosmo Caixa, Βαρκελώνη)

Τάξη ΔΑΣΥΠΟΔΟΜΟΡΦΑ

  • ΟικογένειαΠαμπαθηριίδες: παμπαθήρια
    • Genus †Μαχλυδοθήριο
    • Genus †Κραγκλιεβίχια
    • Genus †Βασσαλλία
    • Genus †Πλαίνα
    • Genus †Σκιρροθήριο
    • Genus †Παμπαθήριο
    • Genus †Ολμεσίνα
Glyptodon clavipes (Museum für Naturkunde, Βερολίνο)
  • FamilyΓλυπτοδοντίδες: glyptodonts
    • Genus †Δοιδίκυρος
    • Genus †Γλυπτόδους
    • Genus †Γλυπτοθήριο
    • Genus †Οπλοφόρος
    • Genus †Πάνοχθος
    • Genus †Παραπροπαλαιοπλοφόρος
    • Genus †Πλαχάπλους
  • Ανιεράρχητη βαθμίδα: †Παχυαρμαθήριο
Εννιάζωνο αρμαντίλλο, Dasypus novemcinctus (Smithsonian National Museum of Natural History)
  • Οικογένεια Δασυποδίδες: αρμαντίλλο
    • Υποοικογένεια Δασυποδίνες
    • Υποοικογένεια Ευφρακτίνες
      • Γένος Καλυπτόφρακτος
      • Γένος Χαιτόφρακτος
      • Γένος †Πελτέφιλος
      • Γένος Χλαμυδοφόρος
      • Γένος Εύφρακτος
      • Γένος Ζαίδυος
    • Υποοικογένεια Τολυπευτίνες
      • Γένος †Kuntinaru[9]
      • Γένος Καβάσσος
      • Γένος Πριοδόντης
      • Γένος Τολυπευτής

Παραπομπές