Δημοψήφισμα Ανεξαρτησίας της Ουκρανίας
Το δημοψήφισμα για την Πράξη της Διακήρυξης της Ανεξαρτησίας πραγματοποιήθηκε στην Ουκρανία την Κυριακή 1 Δεκεμβρίου 1991[1]. Η συντριπτική πλειοψηφία του 92.3% των ψηφοφόρων ενέκρινε τη διακήρυξη της ανεξαρτησίας που έγινε από τη Βερχόβνα Ράντα στις 24 Αυγούστου 1991.
Το δημοψήφισμα
Οι ψηφοφόροι κλήθηκαν να απαντήσουν στο ερώτημα «Υποστηρίζετε την Πράξη Διακήρυξης Ανεξαρτησίας της Ουκρανίας;»[2]. Το κείμενο της Διακήρυξης περιλαμβάνεται ως προοίμιο για το ερώτημα. Το δημοψήφισμα προτάθηκε από το Κοινοβούλιο της Ουκρανίας για να επιβεβαιώσει την Πράξη της Ανεξαρτησίας η οποία εγκρίθηκε από το Κοινοβούλιο στις 24 Αυγούστου 1991[3]. Οι πολίτες της Ουκρανίας εξέφρασαν σθεναρή υποστήριξη για την ανεξαρτησία. Στο δημοψήφισμα, 31.891.742 εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι (το 84,18% του εκλογικού σώματος), έλαβαν μέρος, και ανάμεσά τους οι 28.804.071 (το 92,3%) ψήφισαν "Ναι"[2].
Την ίδια μέρα, έλαβαν χώρα προεδρικές εκλογές. Οι έξι υποψήφιοι έκαναν εκστρατεία υπέρ του "Ναι" στο δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία. Ο Λεονίντ Κραβτσούκ, πρόεδρος του κοινοβουλίου και ντε φάκτο αρχηγός κράτους εξελέγη ως πρώτος Πρόεδρος της Ουκρανίας[4].
Από τις 2 Δεκεμβρίου 1991 η Ουκρανία άρχιζε να αναγνωρίζεται ως ανεξάρτητο κράτος σε παγκόσμιο επίπεδο (από άλλες χώρες).[5][6][7] Εκείνη την ημέρα ο Πρόεδρος της Ρωσικής ΣΟΣΔ Μπόρις Γέλτσιν έκανε το ίδιο.[8][9][10][11] Σε ένα συγχαρητήριο τηλεγράφημα που έστειλε στον Κραβτσούκ λίγο μετά το δημοψήφισμα, ο Πρόεδρος της ΕΣΣΔ Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, ο Γκορμπατσόφ περιλάμβανε και τις ελπίδες του για στενή ουκρανική συνεργασία και κατανόηση "για τον σχηματισμό μιας Ένωσης Κυρίαρχων Κρατών"[12].
Η Ουκρανία ήταν η δεύτερη ισχυρότερη δημοκρατία στη Σοβιετική Ένωση, τόσο οικονομικά όσο και πολιτικά (πίσω από τη Ρωσία). Η απόσχιση εξανέμισε κάθε ρεαλιστική δυνατότητα του Γκορμπατσόφ να διατηρήσει τη Σοβιετική Ένωση ενωμένη. Τον Δεκέμβριο του 1991, όλες οι πρώην Σοβιετικές Δημοκρατίες, εκτός της ΡΣΟΣΔ[13] και της Καζακικής ΣΣΔ[13] είχαν αποσχιστεί επισήμως από την Ένωση.[14] Μια εβδομάδα μετά την εκλογή του, ο Κραβτσούκ υπέγραψε τις συμφωνίες Μπελαβέζα, μαζί με τον Γέλτσιν και τον ηγέτη της Λευκορωσίας Στανισλάβ Σούσκεβιτς, η οποία δήλωνε ότι η Σοβιετική Ένωση έπαυε να υπάρχει.[15] Η Σοβιετική Ένωση διαλύθηκε επίσημα στις 26 Δεκεμβρίου.[16]
Αποτελέσματα
Η συντριπτική πλειοψηφία των ουκρανικών μέσων ενημέρωσης ήταν υπέρ της ουκρανικής ανεξαρτησίας.
Οι δημοσκοπήσεις έδειξαν ποσοστό 63% υπέρ του "Ναι" τον Σεπτέμβριο του 1991, αλλά μεγάλωσε σε 77% κατά την πρώτη εβδομάδα του Οκτωβρίου 1991 και είχε φτάσει το 88% στα μέσα Νοεμβρίου του 1991.[17]
Το 55% των Ρώσων στην Ουκρανία ψήφισαν υπέρ της ανεξαρτησίας.[18]
| Επιλογή | Ψήφοι | % |
|---|---|---|
| Υπέρ | 28.804.071 | 92,3 |
| Κατά | 2.417.554 | 7,7 |
| Άκυρα/λευκά ψηφοδέλτια | 670.117 | – |
| Συνολικά | 31.891.742 | 100 |
| Εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι/προσέλευση | 37.885.555 | 84,2 |
| Πηγή: Nohlen & Stöver | ||
Αποτελέσματα ανά περιφέρεια
Η Πράξη της Ανεξαρτησίας υποστηρίχθηκε από την πλειοψηφία των ψηφοφόρων σε όλες τις διοικητικές περιφέρειες της Ουκρανίας: 24 περιφέρειες, 1 Αυτόνομη Δημοκρατία και 2 Δήμοι (Κίεβο και Σεβαστούπολη).[19] Η προσέλευση των ψηφοφόρων ήταν χαμηλότερη στην Ανατολική και Νότια Ουκρανία.[17] Σε σχέση με την υπόλοιπη χώρα, τα μεγαλύτερα ποσοστά υπέρ του "Όχι" εντοπίζονται στις περιφέρειες Χαρκόβου, Λουχάνσκ, Ντονέτσκ και Οδησσού, με το μεγαλύτερο ποσοστό υπέρ του "Όχι" να εντοπίζεται στη Σεβαστούπολη και την Κριμαία.[17]
| Υποδιαίρεση | Ψήφοι υπέρ του "Ναι" % | Ψήφοι υπέρ του "Ναι" ως προς το ποσοστό του συνολικού εκλογικού σώματος[20] |
|---|---|---|
| Κριμαϊκή ΑΣΣΔ | 54,19 | 37 (το ποσοστό συμμετοχής των ψηφοφόρων σε όλα την Κριμαία ήταν 60%[21]) |
| Περιφέρεια Τσερκάσι | 96,03 | 87 |
| Περιφέρεια Τσέρνιχιφ | 93,74 | 85 |
| Περιφέρεια Τσέρνιβτσι | 92,78 | 81 |
| Περιφέρεια Ντνιπροπετρόφσκ | 90,36 | 74 |
| Περιφέρεια Ντονέτσκ | 83,90 | 64 |
| Περιφέρεια Ιβάνο-Φρανκίβσκ | 98,42 | 94 |
| Περιφέρεια Χαρκόβου | 86,33 | 65 |
| Περιφέρεια Χέρσον | 90,13 | 75 |
| Περιφέρεια Χμελνίτσκι | 96,30 | 90 |
| Περιφέρεια Κιέβου | 95,52 | 84 |
| Περιφέρεια Κιροβοχράντ | 93,88 | 83 |
| Περιφέρεια Λουχάνσκ | 83,86 | 68 |
| Περιφέρεια Λβιβ | 97,46 | 93 |
| Περιφέρεια Μικολαγίβ | 89,45 | 75 |
| Περιφέρεια Οδησσού | 85,38 | 64 |
| Περιφέρεια Πολτάβα | 94,93 | 87 |
| Περιφέρεια Ρίβνε | 95,96 | 89 |
| Περιφέρεια Σούμι | 92,61 | 82 |
| Περιφέρεια Τερνοπίλ | 98,67 | 96 |
| Περιφέρεια Βίνιτσια | 95,43 | 87 |
| Περιφέρεια Βολίν | 96,32 | 90 |
| Περιφέρεια Ζακαρπάτια | 92,59 | 77 |
| Περιφέρεια Ζαπορίζια | 90,66 | 73 |
| Περιφέρεια Ζιτομίρ | 95,06 | 86 |
| Πόλη του Κιέβου | 92,87 | 75 |
| Πόλη της Σεβαστούπολης | 57,07 | 40[22] (το ποσοστό συμμετοχής των ψηφοφόρων σε όλη την Κριμαία ήταν 60%[23]) |
| Εθνικό Σύνολο | 90,32 | 76[24] |
Δείτε επίσης
Παραπομπές
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
- «Law of Ukraine N 1660-XII on organization of referendum» (στα Ουκρανικά). 11 Οκτωβρίου 1991.
- «Law of Ukraine N 1661-XII on text for referendum» (στα Ουκρανικά). 11 Οκτωβρίου 1991.
- "The funeral of the empire", Leonid Kravchuk, Zerkalo Nedeli (Mirror Weekly), 23 August – 1 September 2001. Available online in Russian[νεκρός σύνδεσμος] and in Ukrainian.
- "Confide in people," Dr. Stanislav Kulchytsky, Zerkalo Nedeli (Mirror Weekly), 1–7 December 2001. Available online in Russian and in Ukrainian.