Μπέτζι Καΐντ Εσέμπσι
Ο Μπέτζι Καΐντ Εσέμπσι (αραβικά: محمد الباجي قائد السبسي) (29 Νοεμβρίου 1926[11] – 25 Ιουλίου 2019[12]) ήταν Τυνήσιος δικηγόρος και πολιτικός, που υπηρέτησε ως ο πέμπτος Πρόεδρος της Τυνησίας από τις 31 Δεκεμβρίου 2014 ως τον θάνατό του. Προηγουμένως είχε υπηρετήσει ως υπουργός Εξωτερικών (1981-1986), πρωθυπουργός και Πρόεδρος του Κοινοβουλίου της Τυνησίας (Φεβρουάριος 2011-Δεκέμβριος 2011).[13][14]
Ήταν ο ιδρυτής του κόμματος Νιντάα Τουνές, που κέρδισε την πλειοψηφία στις κοινοβουλευτικές εκλογές της χώρας το 2014.[15] Τον Δεκέμβριο 2014 κέρδισε τις πρώτες άμεσες προεδρικές εκλογές μετά την Τυνησιακή Επανάσταση και έγινε ο πρώτος εκλεγμένος με ελεύθερες εκλογές πρόεδρος της χώρας.[16]
Βιογραφία
Γεννημένος το 1926 στο Σίντι Μπου Σαΐντ από μια οικογένεια της ανώτατης τάξης με ιταλική καταγωγή και ήταν απόγονος του Ισμαΐλ Καΐντ Εσεμπσί, ενός Σαρδήνιου που έπεσε θύμα απαγωγής από κουρσάρους στην υπό οθωμανική κατοχή Τυνησία στις αρχές του 19ου αιώνα και ο οποίος έγινε ηγέτης των μαμελούκων μετά τον προσηλυτισμό του στο ισλάμ. Αργότερα απαρνήθηκε το ισλάμ όταν έγινε σημαντικό μέλος της κυβέρνησης.
Πολιτική καριέρα
Η πρώτη ανάμειξη του Εσεμπσί με την πολιτική έγινε το 1941, όταν έγινε μέλος του φιλελεύθερου κόμματος νεολαίας στο Χαμάμ-Λιφ. Το 1950 πήγε στο Παρίσι για να σπουδάσει νομική. Ξεκίνησε την καριέρα του ως δικηγόρος, υπερασπίζοντας τους ακτιβιστές του φιλελεύθερου κόμματος νεολαίας. Ο Εσεμπσί εισήχθη αργότερα στο κόμμα του ηγέτη της Τυνησίας Χαμπίμπ Μπουργκίμπα, υποστηρίζοντας το αποσχιστικό κίνημα και ύστερα ως σύμβουλός του μετά την ανεξαρτησία της χώρας από τη Γαλλία το 1956.
Από το 1957 έως το 1971, ανέλαβε αρκετές θέσεις ως αρχηγός της τοπικής αυτοδιοίκησης, γενικός διευθυντής της Sûreté nationale, υπουργός εσωτερικών μέχρι το 1965, εκπρόσωπος τύπου του πρωθυπουργού, υπουργός άμυνας το 1969 και πρέσβης της Τυνησίας στη Γαλλία.
Από τον Οκτώβριο 1971 μέχρι τον Ιανουάριο 1972, απαίτησε ισχυροποίηση της δημοκρατίας στην Τυνησία και παραιτήθηκε από τη θέση του πρέσβη, επιστρέφοντας στην Τυνησία.
Τον Απρίλιο 1981, επέστρεψε στην κυβέρνηση υπό τον πρωθυπουργό Μοχάμεντ Μζαλί ως υπουργός εξωτερικών, υπηρετώντας στη θέση αυτή μέχρι τον Σεπτέμβριο 1986. Το 1987, δήλωσε υποταγή στον Μπουτγκίμπα μετά την απομάκρυνση του Μπεν Άλι από την εξουσία. Ανέλαβε καθήκοντα πρέσβη στη Γερμανία. Από το 1990 έως το 1991, ήταν πρόεδρος στη Βουλή των Αντιπροσώπων.
Εκλογές 2014
Μετά την αποχώρησή του από το κυβερνών κόμμα, ο Εσέμπσι ίδρυσε το κοσμικό κόμμα Νιντάα Τουνές, το οποίο κέρδισε την πλειοψηφία των εδρών στις κοινοβουλευτικές εκλογές του Οκτωβρίου 2014. Ήταν ο υποψήφιος του κόμματος στις πρώτες προεδρικές εκλογές της χώρας τον Νοέμβριο 2014.
Στις 22 Δεκεμβρίου 2014, τα επίσημα αποτελέσματα των εκλογών έδειξαν ότι ο Εσεμπσί είχε νικήσει τον πρόεδρο Μονσέφ Μαρζουκί στον δεύτερο γύρο της ψηφοφορίας, λαμβάνοντας το 55.68% των ψήφων. Μετά το κλείσιμο των δημοσκοπήσεων την προηγούμενη ημέρα, ο Εσεμπσί δήλωσε στην τοπική τηλεόραση ότι αφιέρωσε τη νίκη του στους "μάρτυρες της Τυνησίας".
.jpg)
Προσωπική ζωή
Ο Εσέμπσι παντρεύτηκε τη Σαντλία Σαΐντα Φαρχάτ στις 8 Φεβρουαρίου 1958. Το ζευγάρι απέκτησε πέντε παιδιά : δυο κόρες, την Αμέλ και τη Σάλβα, και δυο γιους, τον Μοχάμεντ Χαφέδ και τον Χελίλ.
Ασθένεια και θάνατος
Στις 24 Ιουνίου 2019, ο Εσέμπσι νοσηλεύτηκε σε ένα στρατιωτικό νοσοκομείο στην Τυνησία σε κρίσιμη κατάσταση λόγω ενός "σοβαρού προβλήματος υγείας". Την επόμενη ημέρα η κατάσταση της υγείας σταθεροποιήθηκε. Πέθανε στις 25 Ιουλίου 2019 μετά την εισαγωγή του στο νοσοκομείο την προηγούμενη ημέρα.
Βραβεία και διακρίσεις
Διακρίσεις από την Τυνησία
- Τάγμα της Ανεξαρτησίας (αυτόματα με την ανάληψη της εξουσίας)
- Τάγμα της Δημοκρατίας (αυτόματα με την ανάληψη της εξουσίας)
- Εθνικό Τάγμα της Τιμής (αυτόματα με την ανάληψη της εξουσίας)
Διακρίσεις από το εξωτερικό
Αλγερία: Μετάλλιο της τιμής από τη Δημοκρατία της Αλγερίας (3 Ιανουαρίου 2013)[17]
Μπαχρέιν: Κολάρο του τάγματος από τον σεΐχη Ισά μπιν Σαλμάν αλ Χαλίφα (27 Ιανουαρίου 2016)[18]
Ιορδανία: Μεγάλο Κορδόνι από το Ανώτατο Δικαστήριο Αναγέννησης (20 Οκτωβρίου 2015)[19]
Σαουδική Αραβία: Κολάρο από το Τάγμα του Αμπντουλαζίζ αλ Σαούντ (29 Μαρτίου 2019)[20]
Ιταλία: Ιππότης και Μεγαλόσταυρος με Κολάρο από τη Δημοκρατία της Ιταλίας (8 Ιανουαρίου 2017)[21]
Μάλτα : Τιμητική βράβευση του Εθνικού Τάγματος Τιμής (5 Φεβρουαρίου 2019)[22]
Κράτος της Παλαιστίνης: Κολάρο από το Κράτος της Παλαιστίνης (6 Ιουλίου 2017)[23]
Σουηδία: Ιππότης του Βασιλικού Τάγματος του Σεραφείμ (4 Νοεμβρίου 2015)[24]
Τουρκία: Κολάρο από τη Δημοκρατία της Τουρκίας (27 Δεκεμβρίου 2017)[25]
Βραβεία
- Τιμητικό βραβείο από το Πανεπιστήμιο της Σορβόνης (2015)
- Βραβείο ηγέτη από το Διεθνή Όμιλο Κρίσης (2015)
- Βραβείο για την απελευθέρωση της πόλης του Αμμάν (2015)
- Μετάλλιο για την προώθηση του αραβόφωνου τουρισμού (2017)
- Τυνήσιος πολιτικός της χρονιάς (2017)
- Βραβείο ηγεσίας από τον Παγκόσμιο Συνασπισμό της Ελπίδας(2018)
Δημοσιεύσεις
- Bourguiba : le bon grain et l'ivraie, εκδόσεις Sud Éditions, Τυνισία 2009, ISBN 978- 9973844996.
- La Tunisie : la démocratie en terre d'islam (σε συνεργασία με την Αρλέτ Σαμπό), εκδόσεις Plon, Παρίσι 2016.