زبان قبطی
زبان قِبطی واپسین مرحله از زبانهای مصری و از خانواده زبانهای آفریقایی-آسیایی است. از سال ۲۰۰ میلادی تا سال ۱۱۰۰ میلادی در مصر زیاد سخنوری میشده. پس از سده ۱۷ میلادی این زبان دیگر سخنوری نشد. دو گویشِ صَعیدی و بُحَیری این زبان از دیدگاه تاریخی اهمیت بیشتری دارند. گویش صعیدی تا سده یازدهم میلادی گویش غالب بود و گویش بحیری بعد از سده یازدهم گویش غالب بودهاست. در قرن اول میلادی مصریها برای نوشتن این زبان از خط یونانی سود جستند.[۲] اما پس از آن خط قبطی برای آن ایجاد شد که تفاوتهایی با الفبای یونانی داشت. شمار افرادی که امروزه به این زبان صحبت میکنند حدود ۳۰۰ نفر است. اکنون زبان قبطی زبان دینی اُرتدکسهای قِبطی است.[۳]این زبان بعد از اینکه مصر جزو سرزمینهای اسلامی شد کمکم جای خود را به زبان عربی داد.به خاطر اینکه مهاجرت اعراب به آنجا آنچنان افزایش یافت که مصریان در آن مستهلک شدند و فقط اقلیتی که در دین مسیحی باقیماندند، زبان قدیمی خود را نگه داشتند ولی بعد از مدتها آنان نیز زبان خویش را فراموش کردهاند و فقط آخوندهایشان در پرستشگاهان، زبان قبطی را بکار میبرند. این زبان با آثار بازمانده از زبان قدیم مصر اختلاف زیادی ندارد.[۴]
قبطی | |
---|---|
ϯⲙⲉⲧⲣⲉⲙⲛ̀ⲭⲏⲙⲓ ~ ⲧⲙⲛ̄ⲧⲣⲙ̄ⲛ̄ⲕⲏⲙⲉ | |
زبان بومی در | مصر |
قومیت | قبطی |
گونههای نخستین | مصری باستان
|
الفبای قبطی | |
کدهای زبان | |
ایزو ۲–۶۳۹ | cop |
ایزو ۳–۶۳۹ | cop |
گلاتولوگ | copt1239 [۱] |
الفبا
گلیفهای الفبای قبطی براساس الفبای یونانی هستند که توسط حروف الفبای مصری دموتی تکمیل شدهاند. این خط نخستین خط برای نگارش زبانهای مصری بود.