ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران
ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران عالی‌ترین نهاد نظامی در مجموعهٔ نیروهای مسلح ایران است، که مسئولیت هماهنگی میان نیروهای ارتش جمهوری اسلامی ایران و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، همچنین فرماندهی انتظامی و نیز وزارت دفاع را برعهده دارد.[۲] هم‌اکنون ریاست ستاد کل نیروهای مسلح برعهده سرلشکر پاسدار محمد باقری می‌باشد[۳][۴] و سرتیپ عزیز نصیرزاده جانشینی رئیس ستاد کل را برعهده دارد.[۵]
| ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران | |
|---|---|
 نشان‌واره ستاد کل نیروهای مسلح | |
| بنیان‌گذاری | خرداد ۱۳۶۷[۱] |
| نام پیشین | ستاد فرماندهی کل قوا[۱] |
| تحت نظر | |
| فرمانده کل نیروهای مسلح | |
| فرماندهی | |
| رئیس | سرلشکر پاسدار محمد باقری |
| جانشین رئیس | سرتیپ عزیز نصیرزاده |
| معاون هماهنگ‌کننده | سرتیپ پاسدار علی عبداللهی |
| حوزه اختیارات | |
| فرماندهی و نظارت: | ارتش جمهوری اسلامی ایران سپاه پاسداران انقلاب اسلامی فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران سازمان پدافند غیر عامل کشور |
پیشینه
ستاد کل نیروهای مسلح، بالاترین مرجع نظامی در مجموعه نیروهای مسلح ایران محسوب می‌شود. این ستاد وظیفهٔ سیاست‌گذاری، نظارت و کنترل کلیهٔ نیروهای مسلح ایران شامل ارتش، سپاه پاسداران و فرماندهی انتظامی اعم از زمینی، دریایی و هوایی را برعهده دارد. رئیس ستاد کل نیروهای مسلح، طبق اصل ۱۱۰ قانون اساسی به‌طور مستقیم توسط رهبر جمهوری اسلامی (بعنوان فرمانده کل قوا) منصوب می‌شود.[۶]
ستاد کل نیروهای مسلح ابتدا با نام ستاد فرماندهی کل قوا تأسیس شد، در اواخر جنگ ایران و عراق، به‌علت اختلاف و تعارضاتی که میان ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران و ستاد مشترک سپاه پاسداران، در جریان طراحی و اجرای عملیات‌های نظامی به‌وجود می‌آمد، تشکیل شد. این اختلافات، مسئولان ارشد کشور را بر آن داشت تا با تشکیل ستاد کل به عنوان مرجع عالی‌تر، به اختلافات میان ستادهای ارتش و سپاه خاتمه دهند. این ستاد از دی‌ماه ۱۳۷۰ به ستاد کل نیروهای مسلح تغییر نام پیدا کرد.[۷]
وظایف
در آئین‌نامه انضباطی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران؛ ستاد کل نیروهای مسلح به‌همراه ارتش جمهوری اسلامی ایران، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و فرماندهی انتظامی، همچنین وزارت دفاع و سازمان‌های وابسته را مجموعه نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران تعریف کرده‌است. ستاد کل نیروهای مسلح، در طول ستاد مشترک ارتش، ستاد فرماندهی سپاه پاسداران، ستاد فرماندهی انتظامی و در رده بالاتر از آنها قرار دارد.[۸]
رؤسا
رئیس ستاد کل نیروهای مسلح به‌طور مستقیم توسط رهبر جمهوری اسلامی ایران (در جایگاه فرمانده کل قوا) منصوب می‌شود.
- میرحسین موسوی (خرداد ۱۳۶۷-۲۳ مرداد ۱۳۶۸)
- سید حسن فیروزآبادی(۴ مهر ۱۳۶۸-۸ تیر ۱۳۹۵)
- محمد باقری(۸ تیر ۱۳۹۵-تاکنون)
فهرست مقامات ارشد
| راهنمای رنگ‌ها |
|---|
| منصب | متصدی | دوران تصدی | |||
|---|---|---|---|---|---|
| درجه بدو انتصاب | نام | سال‌ها | تغییرات درجه | ||
| هیئت رئیسه | |||||
| رئیس | — | میرحسین موسوی | ۱۳۶۸–۱۳۶۷ | — | |
| — | سید حسن فیروزآبادی | ۱۳۹۵–۱۳۶۸ | دریافت سرلشکر بسیجی | ||
| سرلشکر پاسدار | محمد باقری | اکنون–۱۳۹۵ | |||
| جانشین رئیس | — | سید حسن فیروزآبادی | ۱۳۶۸–۱۳۶۷ | — | |
| — | محمد فروزنده | ۱۳۷۲–۱۳۶۸ | ؟ | ||
| سرتیپ | علی صیاد شیرازی | ۱۳۷۸–۱۳۷۲ | ترفیع به سرلشکر | ||
| سرلشکر پاسدار | غلامعلی رشید | ۱۳۹۵–۱۳۷۸ | — | ||
| سرتیپ | سید عبدالرحیم موسوی | ۱۳۹۶–۱۳۹۵ | — | ||
| سرلشکر | عطاءالله صالحی | ۱۳۹۸–۱۳۹۶ | — | ||
| سرتیپ | محمدرضا قرایی آشتیانی | ۱۴۰۰–۱۳۹۸ | — | ||
| سرتیپ | عزیز نصیرزاده | اکنون–۱۴۰۰ | |||
| رئیس حوزه ریاست | سرتیپ دوم پاسدار | مجتبی معینی | ۱۳۹۵–؟ | — | |
| سرتیپ پاسدار | ابوالقاسم فروتن | اکنون–۱۳۹۵ | |||
| معاونان | |||||
| معاون آماد، پشتیبانی و تحقیقات صنعتی | — | بهزاد نبوی | ۱۳۶۸–۱۳۶۷ | — | |
| — | محمد فروزنده | ۱۳۷۲–۱۳۶۸ | دریافت سرتیپ دوم پاسدار | ||
| — | حسین امیرمؤید | ۱۳۷۶–۱۳۷۲ | — | ||
| سرتیپ | محمدحسین جلالی | ۱۳۷۹–۱۳۷۶ | — | ||
| سرتیپ پاسدار | محمدرضا نقدی | ۱۳۸۸–۱۳۷۹ | — | ||
| سرتیپ پاسدار | سید محمد حجازی | ۱۳۹۳–۱۳۸۸ | — | ||
| سرتیپ پاسدار | علی عبداللهی | ۱۳۹۵–۱۳۹۳ | — | ||
| سرتیپ | محسن دره‌باغی | اکنون–۱۳۹۵ | |||
| معاون آموزش و پژوهش | سرتیپ دوم | عطاءالله صالحی | ؟ –۱۳۶۷ | — | |
| سرتیپ | محمدحسن باقری | اکنون–۱۳۹۵ | |||
| معاون ارکان و امور مشترک | سرلشکر پاسدار | محمد باقری | ۱۳۹۵–۱۳۹۳ | — | |
| معاون اطلاعات و عملیات | — | علی شمخانی | ۱۳۶۸–۱۳۶۷ | — | |
| — | غلامعلی رشید | ۱۳۷۸–۱۳۶۸ | دریافت سرتیپ پاسدار | ||
| سرتیپ | بهروز سلیمانجاه | ۱۳۸۱–۱۳۷۸ | — | ||
| سرتیپ پاسدار | محمد باقری | ۱۳۹۳–۱۳۸۱ | ترفیع به سرلشکر پاسدار | ||
| معاون اطلاعات و امنیت | سرتیپ پاسدار | غلامرضا محرابی | اکنون–؟ | ||
| معاون امور بسیج و فرهنگ دفاعی | سرتیپ پاسدار | محمدباقر ذوالقدر | ۱۳۸۹–۱۳۸۶ | — | |
| سرتیپ پاسدار | اکبر ابراهیم‌زاده | ۱۳۹۱–۱۳۸۹ | — | ||
| سرتیپ پاسدار | حسین صالحی‌اصل | ۱۳۹۵–۱۳۹۱ | — | ||
| سرتیپ پاسدار | ابوالفضل شکارچی | ۱۳۹۷–۱۳۹۵ | — | ||
| معاون امور راهبردی و اشراف کلی | سرلشکر پاسدار | مصطفی ایزدی | اکنون–۱۳۸۹ | ||
| معاون بازرسی | سرتیپ | علی صیاد شیرازی | ۱۳۷۸–۱۳۶۸ | ترفیع به سرلشکر | |
| سرتیپ پاسدار | هدایت لطفیان | ۱۳۸۱–۱۳۷۹ | — | ||
| سرتیپ | بهروز سلیمانجاه | ۱۳۸۲–۱۳۸۱ | — | ||
| سرتیپ | عطاءالله صالحی | ۱۳۸۴–۱۳۸۲ | — | ||
| سرتیپ | عبدالعلی پورشاسب | ۱۳۹۲–۱۳۸۴ | — | ||
| سرتیپ | محمدرضا قرایی آشتیانی | ۱۳۹۸–۱۳۹۲ | — | ||
| معاون بهداشت و درمان | — | سید علیرضا مرندی | ۱۳۶۸–۱۳۶۷ | — | |
| سرتیپ پاسدار | نصرالله فتحیان | ۱۳۹۴–۱۳۸۶ | — | ||
| سرتیپ دوم پاسدار | حسن عراقی‌زاده | اکنون–۱۳۹۴ | |||
| معاون طرح و برنامه و بودجه | — | مسعود روغنی زنجانی | ۱۳۶۸–۱۳۶۷ | — | |
| — | حسین امیرمؤید | ۱۳۷۲–۱۳۶۸ | — | ||
| سرتیپ پاسدار | مصطفی ایزدی | ۱۳۸۵–۱۳۷۲ | — | ||
| سرتیپ پاسدار | سعید مجردی | ۱۳۸۹–۱۳۸۵ | — | ||
| دریادار پاسدار | اصغر صالح اصفهانی | ۱۳۹۹–۱۳۸۹ | — | ||
| سرتیپ پاسدار | ایوب سلیمانی | اکنون–۱۳۹۹ | |||
| معاون علوم، تحقیقات و فناوری | سرتیپ پاسدار | محمد مهدی‌نژاد نوری | اکنون–۱۳۹۹ | ||
| معاون عملیات | سرتیپ | مصطفی سلامی | ۱۳۹۱–؟ | — | |
| سرتیپ پاسدار | علی شادمانی | ۱۳۹۵–۱۳۹۱ | — | ||
| سرتیپ پاسدار | مهدی ربانی | اکنون–۱۳۹۵ | |||
| معاون فرهنگی و تبلیغات دفاعی | — | سید محمد خاتمی | ۱۳۶۹–۱۳۶۷ | — | |
| — | مهدی چمران | ۱۳۷۹–۱۳۶۹ | — | ||
| سرتیپ پاسدار | علیرضا افشار | ۱۳۸۶–۱۳۷۹ | — | ||
| سرتیپ پاسدار | سید مسعود جزایری | ۱۳۹۷–۱۳۸۶ | — | ||
| سرتیپ پاسدار | ابوالفضل شکارچی | اکنون–۱۳۹۷ | |||
| معاون نیروی انسانی | — | علیرضا افشار | ۱۳۶۸–۱۳۶۷ | — | |
| سرتیپ دوم | محمدباقر خوش‌نویسان | ۱۳۷۹–۱۳۶۸ | ترفیع به سرتیپ | ||
| سرتیپ | اکبر دیانت‌فر | ۱۳۸۰–۱۳۷۹ | — | ||
| سرتیپ | عطاءالله صالحی | ۱۳۸۲–۱۳۸۰ | — | ||
| سرتیپ | حسین یاسینی | ۱۳۸۵–۱۳۸۲ | — | ||
| سرتیپ | امیر حاتمی | ۱۳۹۰–۱۳۸۵ | — | ||
| سرتیپ | محمدحسن باقری | ۱۳۹۵–۱۳۹۰ | — | ||
| سرتیپ پاسدار | محمدجواد زاده‌کمند | اکنون–۱۳۹۵ | |||
| معاون هماهنگ‌کننده | سرتیپ | حسین حسنی سعدی | ۱۳۹۵–۱۳۷۸ | ترفیع به سرلشکر | |
| سرتیپ پاسدار | علی عبداللهی | اکنون–۱۳۹۵ | |||
| معاون همکاری‌های بین‌المللی | سرتیپ پاسدار | قدیر نظامی‌پور | ؟–؟ | — | |
| سرتیپ | محمد احدی | اکنون–؟ | |||
| سایر مقامات | |||||
| رئیس دفتر عقیدتی سیاسی | — | محمدمهدی موحدی کرمانی | ۱۳۷۴–۱۳۶۸ | — | |
| — | غلامرضا صفایی | ۱۳۹۶–۱۳۷۴ | — | ||
| — | علی سعیدی شاهرودی | اکنون–۱۳۹۶ | — | ||
| رئیس دفتر عمومی حفاظت اطلاعات | سروان | محمدعلی نظران | ۱۳۷۳–۱۳۶۸ | — | |
| سرتیپ | عبدالله نجفی | ۱۳۸۳–۱۳۷۳ | — | ||
| سرتیپ | سید حسام هاشمی | ۱۳۹۱–۱۳۸۳ | — | ||
| رئیس سازمان حفاظت اطلاعات | سرتیپ پاسدار | رحیم یعقوبی | ۱۴۰۱–؟ | — | |
| رئیس سازمان پدافند غیر عامل کشور | سرتیپ پاسدار | محمدرضا نقدی | ۱۳۸۴–۱۳۸۲ | — | |
| سرتیپ پاسدار | غلامرضا جلالی | اکنون–۱۳۸۴ | |||
| رئیس بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس | — | مهدی چمران | ۱۳۷۹–۱۳۶۹ | — | |
| سرتیپ پاسدار | علیرضا افشار | ۱۳۸۳–۱۳۷۹ | — | ||
| سرتیپ پاسدار | سید محمد باقرزاده | ۱۳۹۱–۱۳۸۳ | — | ||
| سرتیپ دوم پاسدار | بهمن کارگر | اکنون–۱۳۹۱ | ترفیع به سرتیپ پاسدار | ||
منابع
- آشنایی با ستاد کل نیروهای مسلح باشگاه خبرنگاران جوان