محمود قراملکی

محمود قراملکی در سال ۱۳۱۰ در ارومیه و در خانواده‌ای با اصالت تبریزی (قراملک تبریز) به دنیا آمد. در کودکی و در سایه حمایت خانواده به یادگیری ویلن پرداخت و در جوانی به دسته موزیک لشکر ۶۴ پیاده رضائیه پیوست. در زمان خدمت علاوه بر تعقیب موسیقی، همزمان موفق به اخذ لیسانس در دو رشته امور مالی و زبان انگلیسی از دانشگاه افسری شد.^[۱] پس از فراغت تحصیل و انتقال به مشهد، ضمن خدمت در لشکر ۷۷ پیاده خراسان، رهبری ارکستر جاز (پاپ) رادیو مشهد و ریاست شورای موسیقی رادیو مشهد^[۲] را نیز به عهده داشت. نخستین درخشش او ترانه «عزیزم» با صدای امیر رسایی بود که پس از پخش در برنامه صبحگاهی شما و رادیو اقبال عمومی یافت.^[۳] قراملکی در دهه ۴۰ و ۵۰ به آهنگسازی برای خوانندگان مطرحی چون ویگن، حمیرا، روانبخش، نادر گلچین، عارف، گیتی، امیر رسایی، شاهرخ، ضیا و فریدون فروغی پرداخت. ترانه ''چشمان گریان'' با صدای ویگن و «مرد غم» با صدای فریدون فروغی از معروف‌ترین آثار او به شمار می‌روند. برخی ساخته‌های او به دلیل ترانه‌هایی که به زعم مقامات وقت سیاسی شمرده می‌شد، عرضه محدود داشتند یا اصولاً عرضه نشدند.^[۱]

پس از پیروزی انقلاب ۱۳۵۷، قراملکی بر خلاف بسیاری از همکاران خود در ایران ماند و تا سال ۱۳۶۱ آثاری متناسب با فضای انقلابی و میهنی آن دوران ارائه کرد.^[۲] او از اواخر دهه ۶۰ شمسی به کار در صدا و سیمای جمهوری اسلامی مشغول شد و برای بسیاری از برنامه‌های رادیویی و تلویزیونی، از جمله صبح جمعه با شما، ساعت ۲۰، بعد از خبر و … موسیقی ساخت. او در واپسین سال‌های کاری خود، در حوزه موسیقی سنتی و فولکلور نیز فعال بود و آثاری با صدای حسن‌زاده شیرازی، ناصر رسولی و نادر جوادی منتشر کرد.^[۱][۴]

قراملکی در تیرماه ۱۳۷۳ در تهران درگذشت و در بهشت زهراقطعهٔ ۷۳، ردیف ۸۳، شمارهٔ ۱۰ به خاک سپرده شد.^[۵]

در سال ۱۳۹۳ آلبومی حاوی آثار پیش از انقلاب قراملکی، به صورت بی‌کلام، توسط نشر موسیق نوفه و به نفع فعالیت‌های آموزشی و توانبخشی خیریه رعد منتشر شد.^[۶] در سال‌های بعد دو آلبومِ باکلامِ «گل برف» با صدای «افشین مقراضی» و «فریاد غمگین» با صدای «جهانگیر افشین»، هر دو از خوانندگان شناخته‌شدهٔ دهه ۴۰ و ۵۰، منتشر شد، که برخی ترانه‌های این دو اثر از ساخته‌های قراملکی بود.^[۷][۸]