ناتالیزومب

ناتالیزومب (انگلیسی: Natalizumab) یک پادتن مونوکلونال علیه مولکول چسبندگی سلولی VLA-4 است. این دارو برای درمان ام‌اس و بیماری کرون به‌کار می‌رود. ناتالیزومب توسط دو شرکت بایوژن و ایلان بازاریابی و عرضه می‌شود. این دارو هر ۲۸ روز یک‌بار توسط تزریق وریدی آهسته تجویز می‌گردد. عقیده بر آن است که ناتالیزومب توانایی عبور سلول‌های ایمنی التهاب‌زا را از خلال سد خونی مغزی و سلول‌های پوشانندهٔ درون روده‌ها کاهش می‌دهد. ناتالیزومب کارایی اثبات‌شده‌ای در درمان علائم هر دو بیماری یادشده دارد و می‌تواند تعداد عودها، کاهش بینایی و زوال شناختی را کاهش داده و به میزان قابل توجهی کیفیت زندگی را بهبود بخشد و تعداد دوره‌های پسرفت علائم را در بیماری ام‌اس بیشتر می‌کند و جلوی عودها را می‌گیرد.

ناتالیزومب

ناحیهٔ Fab ناتالیزومب که به سر VLA-4 می‌چسبد. از: PDB 4IRZ.
پادتن مونوکلونال
گونه	Whole antibody
منبع	Humanized (from موش)
هدف	اینتگرین آلفا-۴
داده‌های بالینی
نام‌های تجاری	Tysabri
AHFS/Drugs.com	monograph
مدلاین پلاس	a605006
داده‌ها	EU EMA: by INN US سازمان غذا و دارو (آمریکا): Natalizumab
رده‌بندی داروهای بارداری	AU: C
روش مصرف دارو	تزریق وریدی آهسته
کد ATC	L04AA23
وضعیت قانونی
وضعیت قانونی	℞ (Prescription only)
داده‌های فارماکوکینتیک
زیست فراهمی	n/a
نیمه‌عمر حذف	۱۱ ± ۴ روز
شناسه‌ها
شمارهٔ سی‌ای‌اس	189261-10-7 Y
دراگ‌بنک	DB00108 Y
کم‌اسپایدر	none
UNII	3JB47N2Q2P
ChEMBL	ChEMBL1201607 N
CompTox Dashboard (EPA)	DTXSID90920506
داده‌های فیزیکی و شیمیایی
جرم مولی	149 kg/mol
NY (این چیست؟)  (صحت‌سنجی)

سازمان غذا و داروی آمریکا ناتالیزومب را در سال ۲۰۰۴ تأیید کرد، اما کمی بعد به‌دنبال دریافت گزارش‌هایی مبنی بر احتمال ارتباط آن با بروز لکوانسفالوپاتی چندکانونی پیش‌رونده (PML) در صورت مصرف همزمان با یک داروی سرکوب‌کننده سیستم ایمنی دیگر به‌نام اینترفرون بتا-۱ای، توسط شرکت سازنده‌اش از بازار دارویی جمع‌آوری شد. مجدداً پس از انجام بررسی و بازبینی اطلاعات دریافتی دربارهٔ بی‌خطری دارو و عدم گزارش مرگ‌های بیشتر ناشی از آن، دارو در سال ۲۰۰۶ به بازار دارویی آمریکا بازگشت تا تحت یک برنامهٔ ویژهٔ کنترل‌شده تجویز شود. تا ژوئن ۲۰۰۹، ۱۰ مورد از لکوانسفالوپاتی چندکانونی پیش‌رونده گزارش شده بود. تا اکتبر ۲۰۰۹ این تعداد به ۲۴ رسید که نشانهٔ یک افزایش قابل ملاحظه در میزان کشندگی این مادهٔ شیمیایی در انسان بود و آژانس دارویی اروپا را واداشت تا دربارهٔ آن بررسی و بازنگری کند.^[۱] تا ژانویهٔ ۲۰۱۰ میلادی ۳۱ مورد از لکوانسفالوپاتی چندکانونی پیش‌رونده با ناتالیزومب نسبت داده شده بود.^[۲] تا اکتبر ۲۰۱۸، این عدد به ۷۵۷ مورد رسید.^[۳] سازمان غذا و داروی آمریکا دیگر دارو را از بازار خارج نکرد، چون مزایای مصرف آن بیشتر از معایبش تشخیص داده شد.^[۴] اتحادیه اروپا مجوز مصرف آنرا فقط برای ام‌اس و تنها به‌صورت تک‌دارویی صادر کرده، چرا که بنا به ادعای سازندهٔ دارو، لکوانسفالوپاتی چندکانونی پیش‌رونده در گزارش‌های نخستین، تنها در بیمارانی رخ داده بود داروهای ضد ام‌اس دیگری پیش از ناتالیزومب دریافت کرده بودند.^[۵]

شرکت دارویی بایوژن در ۵ سپتامبر ۲۰۰۸ اعلام کرد که نخستین کارآزمایی بالینی داروی جهت استفاده از ناتالیزومب در درمان سرطان را آغاز کرده است.^[۶]