گونه در خطر انقراض
گونه در خطر انقراض[۱][۲] یا در معرض خطر انقراض[۳] یا گونه در آستانه انقراض، جانوران و یا گیاهانی هستند که به دلیل تعداد کم و تغییرات اقلیمی و اکولوژی و یا تجارت حیات‌وحش در فهرست گونه‌های در معرض خطر انقراض قرار گرفته‌اند.
از چهار دهه پیش که بشر انقراض بسیاری از گونه‌های زیستی جانوری و گیاهی را در محیط زندگی خود مشاهده می‌کند، تنوع اکوسیستم و حفظ آن برای بقاء حیات در کره زمین اهمیت بیشتری یافته است.[۴]
در خطر انقراض به‌دست انسان
درست است که انقراض بخشی از چرخهٔ طبیعی به‌شمار می‌رود، ولی انسان به انقراض گونه‌ها سرعت بخشیده است و گونه‌های در معرض خطر انقراض را افزایش می‌دهد.[۵] به عنوان مثال بنا به گزارش صندوق جهانی حیات وحش در سوئیس گسترش مناطق زیرکشت درختان زودرشد (توسط انسان) به جای جنگل‌های طبیعی مانع شکل گیری چرخه زیستی جانوران می‌شود و به همین دلیل انقراض گونه‌های اکوسیستم را سرعت می‌بخشد.[۴] یا گونه گیاهی لاله واژگون در ایران به علت چیدن آنها از طبیعت و فروش آنها به عنوان گل زینتی در خطر انقراض است.[۶]
حفظ گونه‌های در خطر انقراض
پیمان تجارت بین‌المللی گونه‌های جانوری و گیاهان وحشی در معرض خطر
CITES (پیمان تجارت بین‌المللی گونه‌های جانوری و گیاهان وحشی در معرض خطر) در سال ۱۹۷۳ میلادی امضا شد. هدف از این معاهده اطمینان از آن است که تجارت حیوانات وحشی و گونه‌های گیاهی ارزشمند و در خطر انقراض، بقای آنها را تهدید نکند. امروز بیش از ۳ هزار گونه جانوری و گیاهی در فهرست حفاظتی CITES ثبت شده‌اند و بر تجارت آنها نظارت می‌شود. اجلاس‌های CITES دوساله است و در آن تصمیماتی گرفته و قطعنامه‌هایی صادر می‌شود که مقررات اجرایی کنوانسیون هستند و از طرف کشورهای عضو اجرا می‌شوند که برخی از گونه‌های جانوری ایران نیز در فهرست CITES قرار دارد.[۷]
.jpg)
