گیرنده گلوکوکورتیکوئید

NR3C1
ساختارهای موجود
PDB	جستجوی هم‌ساخت‌شناسی: PDBe RCSB
فهرست شناسه‌های PDB
	1M2Z, 1NHZ, 1P93, 3BQD, 3CLD, 3E7C, 3H52, 3K22, 3K23, 4CSJ, 4HN5, 4HN6, 4LSJ, 4MDD, 4P6W, 4P6X, 5CBY, 5CBX, 4UDC, 4UDD, 5CBZ, 5CC1, 5EMQ, 5EMC, 5EMP
معین‌کننده‌ها
نام‌های دیگر	NR3C1, GCCR, GCR, GCRST, GR, GRL, nuclear receptor subfamily 3 group C member 1, Glucocorticoid Receptor
شناسه‌های بیرونی	OMIM: 138040 MGI: 95824 HomoloGene: 30960 GeneCards: NR3C1
موقعیت ژن (موش)
کروموزوم	کروموزوم ۱۸ (موش)
پایان	39,652,474 bp
الگوی گسترش RNA
	; ; ; ;
	More reference expression data
هستی‌شناسی ژن
عملکرد ملکولی	• steroid hormone binding; • DNA binding; • sequence-specific DNA binding; • GO:0001131، GO:0001151، GO:0001130، GO:0001204 DNA-binding transcription factor activity; • zinc ion binding; • GO:0001077، GO:0001212، GO:0001213، GO:0001211، GO:0001205 DNA-binding transcription activator activity, RNA polymerase II-specific; • glucocorticoid receptor activity; • GO:0038050، GO:0004886، GO:0038051 nuclear receptor activity; • metal ion binding; • GO:0000980 RNA polymerase II cis-regulatory region sequence-specific DNA binding; • steroid hormone receptor activity; • steroid binding; • GO:0001948، GO:0016582 پیوند پروتئینی; • lipid binding; • RNA binding; • SUMO binding; • Hsp90 protein binding; • GO:0001200، GO:0001133، GO:0001201 DNA-binding transcription factor activity, RNA polymerase II-specific; • protein kinase binding;
ترکیبات سلولی	• سیتوپلاسم; • نوکلئوپلاسم; • mitochondrial matrix; • میتوکندری; • هسته یاخته; • اسکلت سلولی; • دوک تقسیم; • microtubule organizing center; • سیتوزول; • nuclear speck; • GO:0009327 protein-containing complex;
فرایند زیستی	• cellular response to steroid hormone stimulus; • GO:0009373 regulation of transcription, DNA-templated; • glucocorticoid mediated signaling pathway; • transcription by RNA polymerase II; • transcription initiation from RNA polymerase II promoter; • glucocorticoid receptor signaling pathway; • GO:0072468 ورارسانی پیام; • steroid hormone mediated signaling pathway; • چرخه یاخته‌ای; • تقسیم یاخته; • GO:0097285 مرگ برنامه‌ریزی‌شده یاخته; • chromosome segregation; • GO:1901227 negative regulation of transcription by RNA polymerase II; • transcription, DNA-templated; • cellular response to dexamethasone stimulus; • cellular response to transforming growth factor beta stimulus; • GO:0003257، GO:0010735، GO:1901228، GO:1900622، GO:1904488 positive regulation of transcription by RNA polymerase II; • cellular response to glucocorticoid stimulus; • GO:0031497، GO:0006336، GO:0034724، GO:0001301، GO:0007580، GO:0034652، GO:0010847 chromatin organization; • positive regulation of pri-miRNA transcription by RNA polymerase II;
	منابع: آمیگو / کوئیک‌گو
هم‌ساخت‌شناسی
	2908
	14815
	ENSG00000113580
	ENSMUSG00000024431
	P04150; Q3MSN4
	P06537
	NM_001018074، NM_001018075، NM_001018076، NM_001018077، NM_001020825، NM_001024094، NM_001204258، NM_001204259، NM_001204260، NM_001204261، NM_001204262، NM_001204263، NM_001204264، NM_001204265، NR_157096، NM_001364180، NM_001364181، NM_001364182، NM_001364183، NM_001364184، NM_001364185 NM_000176، NM_001018074، NM_001018075، NM_001018076، NM_001018077، NM_001020825، NM_001024094، NM_001204258، NM_001204259، NM_001204260، NM_001204261، NM_001204262، NM_001204263، NM_001204264، NM_001204265، NR_157096، NM_001364180، NM_001364181، NM_001364182، NM_001364183، NM_001364184، NM_001364185
	XM_006525658، XM_006525659، XM_006525660، XM_006525661، XM_006525662، XM_006525663، XM_006525664، XM_006525665، NM_001361209، NM_001361210، NM_001361211، NM_001361212، XM_030250338، XM_030250339، XM_036160990 NM_008173، XM_006525658، XM_006525659، XM_006525660، XM_006525661، XM_006525662، XM_006525663، XM_006525664، XM_006525665، NM_001361209، NM_001361210، NM_001361211، NM_001361212، XM_030250338، XM_030250339، XM_036160990
	NP_001018084، NP_001018085، NP_001018086، NP_001018087، NP_001018661، NP_001019265، NP_001191187، NP_001191188، NP_001191189، NP_001191190، NP_001191191، NP_001191192، NP_001191193، NP_001191194، XP_005268479، XP_005268480، XP_011535939، NP_001351109، NP_001351110، NP_001351111، NP_001351112، NP_001351113، NP_001351114 NP_000167، NP_001018084، NP_001018085، NP_001018086، NP_001018087، NP_001018661، NP_001019265، NP_001191187، NP_001191188، NP_001191189، NP_001191190، NP_001191191، NP_001191192، NP_001191193، NP_001191194، XP_005268479، XP_005268480، XP_011535939، NP_001351109، NP_001351110، NP_001351111، NP_001351112، NP_001351113، NP_001351114; NP_001018084.1، NP_001018085.1، NP_001018086.1، NP_001018087.1، NP_001018661.1، NP_001019265.1، NP_001191187.1، NP_001191188.1، NP_001191189.1، NP_001191190.1، NP_001191191.1، NP_001191192.1، NP_001191193.1، XP_005268476.1، XP_005268477.1، XP_005268479.1، XP_005268480.1 NP_000167.1، NP_001018084.1، NP_001018085.1، NP_001018086.1، NP_001018087.1، NP_001018661.1، NP_001019265.1، NP_001191187.1، NP_001191188.1، NP_001191189.1، NP_001191190.1، NP_001191191.1، NP_001191192.1، NP_001191193.1، XP_005268476.1، XP_005268477.1، XP_005268479.1، XP_005268480.1
	NP_001348139، NP_001348140، NP_001348141، NP_032199، XP_006525721، XP_006525722، XP_006525723، XP_006525724، XP_006525725، XP_006525726، XP_006525727، XP_006525728، XP_030106198، XP_030106199، XP_036016883 NP_001348138، NP_001348139، NP_001348140، NP_001348141، NP_032199، XP_006525721، XP_006525722، XP_006525723، XP_006525724، XP_006525725، XP_006525726، XP_006525727، XP_006525728، XP_030106198، XP_030106199، XP_036016883
	ویکی‌داده
مشاهده/ویرایش انسان	مشاهده/ویرایش موش

گیرنده گلوکوکورتیکوئید (انگلیسی: Glucocorticoid receptor) که با نام NR3C1 هم شناخته می‌شود، یک گیرنده است که کورتیزول و سایر گلوکوکورتیکوئیدها بدان اتصال می‌یابند.

این گیرنده تقریباً در تمامی سلول‌های بدن موجود است و ژن‌های کنترل‌کنندهٔ رشد، سوخت‌وساز و پاسخ ایمنی را تنظیم می‌کند. از آنجایی ژن تولیدکنندهٔ این گیرنده، به چندین صورت گوناگون بیان می‌شود، این گیرندهٔ اثرات چندگانه‌ای در نقاط مختلف بدن از خود نشان می‌دهد.

وقتی که گلوکوکورتیکوئیدها به این گیرنده‌ها متصل می‌شوند، مکانیسم اصلی عملکرد آن تنظیم رونویسی ژن است.^[۴]^[۵] گیرنده‌های خالی در سیتوزول واقع شده‌اند. وقتی گلوکوکورتیکوئید به آن می‌چسبد، دو اتفاق ممکن است بیفتد: کمپلکس ترکیبی حاصل، سبب بیان پروتئین‌های ضد التهابی را در هسته سلول تشدید می‌کند، یا آنکه تولید پروتئین‌های التهاب‌زا را در سیتوزول کم می‌کنند (از طریق جلوگیری از انتقال سایر فاکتورهای رونویسی از سیتوزول به هسته).

در انسان، این گیرنده‌ها توسط ژن «NR3C1» کُدگذاری می‌شود که بر روی کروموزوم ۵ قرار دارد.^[۶]^[۷]

ساختار

همچون گیرنده‌های استروئید،^[۸] گیرنده گلوکوکورتیکوئید ساختار چندقطعه‌ای دارد^[۹] و حاوی دومِـین‌های زیر است:

A/B - دومِـین تنظیمی ریشهٔ آمینی
C - دومِـین متصل‌شونده به دی‌ان‌ای (DBD)
D - ناحیهٔ لولا مانند
E - دومِـین متصل‌شونده به لیگاند (LBD)
F - دومِـین ریشهٔ کربوکسیل

اتصال به لیگاند و پاسخ

در صورت عدم حضور هورمون‌های گلوکوکورتیکوئیدی، این گیرنده در سیتوزول در ترکیب با برخی پروتئین‌ها نظیر پروتئین گرماشوک Hsp90، Hsp70 و FKBP52 (پروتئین ۵۲ متصل‌شونده به FK506) یافت می‌شود.^[۱۰] وقتی کورتیزول ترشح می‌شود از طریق غشای سلولی به‌درون سیتوپلاسم نفوذ کرده و به این گیرنده‌ها متصل می‌شود و موجب رهاسازی پروتئین‌های گرماشوک می‌گردد. گیرنده‌های فعال‌شده، دو مکانیسم عملکردی اصلی دارند: ترانس اکتیویسیون و غیرفعال‌سازی.^[۱۱]^[۱۲]

اهمیت بالینی

اختلال در این گیرنده‌ها سبب بروز «مقاومت مادرزادی به گلوکوکورتیکوئیدها» می‌گردد.^[۱۳]

به‌نظر می‌رسد در ساختار دستگاه عصبی مرکزی، گیرنده‌های گلوکوکورتیکوئید در یکپارچگی سیستم نوروآندوکرین و به‌ویژه در پاسخ به استرس و فشار عصبی در مغز نقش دارند. این گیرنده در تطابق و سازگاری کوتاه‌مدت و دراز مدت به استرس مؤثر است و در درک علل برخی اختلالات عصبی نظیر افسردگی و اختلال استرسی پس از آسیب روانی اهمیت دارد.^[۱۴] در واقع تجربیات به‌دست آمده از مشاهدهٔ اثرات خُلقی بیماری کوشینگ نشان داده‌است که کورتون‌ها در تعدیل حالات عصبی-روانی نقش دارند و پیشرفت‌های اخیر ثابت کرده که کورتون‌ها در سطح یاخته عصبی با نوراپی‌نفرین و سروتونین در تعامل است.^[۱۵]^[۱۶]

در پره‌اکلامپسی، یک توالی خاص از ریزآران‌ای که این گیرنده را حذف قرار می‌دهد، در خون مادران باردار مبتلا بالا می‌رود. البته اهمیت بالینی این موضوع هنوز به‌درستی روشن نشده‌است.^[۱۷]

آگونیست و آنتاگونیست

دگزامتازون و سایر کورتیکواستروئیدها آگونیست این گیرنده هستند و میفپریستون و کتوکونازول آنتاگونیست آن محسوب می‌شوند.

تعامل مولکولی

گیرنده گلوکوکورتیکوئید با موارد زیر تعامل پروتئین-پروتئین دارد:

SMAD3^[۱۸]^[۱۹]
STAT3^[۲۰]^[۲۱]
STAT5B^[۲۲]

منابع

مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Glucocorticoid receptor». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۷ مارس ۲۰۲۰.

برای مطالعهٔ بیشتر

پیوند به بیرون

Glucocorticoid receptors در سرعنوان‌های موضوعی پزشکی (MeSH) در کتابخانهٔ ملی پزشکی ایالات متحدهٔ آمریکا
GR در دانشنامهٔ اجزای دی‌ان‌ای

خلاصه‌ای از اطلاعات ساختاری موجود در بانک داده پروتئین برای یونی‌پروت: P04150 (Glucocorticoid receptor) در PDBe-KB.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]

[۱۳]

[۱۴]

[۱۵]

[۱۶]

[۱۷]

[۱۸]

[۱۹]

[۲۰]

[۲۱]

[۲۲]