Biomolécula
As biomoléculas son as moléculas que forman parte natural dos seres vivos. As biomoléculas poden ser orgánicas ou inorgánicas, e en tamaño poden ser pequenas moléculas ou grandes macromoléculas. As biomoléculas orgánicas son as proteínas, carbohidratos, lípidos e ácidos nucleicos. As pequenas moléculas adoitan ser metabolitos primarios. Aínda que as moléculas orgánicas son as máis características dos seres vivos, estes tamén conteñen moitas moléculas inorgánicas en forma de auga, sales e gases; de feito, a auga é a biomolécula máis abondosa nos seres vivos. A maioría das biomoléculas sintetízanse endoxenamente nos seres vivos, pero algúns seres vivos toman do exterior biomoléculas que son necesarias despois para o funcionamento do seu metabolismo, como as vitaminas, ácidos graxos esenciais, aminoácidos esenciais, minerais...
As biomoléculas e as súas reaccións son estudadas pola bioquímica e a bioloxía molecular.
As biomoléculas están formadas por un conxunto de elementos químicos, denominados bioelementos, entre os cales os máis abondosos son: oxíxeno, carbono, hidróxeno, nitróxeno, fósforo e xofre, que constitúen o 96-99% do corpo dos seres vivos. Moitos outros elementos, como o calcio, cloro, sodio, ferro e moitos outros biometais están presentes tamén en pequenas cantidades.[1]
Tipos de biomoléculas
Existen diversos tipos de biomoléculas:[2]
- Inorgánicas:
- Auga
- Gases. Son fundamentalmente os gases respiratorios, obtidos polos seres vivos do aire ou auga ou producidos na respiración celular, como o oxíxeno, dióxido de carbono ou nitróxeno.
- Sales minerais. Poden aparecer en forma de anións (cloruros, fosfatos, carbonatos...) ou de catións (sodio, potasio, calcio, magnesio...)
- Orgánicas:
- Lípidos: ácidos graxos, acilglicerois, glicolípidos, esterois, fosfolípidos...
- Glícidos ou carbohidratos: monosacáridos, oligosacáridos e polisacáridos
- Proteínas
- Ácidos nucleicos.
Ademais, nos organismos vivos hai moitos pequenos metabolitos. Entre os pequenos metabolitos hai moitos ácidos orgánicos, cetoácidos, azucres fosfatados, vitaminas... Tamén os monómeros que forman as macromoléculas, como aminoácidos, nucleótidos, monosacáridos.
A distinción entre moléculas orgánicas pequenas e macromoléculas adoita facerse considerando que as pequenas teñen pesos moleculares entre 100 e 1000 daltons e ata uns 30 átomos de carbono, mentres que as macromoléculas son máis grandes. Moitas moléculas pequenas adoitan atoparse disoltas no citoplasma, onde constitúen os intermediarios a partir dos cales se forman as macromoléculas. Tamén son intermediarios nas reaccións de produción e almacenamento de enerxía.[1]
| Biomonómeros | Bio-oligo | Biopolímeros | Proceso de polimerización | Nome do enlace covalente entre os monómeros |
|---|---|---|---|---|
| Aminoácidos | Oligopéptidos | Polipéptidos, proteínas | Policondensación | Enlace peptídico |
| Monosacáridos | Oligosacáridos | Polisacáridos | Policondensación | Enlace glicosídico |
| Isopreno | Terpenos | Politerpenos | Poliadición | |
| Nucleótidos | Oligonucleótidos | Polinucleótidos, ácidos nucleicos (ADN, ARN) | Enlace fosfodiéster |
Notas
Véxase tamén
Outros artigos
- Enxeñaría de biomoléculas
- Metabolismo
- Bioloxía molecular
Ligazóns externas
- Society for Biomolecular Sciences
- Departamento de sistemas moleculares no Instituto Max Planck de Coloides e Interfaces