Sulfuro de hidróxeno
O sulfuro de hidróxeno é un gas, máis denso que o aire, de fórmula H2S, incoloro, inflamábel, tóxico, odorífero (o seu olor é o de materia orgánica en descomposición, como de ovos podres).
| Sulfuro de hidróxeno | |
|---|---|
 | |
 |  |
Sulfuro de hidróxeno[1] | |
Outros nomes ácido sulfhídrico Dihidróxeno monosulfuro | |
| Identificadores | |
| Número CAS | 7783-06-4 |
| PubChem | 402 |
| ChemSpider | 391 |
| UNII | YY9FVM7NSN |
| Número CE | 231-977-3 |
| Número UN | 1053 |
| KEGG | C00283 |
| MeSH | Hydrogen+sulfide |
| ChEBI | CHEBI:16136 |
| ChEMBL | CHEMBL1200739 |
| Número RTECS | MX1225000 |
| Referencia Beilstein | 3535004 |
| Referencia Gmelin | 303 |
| 3DMet | B01206 |
| Imaxes 3D Jmol | Image 1 |
| |
| Propiedades | |
| Fórmula molecular | H2S |
| Masa molar | 34,08 g mol−1 |
| Aspecto | Gas incoloro |
| Olor | a ovos podres |
| Densidade | 1,363 g dm−3 |
| Punto de fusión | −82 °C; −116 °F; 191 K |
| Punto de ebulición | −60 °C; −76 °F; 213 K |
| Solubilidade en auga | 4 g dm−3 (a 20 °C) |
| Presión de vapor | 1740 kPa (a 21 °C) |
| Acidez (pKa) | 7,0[2][3] |
| Basicidade (pKb) | 6,95 |
| Índice de refracción (nD) | 1,000644 (0 °C)[4] |
| Estrutura | |
| Forma da molécula | curvada |
| Momento dipolar | 0,97 D |
| Termoquímica | |
| Entalpía estándar de formación ΔfH | −21 kJ·mol−1[5] |
| Entropía molar estándar S | 206 J·mol−1·K−1[5] |
| Capacidade calorífica, C | 1,003 J K−1 g−1 |
| Perigosidade | |
| EU Index | 016-001-00-4 |
| Clasificación da UE |  F+  T+  N |
| Frases R | R12, R26, R50 |
| Frases S | S1/2, S9, S16, S36, S38, S45, S61 |
| NFPA 704 |  4 4 0 |
| Punto de inflamabilidade | -82,4 °C[6] |
| Temperatura de autoignición | 232 °C; 450 °F; 505 K |
| Límites de explosividade | 4,3–46% |
| Compostos relacionados | |
| hidróxeno calcoxénidos relacionados | auga selenuro de hidróxeno telururo de hidróxeno polonuro de hidróxeno Disulfuro de hidróxeno Sulfanyl |
| Compostos relacionados | Fosfina |
Se non se indica outra cousa, os datos están tomados en condicións estándar de 25 °C e 100 kPa. | |
A pesar disto, no organismo humano desempeña funcións esenciais.
O seu punto de ebulición é de 212,86 K.
O sulfuro de hidróxeno denomínase tamén ácido sulfhídrico,[7] porque, cando está en solución acuosa, (H2Saq), é un hidrácido.
Na nomenclatura química a desinencia -uro corresponde aos haluros, é dicir aos sales que non conteñen oxíxeno. Posto que un sal "é un composto iónico formado por un catión distinto de H+ e un anión distinto de OH— ou O2—: ácido + base --> sal + auga",[8] a expresión «sulfuro de hidróxeno» resulta estraña, pois implica que o hidróxeno se substitúe a si mesmo.
Para evitarmos esta incongruencia na súa denominación, o H2S poedería considerarse como a solución acuosa (aq na fórmula), é dicir ácido sulfhídrico.
A súa reacción con bases fortes xera sales: os sulfuros.
O ácido sulfhídrico encóntrase naturalmente no petróleo «cru» (non procesado), no gas natural, en gases volcánicos e nalgúns mananciais de augas termais.
Tamén pode existir en augas pantanosas, lagoas ou en augas estancadas, desaugamentos, estanques de fábricas de fariña ou de aceite de peixe, en barcos pesqueiros e en sumidoiros de augas residuais.
Téñense producido mortes en lagos ou lagoas estancadas cando o ácido sulfhídrico burbulla desde as profundidades e alcanza a persoas na superficie. Como este ácido é máis denso que o aire xéranse fraccionamentos por diferenzas de densidade. Xeralmente débese á descomposición anaerobia de restos orgánicos. Así mesmo, xérase en refinarías de petróleo.
O ácido sulfhídrico é un dos compostos destacados como causantes de molestias por malos olores. Por isto desenvolvéronse diversos procesos de desodorización que o eliminan de correntes contaminadas. Exemplos: os tratamentos de gas con aminas na industria e a utilización de nitrato cálcico en augas residuais.
É extremadamente nocivo para a saúde. Bastan 20-50 partes por millón (ppm) no aire para causar un malestar agudo que comporta á asfixia e á morte por sobreexposición. Polo seu grao de toxicidade, está directamente debaixo do ácido cianhídrico (HCN).
É habitual que traballadores do sector portuario sexan afectados con resultados fatais cando entran en adegas que transportaron produtos derivados da pesca. Neste caso, o ácido sulfhídrico provén de proteínas sulfuradas que se degradan e liberan o ácido mencionado.