Բոյկոտ

Բոյկոտ (անգլ.՝ boycott), կալվածքի կառավարիչ Չարլզ Բոյկոտի անունով, որի դաժան վերաբերմունքի համար 1880 թվականին առաջին անգամ կիրառել են իռլանդացի վարձակալները։

Տնտեսական պայքարի ձև ենթադրում է որևէ անձի, հիմնարկության կամ պետության հետ տնտեսական կապերի լրիվ կամ մասնակի խզում։
Միջազգային հարաբերություններում, ըստ ՄԱԿ-ի կանոնադրության^[1]՝ խաղաղության պաշտպանության հարկադրական ձևերից մեկը (առանց զինված ուժերի օգտագործման)։ Կիրառվում է որևէ երկրի կամ երկրների խմբի հետ առևտրի սահմանափակման կամ դադարեցման միջոցով։
Փոխաբերական իմաստով ինչ-որ մեկի հետ հարաբերությունների խզումը, որպես բողոք ինչ-որ բանի դեմ։

Հայտնի բոյկոտներ

Նախքան «բոյկոտ» տերմինի ի հայտ գալը աբոլիցիոնիստները բոյկոտեցին և մերժեցին ստրկական աշխատանքի արդյունքների՝ հատկապես շաքարեղեգի շաքարի օգտագործումը։ Նրանք պնդում էին որ քաղցր թեյ խմելը անբարոյական է։ Այս բողոքի գործողությունը Բրիտանական կայսրությունում ստրկատիրության վերացման (1833) խթաններից մեկն էր։
Պետական մակարդակով մեկօրյա բոյկոտ էր կազմակերպվել 1933 թվականի ապրիլի 1-ին Նացիստական Գերմանիայում։ Բոյկոտվել էին հրեական խանութներն ու ձեռնարկությունները։
Բոյկոտը հաճախ օգտագործվում է որպես ազգային-ազատագրական պայքարի ձև։ 1921 թվականին Մահաթմա Գանդին, Հնդկաստանի անկախության պայքարի տարիներին, կոչ արեց հնդիկներին բոյկոտել անգլիական արտադրանքը և ուսումնական ձեռնարկությունները։
Բոյկոտվել են նաև Օլիմպիական խաղերը։ ԱՄՆ-ն բողոքելով 1979 թվականին խորհրդային զորքերը Աֆղանստան մուտք գործելու դեմ, չմասնակցեց 1980 թվականի Մոսկովյան օլիմպիադային։ Ի պատասխան ԽՍՀՄ-ը և խորհրդային երկրների մեծամասնությունը բոյկոտեցին 1984 թվականի Լոս Անջելեսի ամառային օլիմպիական խաղերը։

Ծանոթագրություններ

[1]