Հայ-բելառուսական հարաբերություններ
Հայ-բելառուսական հարաբերություններ, Հայաստանի Հանրապետության և Բելառուսի Հանրապետության միջև երկկողմ դիվանագիտական հարաբերություններ։ Երկրների միջև ստորագրվել է 82 փաստաթուղթ (54 համաձայնագիր, 20 արձանագրություն, 2 հուշագիր և 6 այլ փաստաթուղթ)[1]։
Հայաստան | Բելառուս |
Ներկայումս Բելառուսում ՀՀ դեսպանն է Ռազմիկ Մկրտչի Խումարյանը[1][2], իսկ Հայաստանում Բելառուսի դեսպանն է Ալեքսանդր Վլադիմիրի Կոնյուկը[1][3]։
Հայաստանում Բելառուսի դեսպանությունը գտնվում է հետևյալ հասցեում։ Կոտայքի մարզ, գյուղ Առինջ, Մ․ Բաղռամյան փողոց, տուն 9/1[4]։ Բելառուսում Հայաստանի դեսպանությունը գտնվում է հետևյալ հասցեում։ Երկիր Մինսկ,Պարտիզանական շրջան, Բումաժկովի փողոց, տուն 50[5]։
Երկրների ընդհանուր բնութագրեր
Տարածք (կմ²) | 29 743[6][7][8] | 207 600[9][10][11][12] |
---|---|---|
Մայրաքաղաք | Երևան[6][7][8] | Մինսկ[11][12] |
Բնակչություն (մարդ) | 2 965 000[8] | 9 349 645[13] |
Պետական կառուցվածք | ունիտար պետություն | ունիտար պետություն |
ՀՆԱ և գնողունակության հավասարության ծավալ (մլրդ դոլ.) | 39,484[14] | 189,8[14] |
Զինված ուժերի թվաքանակը (մարդ) | 44 800[15] | 45 000[16]—45 350[17] |
Ռազմական բյուջե մլրդ դոլ.) | 0,621[15] | 0,616[17] |
Պողպատի հալեցում (մլն տ/թվական) | — | 2,2[18] |
Էլեկտրաէներգիայի արտադրություն (տերավատ ժամ/ թվական) | — | 38,7[19] |
Պատմություն
Երկրների միջև դիվանագիտական հարաբերությունները հաստատվել են 1993
թվականի[1][20] հունիսի 11-12-ը[1]։ Նույն թվականին բացվել Է Բելառուսում Հայաստանի դեսպանատունը, իսկ 2001 թվականին՝ Հայաստանում Բելառուսի դեսպանատունը[1]։
Առևտրատնտեսական հարաբերություններ
2020 թվականի մարտին Երևանում տեղի ունեցավ առևտրատնտեսական համագործակցության հարցերով բելառուսա-հայկական միջկառավարական հանձնաժողովի 14-րդ նիստը[20]։
2014 թվականին երկրների միջև ապրանքաշրջանառությունը կազմել է 40,068 մլն դոլար։ Բելառուսական արտահանումը կազմել է 31,0315 մլն դոլար, իսկ հայկական արտահանումը՝ 9,0365 մլն դոլար[1]։ 2020 թվականին երկրների միջև ապրանքաշրջանառությունը կազմել է 82,3 մլն դոլար։ բելառուսական արտահանումը կազմել է 57,5 մլն դոլար, իսկ հայկական արտահանումը՝ 24,8 մլն դոլար[20]։
Բելառուսի Հանրապետության Ազգային ժողովի Ներկայացուցիչների պալատի նախագահ Վլադիմիր Պավլովիչ Անդրեյչենկոն հայտարարել է, որ երկրների միջև ապրանքաշրջանառությունը կազմում է մոտ 50 միլիոն դոլար, սակայն նշել է, որ «այդ թիվը չի համապատասխանում բելառուսա-հայկական հարաբերությունների ներուժին»[21]։
Հայաստան բելառուսական արտահանման հիմնական ապրանքներն են կաթը, սերուցք, կարագ, պանիր, կաթնաշոռ, տավարի միս, տրակտորներ, թամբի քարշակներ, մեքենաներ և սարքեր՝ բարձրացնելու, տեղափոխելու, բեռնելու կամ բեռնաթափելու համար, մեկուսացված լարեր, մալուխներ, դեղամիջոցներ, կահույք և դրա մասեր, մասեր[20], ինչպես նաև պահեստամասեր, լուցկիներ, պլաստմասեիրեր, ավտոմեքենաների անվադողեր, փայտե շինանյութեր, խողովակաշարեր, տրիկոտաժե իրեր, պոմպեր[1] և վերելակներ[21].
Բելառուս հայկական արտահանման հիմնական ապրանքներն են թունդ ոգելից խմիչքները, ձուկը, պղնձի ջարդոնն ու թափոնները, ստիրոլի պոլիմերները, ֆեռոհամաձուլվածքները, հիգիենայի պարագաները[20], ինչպես նաև հանքային ջուր, էլեկտրատեխնիկական սարքավորումներ, տրանսֆորմատորներ[1] և ծաղիկները[21]։
Հայաստանում գործում է բելառուսական կապիտալի մասնակցությամբ չորս ձեռնարկություն[20]։
Համագործակցություն մշակույթի ոլորտում
Ամեն տարի երկրների կողմից փոխանակվում են ցուցահանդեսներ և ստեղծագործական խմբերի ելույթներ, Բելառուսը և Հայաստանը մասնակցում են իրենց տարածքում անցկացվող միջազգային փառատոներին[20]։
2019թ. Մայիսի 16-20-ը Հայաստանում անցկացվեցին Բելառուսի մշակույթի օրերը[20]։
Դիվանագիտական այցեր
Ուղղություն | Ամսաթիվ | Այցելու | Նշումներ |
---|---|---|---|
Բելառուս | 2000 թվականի հունիս | վարչապետ Անդրանիկ Նահապետի Մարգարյան | [1] |
Հայաստան | 2000 թվականի հոկտեմբեր | վարչապետ Վլադիմիր Վասիլևիչ Երմոշին | |
Հայաստան | 2001 թվականի մայիս | նախագահ Ալեքսանդր Գրիգորևիչ Լուկաշենկո | |
Բելառուս | 2002 թվական մարտ | նախագահ Ռոբերտ Քոչարյան | |
Հայաստան | 2003 թվականի հոկտեմբեր | արտաքին գործերի նախարար Սերգեյ Նիկոլայի Մարտինով | |
Բելառուս | 2004 թվականի փետրվար | Ազգային ժողովի նախագահ Արթուր Վահանի Բաղդասարյան | |
Հայաստան | 2005 թվականի ապրիլ | Ազգային ժողովի Ներկայացուցիչների պալատի նախագահ Վլադիմիր Նիկոլայի Կոնոպլյով | |
Բելառուս | 2005 թվականի մայիս | վարչապետ Անդրանիկ Նահապետի Մարգարյան | |
Հայաստան | 2006 թվական հոկտեմբեր | վարչապետ Սերգեյ Սերգեևիչ Սիդորսկի | |
Բելառուս | 2008 թվականի նոյեմբեր | ԱԳ նախարար Էդվարդ Աղվանի Նալբանդյան | |
Հայաստան | 2009 թվականի մարտ | նախագահ Ալեքսանդր Գրիգորևիչ Լուկաշենկո | |
Հայաստան | 2009 թվականի հոկտեմբեր | արտաքին գործերի նախարար Սերգեյ Նիկոլայի Մարտինով | |
Բելառուս | 2011 թվականի մայիս | վարչապետ Տիգրան Սուրենի Սարգսյան | |
Բելառուս | 2011 թվականի սեպտեմբեր | ԱԳ նախարար Էդվարդ Աղվանի Նալբանդյան | |
Հայաստան | 2013 թվականի մայիս | նախագահ Ալեքսանդր Գրիգորևիչ Լուկաշենկո | |
Հայաստան | 2013 թվականի սեպտեմբեր | արտաքին գործերի նախարար Վլադիմիր Վլադիմիրի Մակեյ | |
Բելառուս | 2014 թվականի ապրիլ | ԱԳ նախարար Էդվարդ Աղվանի Նալբանդյան | |
Բելառուս | 2014 թվականի մայիս | վարչապետ Հովիկ Արգամի Աբրահամյան |
Անդամակցությունը միջազգային կազմակերպություններին
Անդամակցություն միջազգային կազմակերպություններին։
Հայաստան | Բելառուս | |
---|---|---|
ՄԱԿ | 1992[7] | 1945[11][22] |
ԱՊՀ | 1991[7] | 1991[11][22] |
Արժույթի միջազգային հիմնադրամ | 1992[7] | 1992[11][22] |
ՎԶՄԲ | 1992[7] | 1992[11][22] |
Եվրոպայի անվտանգության և համագործակցության կազմակերպություն | 1992[7] | 1992[11][22] |
Համաշխարհային մաքսային կազմակերպություն | 1992[23] | 1993[23] |
Հավաքական անվտանգության պայմանագրի կազմակերպություն | 1992[7] | 1993[11]/2002[22] |
Գործընկերություն հանուն խաղաղության | 1994[24] | 1995[24] |
Եվրասիական տնտեսական միություն | 2014[25]/2015[7] | 2015[11][22] |
Ատոմային էներգիայի միջազգային գործակալություն | 1993[26] | 1957[26] |
Ցուցահանդեսների միջազգային բյուրո | —[27] | 1951[22] |
Աշխատանքի միջազգային կազմակերպություն | —[28] | 1954[29] |
Մտավոր սեփականության համաշխարհային կազմակերպություն | —[30] | 1967[22] |
Էներգետիկ խարտիա | —[31] | 1991[22] |
Վերակառուցման և զարգացման եվրոպական բանկ | —[32] | 1992[22] |
Ստանդարտացման միջազգային կազմակերպություն | —[33] | 1993[22] |
Կենդանիների առողջության պահպանման համաշխարհային կազմակերպություն | —[34] | 1994[22] |
ՄՊՄ | —[35] | 1995[22] |
Եվրոատլանտյան գործընկերության խորհուրդ | —[36] | 1997[22] |
ՄԻԿ | —[37] | 2005[22] |