Մասնակից:Սատուրն/Պիրի-պիրի

Պիրի-պիրի սվահիլի լեզվով թարգմանվում է պղպեղ։ Տարբեր լեզուներում պիրի-պիրին ունի տարբեր հնչողություն։ Այն օգտագործվում է պորտուգալերենում, մասնավորապես Մոզամբիկի պորտուգալական համայնքում:

Օկսվորդի անգլերեն բառարանով նկարագրվում է օտար բառ պիրի-պիրի, նշանակում է «շատ կծու սոուս, պատրաստված կարմիր չիլիի պղպեղով» և անվանումը ծագել է Հարավային Ամերիկայում, որը նշանակում է պղպեղ^[1]։

Թուփը շատ խիտ է, երկարությունը՝ 45-120սմ, 4-7սմ տերևներով (1,3-1,5սմ լայնությամբ)։ Պտուղը երկարավուն է՝ 8-10սմ երկարությամբ։ Խակ պատիճի գույնը կանաչ է, հասածինը՝ վառ կարմիր կամ մանուշակագույն։ Որոշ տեսակներ ունեն կծվության աստիճան, մինչև՝ 175 000 Սկովիլլի միավոր։

Ինչպես և բոլոր պղպեղ–չիլիները, պիրի–պիրին առաջացել է հարավամերիկյան տեսակից, բայց նա դեռ հին ժամանակներից աճում է Աֆրիկայի վայրի բնության մեջ և ներկայումս վաճառվում է առևտրային տարածքներում՝ Զամբիում, Ուգանդիում, Մալավիում, Զիմբաբվեում^[2] և Ռուանդեում^[3]։ Հիմնականում աճում է Մալավիում, Զմբիում, Հարավային Աֆրիկայում, Գանիում, Նիգերում, Զիմբաբվեում և Մոզամբիկում։ Այն մշակվում է ինչպես սննդի, այնպես էլ դեղագործական արդյունաբերության համար: Պիրի–պիրիի մշակումը աշխատատար է^[2]։

Պիրի–պիրիի սոուսը (օգտագործվում է որպես համեմունք կամ մարինադ) ունի պորտուգալական ծագում և տարածված է Անգոլեում, Նամիբիում, Մոզամբիկում և Հարավային Աֆրիկայում։ Պատրաստված է մանրացված չիլիներից, ցիտրուսային կեղևից, սոխից, պղպեղից, սխտորից, աղից, կիտրոնի հյութից, դափնու տերևներից, պապրիկներից, պիմետոից, ռեհանից, օրեգանոյից և թարխունից^[4]։

Բաղադրատոմսերը տարբեր տարածաշրջաններում տարբեր են, բայց հիմնական բաղադրիչներն են չիլին, լիմոնը, կարագը և կարմիր բուլղարական պղպեղը։

• 
  Սոուսով շշեր
• 
  Պորտուգալական սոուս
• 
  Համեմունք
• 
  Պիրի պիրիով համեմված ճուտ