Pannakaungaw

Iti biolohia, ti pannakaungaw ket ti pannakaawan iti maysa nga organismo wenno ti maysa a grupo dagiti organismo (takson), kadawyan a maysa a sebbangan. Ti kanito ti pannakaawan ket kadawyan a maikeddeng a ti ipupusay ti maudi nga indibidual iti sebbangan, uray no ti kapasidad nga agpuli ken agpaimbag ket mabalin a napukawen sakbay iti daytoy a punto. Gapu iti potensial a sakup ti sebbangan ket mabalin a dakkel unay, narigat ti pannagikeddeng daytoy a kanito , ken kadawyan a retrospektibo a maaramid. Daytoy a karigat ket pakaiturongan iti penomena a kas dagiti takson a Lazaro, a ti maysa a sebbangan a naipagarup a naungaw ket kellaat nga "agparang" (tipiko nga iti rehistro ti posil) kalpasan ti paset ti panawen a kaawan.

Ad-adu ngem 99 a porsiento iti amin a sebbangan, nga agdagup iti sumurok a lima a bilion a sebbangan,^[1] a kaano man a nagbiag iti Daga ti nakarkulo a naungawen.^[2][3] Dagiti karkulo iti bilang dagiti agdama a sebbangan iti Daga ket sumakup manipud iti 10 a riwriw aginggana iti 14 a riwriw,^[4] kadagitoy ket agarup a 1.2 a riwriw ti nadokumentuanen ken sumurok nga 86 porsiento ti saan pay a naipalawag.^[5] Idi 2016, inreporta dagiti sientista a ti 1 a trilion a sebbangan ti nakarkulo nga agdama nga adda iti Daga a maysa-sangaribu iti maysa a porsiento laeng ti naipalawag.^[6]