Շնկոտեմ
Գործիքներ
Գործողություններ
Ընդհանուր
Տպել/արտահանել
Այլ նախագծերում
Շնկոտեմ | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Գիտական դասակարգում | ||||||||||||
| ||||||||||||
Լատիներեն անվանում | ||||||||||||
Thlaspi | ||||||||||||
Տիպիկ ներկայացուցիչներ | ||||||||||||
Thlaspi arvense — Դաշտային շնկոտեմ | ||||||||||||
Տեսակներ | ||||||||||||
Շնկոտեմ (անգլ.՝ Thlaspi), կաղամբազգիների (խաչածաղկավորներ) ընտանիքի միամյա կամ բազմամյա խոտաբույսերի ցեղ։
Ցողունը կանգուն է, երբեմն՝ թույլ ճյուղավորվող, բարձրությունը՝ 5-60 սմ։ Տերևները սրտաձև են, ամբողջաեզր կամ ատամնաեզր։ Ծաղկաբույլը զամբյուղ է, ծաղիկները՝ երկսեռ, սպիտակ, վարդագույն։
Ծաղկում է ապրիլ-հուլիսին։ Պտուղը երկսերմ կամ բազմասերմ պատիճակ է։ Սերմերը հարթ են կամ կետիկավոր։
Հայտնի է 70, Հայաստանում՝ 9 (11) տեսակ՝
Տարածված է Արագածոտնի, Շիրակի, Լոռու, Գեղարքունիքի, Սյունիքի և այլ մարզերում։ Աճում է ստորինից մինչև վերին լեռնային գոտիների խոնավ բացատներում, խոտածածկ լանջերին, գետափերին, թփուտներում և այլն։
Որոշ տեսակներ դեղաբույսեր են. պարունակում են ֆլավոնոիդներ, ալկալոիդներ, վիտամին C, կարոտին (A-նախավիտամին), սապոնին, սերմերը՝ 20-33% ճարպայուղեր։
Օգտագործվում են տեխնիկական նպատակներով և սննդի մեջ, պատրաստուկները՝ որպես հակաբորբոքային միջոց։ Ձանգեզուրի շնկոտեմ հազվագյուտ բնաշխարհիկ է, հանդիպում է Սյունիքի մարզի ալպյան և ենթալպյան գոտիներում։ Աճում է ժայռաճեղքերում։ Ծաղիկները թանաքավարդագույն են. գրանցված է Հայաստանի Հանրապետության Կարմիր գրքում։
Դասը մտնում է Brassicaceae ընտանիքի և Brassicales կարգի մեջ.
14 ընտանիք | e1 | |||||||||||||||
կարգ Խաչածաղկավորներ | ցեղ Շնկոտեմ | f1 | ||||||||||||||
բաժին Ծաղկավոր բույսեր կամ Ծածկասերմեր | ընտանիք Կաղամբազգիներ | e2 | ||||||||||||||
ևս ծակավոր բույսերի 44 կարգ | ես բազմաթիվ տեսակներ, | f2 | ||||||||||||||
Հայտնի է մոտ 70 տեսակ, նրանցից մի քանիսը[2].
|
|
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական տարբերակը վերցված է Հայաստանի բնաշխարհ հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։ |
Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Շնկոտեմ» հոդվածին։ |
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Շնկոտեմ» հոդվածին։ |
|
|