Tweede Kamerverkiezingen 2023
Hulpmiddelen
Algemeen
Afdrukken/exporteren
In andere projecten
Tweede Kamerverkiezingen 2023 | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Stemformulier met 24 van de 26 partijen | |||||||
Datum | 22 november 2023 | ||||||
Land | Nederland | ||||||
Te verdelen zetels | 150 | ||||||
Opkomst | 77,75%[1] | ||||||
Resultaat | |||||||
Grootste partij | PVV | ||||||
Vorige kabinet | Rutte IV | ||||||
■ SP: 5 zetels ■ GL-PvdA: 25 zetels ■ DENK: 3 zetels ■ PvdD: 3 zetels ■ D66: 9 zetels ■ Volt: 2 zetels ■ NSC: 20 zetels ■ SGP: 3 zetels ■ CU: 3 zetels ■ CDA: 5 zetels ■ VVD: 24 zetels ■ FVD: 3 zetels ■ BBB: 7 zetels ■ JA21: 1 zetel ■ PVV: 37 zetels | |||||||
Opvolging verkiezingen | |||||||
| |||||||
|
De Tweede Kamerverkiezingen 2023 waren ontbindingsverkiezingen in Nederland voor de Tweede Kamer der Staten-Generaal, die gehouden werden op 22 november. Ze waren oorspronkelijk gepland voor maart 2025, maar werden vervroegd vanwege de val van het kabinet-Rutte IV op 7 juli 2023.[2]
Bij het centraal stembureau leverden 29 partijen een kandidatenlijst in.[3] Jezus Leeft, Partij voor Ontwikkeling en een blanco lijst met als eerste kandidaat G. Sterenborg voldeden niet aan de voorwaarden omdat zij onvoldoende ondersteuningsverklaringen hadden ingediend, waardoor er 26 politieke partijen werden toegelaten. Hiervan waren twintig verkiesbaar in alle twintig kieskringen, drie in alle behalve Bonaire en drie in een kleiner aantal.[4]
GroenLinks en de Partij van de Arbeid (PvdA) vormden een gezamenlijke kandidatenlijst onder de naam GROENLINKS / Partij van de Arbeid (PvdA). BoerBurgerBeweging (BBB), Forum voor Democratie (FVD) en GroenLinks-PvdA dienden lijstengroepen in, waarbij enkele kandidaten alleen in een of enkele kieskringen deelnamen. Alle andere partijen traden aan met een kandidatenlijst die in alle kieskringen dezelfde was.
De Kiesraad maakte in eerste instantie op 1 december 2023 in een openbare zitting de uitslag bekend.[5]
De 'commissie voor het Onderzoek van de Geloofsbrieven' van de Tweede Kamer constateerde in vier stembureaus in Tilburg "onverklaarbare telverschillen" van meer dan vijftien stemmen per stembureau. De Tweede Kamer kwam op zaterdag 2 december 2023 van reces terug om te stemmen over een voorstel voor hertelling bij deze vier stembureaus, een unieke situatie in de recente parlementaire geschiedenis van Nederland.[6] De Tweede Kamer stemde in met de hertelling.[7] De stemmen in deze stembureaus werden vervolgens opnieuw geteld, waarmee het telverschil werd teruggebracht van 75 naar 4.[8] Op 4 december 2023 werd de uitslag opnieuw officieel vastgesteld.[1]
2021 | 2023 | |||
---|---|---|---|---|
# stemmen | % | # stemmen | % | |
Kiesgerechtigden | 13.293.186 | 13.473.750 | ||
Niet opgekomen | 2.830.509 | 21,29[g] | 2.998.547 | 22,25[g] |
Opkomst | 10.462.677 | 78,71[g] | 10.475.203 | 77,75[g] |
Ongeldige stemmen | 22.652 | 0,22[h] | 22.822 | 0,22[h] |
Blanco stemmen | 17.173 | 0,16[h] | 19.655 | 0,19[h] |
Geldige stemmen | 10.422.852 | 99,62[h] | 10.432.726 | 99,59[h] |
Kiesdeler | 69.486 | 0,67[i] | 69.551 | 0,67[i] |
Partij[b] | 2021 | 2023 | verschil | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
#stemmen | %[i] | zetels | #stemmen | %[i] | zetels | %-punt | zetels | ||
PVV (Partij voor de Vrijheid) | 1.124.482 | 10,79 | 17 | 2.450.878 | 23,49 | 37 | +12,70 | +20 | |
Partij van de Arbeid (P.v.d.A.)[j] | 597.192 | 5,73 | 9 | ||||||
GROENLINKS[j] | 537.308 | 5,16 | 8 | ||||||
GROENLINKS / Partij van de Arbeid (PvdA)[j] | - | - | - | 1.643.073 | 15,75 | 25 | |||
t.o.v. totaal vóór fusie | 1.134.500 | 10,88 | 17 | 1.643.073 | 15,75 | 25 | +4,86 | +8 | |
VVD | 2.279.130 | 21,87 | 34 | 1.589.519 | 15,24 | 24 | −6,63 | −10 | |
Nieuw Sociaal Contract | - | - | - | 1.343.287 | 12,88 | 20 | +12,88 | +20 | |
D66 | 1.565.861 | 15,02 | 24 | 656.292 | 6,29 | 9 | −8,73 | −15 | |
BBB | 104.319 | 1,00 | 1 | 485.551 | 4,65 | 7 | +3,65 | +6 | |
CDA | 990.601 | 9,50 | 15 | 345.822 | 3,31 | 5 | −6,19 | −10 | |
SP (Socialistische Partij) | 623.371 | 5,98 | 9 | 328.225 | 3,15 | 5 | −2,83 | −4 | |
DENK | 211.237 | 2,03 | 3 | 246.765 | 2,37 | 3 | +0,34 | 0 | |
Partij voor de Dieren | 399.750 | 3,84 | 6 | 235.148 | 2,25 | 3 | −1,58 | −3 | |
Forum voor Democratie | 523.083 | 5,02 | 8 | 232.963 | 2,23 | 3 | −2,79 | −5 | |
Staatkundig Gereformeerde Partij (SGP) | 215.249 | 2,07 | 3 | 217.270 | 2,08 | 3 | +0,02 | 0 | |
ChristenUnie | 351.275 | 3,37 | 5 | 212.532 | 2,04 | 3 | −1,33 | −2 | |
Volt | 252.480 | 2,42 | 3 | 178.802 | 1,71 | 2 | −0,71 | −1 | |
JA21 | 246.620 | 2,37 | 3 | 71.345 | 0,68 | 1 | −1,68 | −2 | |
BVNL / Groep Van Haga | - | - | - | 52.913 | 0,51 | 0 | +0,51 | 0 | |
50PLUS | 106.702 | 1,02 | 1 | 51.043 | 0,49 | 0 | −0,53 | −1 | |
BIJ1 | 87.238 | 0,84 | 1 | 44.253 | 0,42 | 0 | −0,41 | −1 | |
Splinter | 30.328 | 0,29 | 0 | 12.838 | 0,12 | 0 | −0,17 | 0 | |
Piratenpartij[k] | 22.816 | 0,22 | 0 | ||||||
De Groenen[k] | 119 | 0,00 | 0 | ||||||
Piratenpartij - De Groenen[k] | - | - | - | 9.117 | 0,09 | 0 | |||
t.o.v. totaal vóór fusie | 22.935 | 0,22 | 0 | 9.117 | 0,09 | 0 | −0,13 | 0 | |
Nederland met een PLAN | - | - | - | 5.487 | 0,05 | 0 | +0,05 | 0 | |
Samen voor Nederland | - | - | - | 5.325 | 0,05 | 0 | +0,05 | 0 | |
LEF - Voor de Nieuwe Generatie | - | - | - | 5.122 | 0,05 | 0 | +0,05 | 0 | |
LP (Libertaire Partij) | 5.546 | 0,05 | 0 | 4.152 | 0,04 | 0 | −0,01 | 0 | |
PartijvdSport | - | - | - | 3.966 | 0,04 | 0 | +0,04 | 0 | |
Politieke Partij voor Basisinkomen | - | - | - | 1.038 | 0,01 | 0 | +0,01 | 0 | |
overige partijen in 2021 | 148.145 | 1,42 | 0 | - | - | - | −1,42 | 0 | |
Totaal | 10.422.852 | 100.00 | 150 | 10.432.726 | 100.00 | 150 | 0.00 | 0 |
Alle 150 leden waren aftredend, van wie 70 herkozen werden. Eén kandidaat werd uitsluitend benoemd op basis van het aantal voorkeurstemmen, Danielle Hirsch (GL-PvdA); vanwege haar 27e plaats op de lijst zou zij anders niet benoemd zijn. Om met voorkeurstemmen in de Tweede Kamer gekozen te worden waren 17.388 stemmen nodig (25% van de kiesdeler, 69.551).
De zittingsperiode ging in op 6 december 2023 en eindigt (zonder voorafgaande ontbinding van de Tweede Kamer) in maart 2028.
Algemeen: | 1848 · 1850 · 1853 · 1866 · 1868 · 1884 · 1886 · 1887 · 1888 · 1891 · 1894 · 1897 · 1901 · 1905 · 1909 · 1913 · 1917 · 1918 · 1922 · 1925 · 1929 · 1933 · 1937 · 1946 · 1948 · 1952 · 1956 · 1959 · 1963 · 1967 · 1971 · 1972 · 1977 · 1981 · 1982 · 1986 · 1989 · 1994 · 1998 · 2002 · 2003 · 2006 · 2010 · 2012 · 2017 · 2021 · 2023 |
Periodiek: | 1852 · 1854 · 1856 · 1858 · 1860 · 1862 · 1864 · 1866 · 1869 · 1871 · 1873 · 1875 · 1877 · 1879 · 1881 · 1883 |
Periodieke verkiezingen werden in de periode 1850-1888 gehouden in een kiesdistrict waar de zittingstermijn van een lid (vier jaar) afliep. Gemiddeld was bij periodieke verkiezingen de helft van de Tweede Kamerleden aftredend. Bij algemene verkiezingen in deze periode, na ontbinding van de Tweede Kamer, werden alle Kamerleden opnieuw gekozen, evenals bij alle verkiezingen vanaf 1888. |