| ลิปดา | |
|---|---|
| ระบบการวัด | หน่วยที่ยอมรับให้ใช้แก่ระบบเอสไอ |
| เป็นหน่วยของ | มุม |
| สัญลักษณ์ | ′ |
| การแปลงหน่วย | |
| 1 ′ ใน ... | ... มีค่าเท่ากับ ... |
| องศา | 1/60° |
| เอสไอ | π/10800 เรเดียน |
ลิปดา (สันสกฤต: लिप्ता) หรือ อาร์กนาที (minute of arc, arcminute, arcmin, MOA) เป็นหน่วยวัดมุม มีขนาด 1/60 ของ องศา และเท่ากับ 60 พิลิปดา
1 ลิปดาคือ 1 ใน 60 ขององศา[1] และเนื่องจาก 1 องศาถูกกำหนดให้เป็น 1 ส่วน 360 ของเส้นรอบวง ดังนั้น 1 ลิปดาจึงเท่ากับ1 ส่วน 21600 ของเส้นรอบวง หรือ (π/10800) เรเดียน
สัญลักษณ์หน่วยนาทีเพียงอย่างเดียวคือ ′[2][3] สัญลักษณ์สำหรับหน่วยนี้คือไพรม์ (′, U+2032, ′) เช่น 32.5 ลิปดาเขียนเป็น 32.5′
โดยปกติเวลาเขียนจะไม่มีการวรรคระหว่างตัวเลขกับ ' เช่นเดียวกับองศาและพิลิปดา ตามกฎของ ระบบหน่วยวัดระหว่างประเทศแล้วต้องเว้นวรรคระหว่างตัวเลขและหน่วยเสมอ (รวมถึง °C และ %) แต่สำหรับองศา ลิปดา และ พิลิปดา นี่เป็นข้อยกเว้น[4]
ลิปดาไม่ใช่หน่วยเอสไอ แต่เนื่องจากมีการใช้กันอย่างแพร่หลาย จึงสามารถใช้ร่วมกับหน่วยเอสไอได้ (กล่าวคือ เป็นหน่วยที่ยอมรับให้ใช้แก่ระบบเอสไอ)
ลิปดาและพิลิปดาสะดวกสำหรับการแสดงมุมเล็ก ๆ และมักใช้ในทางดาราศาสตร์ และ การเดินเรือ โดยทั่วไปตำแหน่งบนโลก เช่น ละติจูดและ ลองจิจูด จะแสดงเป็นองศา ลิปดา และ พิลิปดา ทำให้ตำแหน่งใด ๆ บนโลกสามารถแสดงได้อย่างแม่นยำ
อย่างไรก็ตาม ISO 31 ได้ระบุว่าควรใช้เฉพาะองศาและแสดงค่าที่ต่ำกว่าองศาด้วยทศนิยม[5][6]