Search

Xanedana Eyûbiyan

Xanedana kurdan
(Ji Eyûbiyan hat beralîkirin)
Xanedana Eyûbiyan

الأيوبيون al-Ayyūbīyūn Erebî

←Dûgela Fatîmiyan
←Zengiyan
←Keyanîya Orşelîm
1171 — 1260/1517
Dûgela Memalîkan→
Dûgela Rasuliyan→
Ala Eyûbiyan Nîşan
Nexşeya mezinbûna Împaratoriya Eyûbiyan di bîn Selahedîn Eyûbi di sala 1193an
Nexşeya mezinbûna Împaratoriya Eyûbiyan di bîn Selahedîn Eyûbi di sala 1193an
Agahiyên gelemperî
 Rêveberî
 PaytextQahîre (1171-1254)
Şam (1254-1341)
 ZimanKurdî, erebî
 DînÎslam-Sunîtî
 TBH
 TBH/sal
 DiravDînar
 Dem
 Nîşana înternetê
 Kd. telefonê
 
 
 
 
 
Gelhe
 12emîn sedsal7.200.000 (têne Misîr û Suriyê)
{{{gelhe4}}}
{{{gelhe5}}}
Rûerd
 1190[1]2.250.000
 12203.750.000
{{{rûerd3}}}
{{{rûerd4}}}
{{{rûerd5}}}
Dîrok û bûyer
{{{bûyer6}}}
{{{bûyer7}}}
{{{bûyer8}}}
{{{bûyer9}}}
{{{bûyer10}}}
{{{bûyer11}}}
{{{bûyer12}}}
Serwerî
   
{{{serokA3}}}
{{{serokA4}}}
{{{serokA5}}}
{{{serokA6}}}
   {{{sernav serokB}}}
{{{serokB1}}}
{{{serokB2}}}
{{{serokB3}}}
{{{serokB4}}}
{{{serokB5}}}
   {{{sernav serokC}}}
{{{serokC1}}}
{{{serokC2}}}
{{{serokC3}}}
{{{serokC4}}}
{{{serokC5}}}
   {{{sernav serokD}}}
{{{serokD1}}}
{{{serokD2}}}
{{{serokD3}}}
{{{serokD4}}}
{{{serokD5}}}
   Siltan (keyakser)
 1174–1193Selahedînê Eyûbî
 1193–1198Ezîz Osman
 1198–1200Mansur
 1200–1218Adil I.
 1218–1238Kamîl
 1238–1240Adil II.
 1240–1249Salehê Eyûbî
 1250–1254Eşref Musa
{{{serokE9}}}
Karîna qanûndanînê
{{{perleman}}}
{{{perleman4}}}
{{{perleman5}}}
Ya berê Ya paşê
Dûgela FatîmiyanDûgela Fatîmiyan
ZengiyanZengiyan
Keyanîya OrşelîmKeyanîya Orşelîm
Dewleta MemlûkanDewleta Memlûkan
Xanedana RasuliyanXanedana Rasuliyan

Xanedana Eyûbiyan, xanedanekî ya dîrokî bû. Malbata Selahaddîn Eyûbî, malbateke kurd e ji êla Rewadiyan e.[2] Ji vê êlê Şadî bi herdû kurên xwe re Esededîn Şêrko û Necmedîn Eyûb ji gundê Ecdankanê çûne Bexdayê û ji wir jî piştre çûn li Tikrîtê bicihbûn. Şadî li Tikrîtê mir û herdû kurên wî çûn ketine xizmeta Mucehededînê Gîtanî de. Gîtanî dît, ku Eyûb jîr û zane ye, rabû wî xist destkarê Tekrîtê. Selaheddîn Eyûbî di 1136 an de li Tekrîtê hate dinyayê.[3] Bav û apê Selahedîn çûne cem Îmadedîn Zengî xwediyê Mûsilê. Wî gelekî guh da wan û Eyûb kire waliyê Belbekê.[4]

Dîrok

Qesrekî Eyûbiyan li Helebê

Piştî mirina Îmadedîn Eyûb bi maltaba xwe ve çû Şamê û xwe gehande Nûredîn kurê Îmadedînê Zengî xwediyê Helebê. Nûredînê Zengî Hims û Rehba dane Eyûb û ew kire mîrekî mazin, Şêrko jî rêkire Misrê, da şerê melek Mensûr bike, yê destdirêjî şawîrê kiribû.[5] Şêrko biraziyê xwe Selahedîn jî bixwe re bir. Şêrko ji ber mêranî û rastiya xwe bûbû destê siltan Nûredîn, yê rastê. Şêrko piştî demekê vegera welatê Şamê, ji hingî ve êdî rola Selahedinî siyasî destpê kir û berz bû.

Ji ber ko Frengan çavên xwe berdane Misre, Şêrko dîse vegerayê û Selahedîn jî rêkire bajarê Skenderiyê. Şêrko wezîrê Misrê bû û dest li ser danî. Ta mirina wî sala 1168 her Şêrko karûbarê Misrê gerand. Piştre li wir Selahedîn bû wezîrê pêşî, lê ji ber rastî û dadeweriya xwe êdî ew bûbû şahê dilê misriyan. Selahedîn Freng di şerê li Dimyatê de şkand. Bavê wî jî hate Misrê, gehayê. Piştî mirina xelîfê fatimî Adid (al-'Adid) êdî Selahedîn bû serdestê Misrê yê bêhempa. Û piştî ko Nûredînê Zengî mir êdî Selahedîn xwe kire siltanê Misrê. Bi vê hikmê malbata Eyûbiyan sazkir.

Bi şer Yemen, Sûdan û Felestîn vekirin û sala 1174 dest danî ser Şam, Mûsil û Helebê. Sala 1187 di şerê Hetînê de zora xaçperestan bir û Quds vekir. Şahê Inglîstanê Richard (bixwîne: Rîçard), yê bi dilê şêr navkirî careke din êrîşî Eyûbiyan kir, da Qudesê vegerêne, lê biser neket. Di sala 1192 levhantinek di nav herdû aliyan de çêbû, û şer rewasta. Li gor vê levhatinê ji erda ber lêva deryayê pê ve, ya di nav Sûr û Yafa de titişt di destê xaçperestan de nema.[6]

Yek ji mezintirîn bûyerên di dîroka erebî de vekirina eyûbî, ya welatê Yemenê ye. Ji ber ko mîrekên eyûbî bi vê vekirinê Yemen, Misir, Sûriya û welatê Cezîrê (niha di nav destê Sûrî, Îraq û Tirkiyeyê de ye) kirine yek. Bi vê yêkitiyê biserketina mezin li ser xaçeperestan bû û welatê ereban gehane hev.

Hikûmdar

perêyen Eyûbi sala 1201

Hikûmdaren Misirê

  • 1171–1193: an-Nasir Yusuf (Selahedîn)
  • 1193–1198: al-Aziz Uthman,
  • 1198–1200: al-Mansur Muhammad I., dessen Sohn
  • 1200–1218: al-Adil Abu Bakr I. (Saphadin)
  • 1218–1238: al-Kamil Muhammad I.
  • 1238–1240: al-Adil Abu Bakr II.
  • 1240–1249: as-Salih Ayyub
  • 1249–1250: al-Mu'azzam Turan Schah
  • 1250–1254: al-Aschraf Musa

Hikûmdaren Sûriyê

  • 1174–1193: an-Nasir Yusuf (Selahedîn)
  • 1193–1196: al-Afdal Nur
  • 1196–1218: al-Adil Abu Bakr I.
  • 1218–1227: al-Mu'azzam Isa
  • 1227–1229: an-Nasir Dawud
  • 1229–1237: al-Aschraf Musa
  • 1237–1237: as-Salih Ismail
  • 1237–1238: al-Kamil Muhammad I.
  • 1238–1238: al-Adil Abu Bakr II.
  • 1238–1239: as-Salih Ayyub
  • 1239–1245: as-Salih Ismail
  • 1245–1249: as-Salih Ayyub
  • 1249–1250: al-Mu'azzam Turan Schah
  • 1250–1260: an-Nasir Yusuf

Mîren Helebê

  • 1183–1186: al-Adil Abu Bakr I. (Saphadin)
  • 1186–1216: as-Zahir Ghazi
  • 1216–1236: al-Aziz Muhammad
  • 1236–1260: an-Nasir Yusuf

Mîren Hemayê

  • 1178–1191: al-Muzaffar Umar I.
  • 1191–1221: al-Mansur Muhammad I.
  • 1221–1229: an-Nasir Kilidsch Arslan
  • 1229–1244: al-Muzaffar Mahmud
  • 1244–1284: al-Mansur Muhammad II., dessen Sohn
  • 1284–1299: al-Muzaffar Umar II.
  • 1310–1331: al-Mu'ayyad Abu l-Fida (Xronîst)
  • 1331–1334: al-Afdal Muhammad III.

Mîren Homîse

  • 1164–1169: Asad ad-Din Schirkuh I.
  • 1178–1186: Nasir ad-Din Muhammad
  • 1186–1240: al-Mudschahid Schirkuh II.
  • 1240–1246: al-Mansur Ibrahim
  • 1246–1248: al-Aschraf Musa
  • 1248–1260: an-Nasir Yusuf
  • 1248–1263: al-Aschraf Musa

Mîren Kêrak

  • 1188–1218: al-Adil Abu Bakr I. (Saphadin)
  • 1218–1227: al-Mu'azzam Isa
  • 1227–1248: an-Nasir Dawud
  • 1250–1263: al-Mughith Umar

Mîren Yemenê

  • 1173–1179: al-Mu'azzam Turan Schah
  • 1179–1197: al-Aziz Tughtegin
  • 1197–1202: al-Mu'izz Ismail
  • 1202–1214: an-Nasir Ayyub
  • 1214–1215: al-Muzaffar Sulaiman
  • 1215–1229: al-Mas'ud Yusuf

Mîren Cîzîra Botan

  • 1185–1193: an-Nasir Yusuf (Saladin)
  • 1193–1200: al-Adil Abu Bakr I. (Saphadin)
  • 1200–1210: al-Wahad Ayyub
  • 1210–1220: al-Aschraf Musa
  • 1220–1247: al-Muzaffar Ghazi
  • 1247–1260: al-Kamil Muhammad

Mîren Heskîfê

  • 1232–1239: as-Salih Ayyub
  • 1239–1249: al-Mu'azzam Turan Schah,

Mijarên têkildar

Çavkanî

Ji "https:https://www.search.com.vn/wiki/index.php?lang=ku&q=Xanedana_Eyûbiyan&oldid=1621409" hatiye standin.
🔥 Top keywords: DestpêkTaybet:Guhertinên dawîTaybet:LêgerînÇarşema SorWîkîpediya:Portala komêZoravaŞerê Cîhanî yê DuyemWîkîpediya:Derbarê Wîkîpediyayê deLîsteya navên kurdîAlîkarî:NaverokXola Nayab a KurdistanêPortal:Bûyerên rojaneŞadiyanPortal:NaverokWîkîpediyaBuse MeralWîkîpediya:Gavên pêşîBakurê KurdistanêŞêx EbdurehîmIdrissa DiarraBangûyîAgirîKurdistanWîkîpediya:FerexetnameSerhedKurdHevsengiya germahiya cîhanêZimanê kurdîXinûsGotûbêja bikarhêner:MidealWîkîpediya:DîwanMac OS XAwat BokanîAmedTirkiyeDîroka KurdistanêTaybet:MyTalkBikarhêner:Baran RuciyarÇarşema Reş