Франция
Франция (фр. France, [fʁɑ̃s] 
угуу), расмий аты — Француз Республикасы (фр. République française, [ʁe.py.blik fʁɑ̃.sɛz] угуу) — трансконтиненталдык мамлекет, анын ичинде Батыш Европадагы негизги аймак жана бир катар океандын аймактары жана аймактары. Борбору — Париж. Республиканын урааны – “Эркиндик, Теңдик, Бир туугандык”, анын устанымы – эл, эл тарабынан жана эл үчүн башкаруу[3].
Француз Республикасы | |||||
| |||||
| Урааны: «Liberté, Égalité, Fraternité» «Эркиндик, Теңдик, Бир туугандык» | |||||
| Гимн: «Марсельеза» | |||||
.svg) | |||||
| Расмий тили | франсуз тили | ||||
| Борбор шаары | Париж | ||||
| Ири шаарлар | Париж, Марсель, Лион, Тулуза, Ницца, Страсбург, Вилёрбан, Бордо, Лилль, Рен, Гавр, Тулон, Ним, Анже | ||||
| Президент | Эммануэль Макрон | ||||
| Мам. дини | динден тышкары мамлекет | ||||
| Аянты • Жалпы • Суу бетинин %. | 48 - дүйнөдө 643 801[1] км² 0,26 | ||||
| Калкы • Бааланган (2020) • Жыштыгы | 68 084 217[2] адам (22) 105 ад./км² | ||||
| Этнохороним | Франсуз, франсуздар | ||||
| Акча бирдиги | евро | ||||
| Домени | .fr | ||||
| ISO коду | FR | ||||
| ЭОК коду | FRA | ||||
| Телефон коду | +33 | ||||
| Убакыт аралыгы | UTC UTC+1 | ||||
.svg)
Өлкөнүн аталышы франктардын байыркы герман уруусунун этнониминен келип чыккан. Франциянын калкынын басымдуу бөлүгү галло-роман тилдери аралаш жана роман тилинде сүйлөйт.
Калкы - метрополияда 62 814 233 адам жана 67 848 156 адам - чет өлкөлөрдөгү ээликтерин эске алуу менен (2020-жылдын 1-июлуна карата эсеп боюнча), анын ичинде 90% жакыны - Франциянын жарандары.
Франциянын түпкү элдери, бретондуктар (2,2 млн, 2014), эльзастыктар (1,5 млн), корсикалыктар (0,3 млн), каталондор (0,3 млн), басктар (0,2 млн), фламанддар (0,2 млн) өздөрүн этникалык жактан француз деп эсептешпейт.
2019-жылга карата Франциянын калкынын диндер боюнча курамы: католиктер - 41%, динге ишенбегендер - 40%, мусулмандар - 5%, башка диндер - 5%, лютерандар - 2%, православдар - 2%, башка христиандар - 2 %, буддисттер – 1%, жөөттөр – 1%, маалымат жок – 1%.[4]
Франция өзөктүк мамлекет, НАТОнун мүчөсү жана БУУнун Коопсуздук Кеңешинин беш туруктуу мүчөсүнүн бири. 1950-жылдардан бери Европа биримдигин түзүүгө катышкан мамлекеттердин бири.
Мыйзам чыгаруу органы эки палаталуу парламент (Сенат жана Улуттук Ассамблея). Администрациялык-аймактык бөлүнүшү: 18 облус (метрополисте 13 жана чет өлкөлөрдөгү 5 регион), анын ичинде 101 департамент (мегаполисте 96 жана 5 чет өлкөлүк департамент), 5 чет элдик коомчулук жана өзгөчө статуска ээ 3 административдик-аймактык бирдик.
...