1795

1792 - 1793 - 1794 - 1795 - 1796 - 1797 – 1798

1795 (MDCCXCV) waor e gewoen jaor wat begós op 'nen donderdag op de Gregoriaanse kalender.

Gebäörtenisse

16 jannewarie - De Franse bezètte Utrech.
18 jannewarie - Vanoet Sjeveninge verleët sjtadhawwer Willem V mèt zien zoons 't landj, en zeuk asiel in Èngelandj.
24 jannewarie - Euvergave van de Nederlandse vloot aan de Franse cavalerie in Den Helder.
7 april - In 't revolutionaire Frankriek wirt de decimale indeiling van de daag nao ein hauf jaor weer aafgesjaf. Tegeliek waere decimaal verdeilde maote en gewichte ingeveurd.
8 april - De latere keuning George IV treujt in 't huwelik mèt Caroline van Brunswiek.
16 april - 't Verdraag van Den Haag mèt Frankriek maak de jóng Bataafse Repebliek tot ein vazalsjtaot.
18 juni - Charles-Gilbert Romme, veurzitter van de Franse parlemèntskemmissie veur óngerwies en belangriekste óntwerper van de Franse Repeblikeinse Kalender, wirt ter doad veraordeild.
22 juli - Frankriek sjlut de Vreje van Bazel mèt Sjpanje, dat zien deil van Hispañola mót aafsjtaon.
7 augustus - De Sjlaag óm Moezeberg begint, wo-in Nederlandj oetentelik Kaap de Goje Hoop verlus aan Èngelandj.
16 augustus - In de Leëuwarder Jacobienerkirk waere de grave van de Friese sjtadhawwerlike femielie gesjónje door Patriotte.
17 augustus - Sjlaveopsjtandj, aangeveurd door Tula.
1 oktober - De Oasteriekse Nederlande, 't prinsbisdóm Luuk, Mesjtreech en ómgaeving en 't Pruusje Kleef waere es "Départements belgiques" door de Franse Repebliek geannexeerd.
3 oktober - De leijers van de sjlaveopsjtand op Curaçao waere terechgesjtèld.
5 oktober - In Frankriek wirt de royalistische opsjtand biej de Saint-Roch kirk in Paries door Napoleon Bonaparte neergesjlage.
25 oktober - Oprichting van 't Institut de France es koepel van Academies van kunste en weitesjappe.
25 november – Mèt de Derde Poolse Deiling verdwient Pole van de landjkaart. Koerlandj wirt ein deil van Ruslandj.
13 december - Eine meteoriet truf Wold Newton in 't Èngelsje Yorkshire. Later zal de sciencefiction sjriever Philip Jose Farmer dees gebäörtenis es basis veur zien Wold Newton family verhaole gebruke.
24 december - De Sjtate-generaal besjlute dat de Verenigde Oas-Indische Compagnie zal waere opgehaeve.

zónger datum

Zjwede erkènt es eësjte monarchie de Franse Repebliek.
Fort Edmonton (Canada) wirt gesjtich door de Hudson's Bay Company.
Verdraag van Madrid. Sjpanje dreug gebeed ten oaste van de Mississippi aan de VS euver (ónger angere Alabama).
De Pruus Franz Carl Achard consjtrueert eine mobiele veldjtelegraaf.

Gebore

15 fibberwarie - Ary Scheffer, Nederlands-Franse kunssjilder
14 april - Pedro Albéniz y Basanta, Sjpaanse componist, meziekpedagoog, organist en pianist (gesjtorve 1855)
16 september - Saverio Mercadante, Italiaanse operacomponist
31 oktober - John Keats, Èngelsje dichter
2 november - James Knox Polk, èlfde president van de Verenigde Sjtate
4 december - Thomas Carlyle, Britsen essayis
21 december - Leopold von Ranke, Duutsje historicus

Gesjtorve

3 jannewarie - Josiah Wedgwood (64), pottebekker
26 jannewarie - Johann Christoph Friedrich Bach (62), Duutsje componist
11 fibberwarie - Carl Michael Bellman, Zjweeds dichter en componist
21 miert - Giovanni Arduino (80), geoloog
8 juni - Lodewijk XVII van Frankriek (10)
31 augustus - François Philidor (68), Franse meister in blèndjsjake
19 september - Tula, ónaafhankelikheidssjtriejer en aanveurder van eine sjlaveopsjtand, ter doad gebrach op Curaçao
6 november - Georg Benda (73), Tsjechische componist, klavecinist, violist en hoboïst

Commons

In de categorie 1795 van Wikimedia Commons zeen media gerelateerd aan dit óngerwerp te vènje