കടലുണ്ടി–വള്ളിക്കുന്ന് കമ്മ്യൂണിറ്റി റിസർവ്

17-10-2007 ലെ GO(MS)No.66/2007/F&WL നമ്പരിലുള്ള സർക്കാർ ഉത്തരവ് പ്രകാരം, കടലുണ്ടി-വള്ളിക്കുന്ന് കമ്മ്യൂണിറ്റി റിസർവ് 2007 ഒക്ടോബർ 17-ന് സ്ഥാപിതമായി.^[1] കേരളത്തിലെ ആദ്യത്തെ കമ്മ്യൂണിറ്റി റിസർവാണിത്.^[2] 2018 ഏപ്രിലിൽ കേരള വനംവകുപ്പ് ഇതിനെ ഇക്കോടൂറിസം കേന്ദ്രമായി പ്രഖ്യാപിച്ചു.^[3] ഈ കമ്മ്യൂണിറ്റി റിസർവ് ആകെ 1.5 km² (0.6 sq mi) പ്രദേശം ഉൾക്കൊള്ളുന്നു.^[1]

കേരളത്തിലെ കോഴിക്കോട് ജില്ലയിലെ കടലുണ്ടി ഗ്രാമത്തിലും മലപ്പുറം ജില്ലയിലെ വള്ളിക്കുന്ന് ഗ്രാമത്തിലും ആയി വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്ന ഒരു അഴിമുഖവും കമ്മ്യൂണിറ്റി റിസർവുമാണ് കടലുണ്ടി-വള്ളിക്കുന്ന് കമ്മ്യൂണിറ്റി റിസർവ്. കടലുണ്ടി പക്ഷി സങ്കേതവും കടലുണ്ടി, വള്ളിക്കുന്ന് മേഖലയിലെ കണ്ടൽ ചതുപ്പുകളും ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.^[3] കടലുണ്ടി നദിയുടെ ഇരുകരകളിലുമായി 200 മീറ്റർ ചുറ്റളവിൽ കാണപ്പെടുന്ന വിവിധയിനം സസ്യജന്തുജാലങ്ങളും തദ്ദേശവാസികളുടെ പരമ്പരാഗത തൊഴിലുകളും കരകൗശലവസ്തുക്കളും ഉൾപ്പെടെ പ്രദേശത്തിന്റെ പ്രകൃതിവിഭവങ്ങൾ കമ്മ്യൂണിറ്റി റിസർവ് സംരക്ഷിക്കുന്നു.^[3] 53 ഇനം ദേശാടന പക്ഷികൾ ഉൾപ്പെടെ 110 ഓളം ജലപക്ഷികൾ ഇവിടെ രേഖപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്.^[4] തണ്ണീർത്തട പക്ഷികളുടെ വൈവിധ്യവും കനത്ത നരവംശ സമ്മർദ്ദവും കണക്കിലെടുത്താണ് ഇത് സംരക്ഷിത മേഖലയാക്കിയത്.^[4]