പ്രജ്ഞാൻ (റോവർ)
പ്രജ്ഞാൻ (ഹിന്ദി ഭാഷയിലെ ഉച്ചാരണം: പ്രഗ്യാൻ എഴുത്തിൽ प्रज्ञान , ⓘ, സംസ്കൃതത്തിലെ പ്രജ്ഞാനം (प्रज्ञानम्) എന്ന പദത്തിൽ നിന്ന് ഉദ്ഭവം) എന്നത് ഭാരതീയ ബഹിരാകാശ ഗവേഷണ സംഘടന (ISRO) വികസിപ്പിച്ച ചാന്ദ്രദൗത്യമായ ചന്ദ്രയാൻ -3 ന്റെ ഭാഗമായ ഒരു ഇന്ത്യൻ ചാന്ദ്ര റോവർ ആണ്. 2019 ജൂലൈ 22 ന് ചന്ദ്രയാൻ -2 ന്റെ ഭാഗമായി റോവറിന്റെ മുൻ ആവർത്തനം വിക്ഷേപിച്ചു. സെപ്റ്റംബർ 6 ന് ചന്ദ്രനിൽ തകർന്നപ്പോൾ അതിന്റെ ലാൻഡറായ വിക്രം ഉപയോഗിച്ച് നശിപ്പിക്കപ്പെട്ടു. [3] [7] ചന്ദ്രയാൻ-3 2023 ജൂലൈ 14 ന് വിക്ഷേപിച്ചു.
.jpg) Pragyan mounted on the ramp of the Chandrayaan-2 lander | |
| ദൗത്യത്തിന്റെ തരം | Lunar rover |
|---|---|
| ഓപ്പറേറ്റർ | ISRO |
| ദൗത്യദൈർഘ്യം |
|
| സ്പേസ്ക്രാഫ്റ്റിന്റെ സവിശേഷതകൾ | |
| നിർമ്മാതാവ് | ISRO |
| ലാൻഡിങ് സമയത്തെ പിണ്ഡം |
|
| അളവുകൾ | 0.9 m × 0.75 m × 0.85 m (3.0 ft × 2.5 ft × 2.8 ft) |
| ഊർജ്ജം | 50 W from solar panels |
| ദൗത്യത്തിന്റെ തുടക്കം | |
| വിക്ഷേപണത്തിയതി | |
| റോക്കറ്റ് | LVM3 M1, LVM3 M4 |
| വിക്ഷേപണത്തറ | SDSC Second launch pad |
| കരാറുകാർ | ISRO |
| Deployed from | Vikram |
| Deployment date | Chandrayaan-2: Intended: 7 September 2019[2] Result: Never deployed from destroyed lander.[3] Chandrayaan-3: 23 August 2023[4] |
| Lunar rover | |
| Landing date | 6 September 2019, 20:00-21:00 UTC[5] |
| Landing site | Attempted: 70.90267°S 22.78110°E [6] (Intended) Crash landing at least 500m away from planned site. (Actual) |
| Distance driven | 500 m (1,600 ft) (intended) |
| ----Chandrayaan programme | |
[1] വിക്രം ലാൻഡർ ഓഗസ്റ്റ് 23 ന് ചന്ദ്രന്റെ ദക്ഷിണധ്രുവത്തിന് സമീപം വിജയകരമായി ലാൻഡ് ചെയ്തു. തുടർന്ന് പ്രജ്ഞാൻ റോവർ ചന്ദ്രോപരിതലത്തിലിറങ്ങി.
അവലോകനം
പ്രജ്ഞാൻ റോവറിന്റെ പിണ്ഡം ഏകദേശം 27 kg (60 lb) ആണ് കൂടാതെ 0.9 m × 0.75 m × 0.85 m (3.0 ft × 2.5 ft × 2.8 ft) ന്റെ അളവുകൾ , 50 വാട്ട്സ് പവർ ഔട്ട്പുട്ട്. [8] ഇത് സൗരോർജ്ജത്തിൽ പ്രവർത്തിക്കാൻ രൂപകൽപ്പന ചെയ്തിട്ടുള്ളതാണ്. ആറ് ചക്രങ്ങളിൽ സഞ്ചരിക്കുന്ന റോവർ 500 metres (1,600 ft) സഞ്ചരിക്കാൻ ഉദ്ദേശിച്ചുള്ളതാണ്. ചന്ദ്രോപരിതലത്തിൽ 1 cm (0.39 in) എന്ന നിരക്കിൽ സെക്കൻഡിൽ, ഓൺ-സൈറ്റ് വിശകലനം നടത്തുകയും ഭൂമിയിലേക്ക് റിലേ ചെയ്യുന്നതിനായി ഡാറ്റ അതിന്റെ ലാൻഡറിലേക്ക് അയയ്ക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. [9] നാവിഗേഷനായി, റോവർ സജ്ജീകരിച്ചിരിക്കുന്നു:
- സ്റ്റീരിയോസ്കോപ്പിക് ക്യാമറ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള 3D ദർശനം: ഗ്രൗണ്ട് കൺട്രോൾ ടീമിന് ചുറ്റുമുള്ള ഭൂപ്രദേശത്തിന്റെ 3D കാഴ്ച നൽകുന്നതിനും ഭൂപ്രദേശത്തിന്റെ ഡിജിറ്റൽ എലവേഷൻ മോഡൽ സൃഷ്ടിച്ച് പാത്ത് പ്ലാനിംഗിൽ സഹായിക്കുന്നതിനും റോവറിന് മുന്നിൽ രണ്ട് 1- മെഗാപിക്സൽ, മോണോക്രോമാറ്റിക് NAVCAM-കൾ. [10] ഐഐടി കാൺപൂർ പ്രകാശത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള ഭൂപടം സൃഷ്ടിക്കുന്നതിനും റോവറിന്റെ ചലന ആസൂത്രണത്തിനുമുള്ള ഉപസംവിധാനങ്ങളുടെ വികസനത്തിന് സംഭാവന നൽകി. [11]
- നിയന്ത്രണവും മോട്ടോർ ഡൈനാമിക്സും: റോവർ ഡിസൈനിൽ ഒരു റോക്കർ-ബോഗി സസ്പെൻഷൻ സംവിധാനവും ആറ് ചക്രങ്ങളുമുണ്ട്, ഓരോന്നിനും സ്വതന്ത്ര ബ്രഷ്ലെസ്സ് ഡിസി ഇലക്ട്രിക് മോട്ടോറുകൾ . ചക്രങ്ങളുടെ ഡിഫറൻഷ്യൽ സ്പീഡ് അല്ലെങ്കിൽ സ്കിഡ് സ്റ്റിയറിംഗാണ് സ്റ്റിയറിംഗ് പൂർത്തിയാക്കുന്നത്. [12]
റോവറിന്റെ പ്രതീക്ഷിക്കുന്ന പ്രവർത്തന സമയം ഒരു ചാന്ദ്ര ദിനമോ ഏകദേശം 14 ഭൗമദിനങ്ങളോ ആണ്, കാരണം അതിന്റെ ഇലക്ട്രോണിക്‌സ് തണുത്ത ചാന്ദ്ര രാത്രിയെ സഹിക്കാൻ രൂപകൽപ്പന ചെയ്തിട്ടില്ല. അതിന്റെ പവർ സിസ്റ്റത്തിൽ സൗരോർജ്ജത്തിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്ന സ്ലീപ്പ്/വേക്ക്-അപ്പ് സൈക്കിൾ നടപ്പിലാക്കിയിരുന്നു, ഇത് ആസൂത്രണം ചെയ്തതിലും കൂടുതൽ സേവന സമയം ലഭിക്കുമായിരുന്നു. [13] [14]
പ്ലാൻ ചെയ്ത ലാൻഡിംഗ് സൈറ്റ്
ചന്ദ്രന്റെ ദക്ഷിണ ധ്രുവ മേഖലയിൽ രണ്ട് ലാൻഡിംഗ് സൈറ്റുകൾ തിരഞ്ഞെടുത്തു, ഓരോന്നിനും 32 km × 11 km (19.9 mi × 6.8 mi) ലാൻഡിംഗ് ദീർഘവൃത്തം. . [6] പ്രധാന ലാൻഡിംഗ് സൈറ്റ് (PLS54) ആണ് 70°54′10″S 22°46′52″E / 70.90267°S 22.78110°E, approximately 350 km (220 mi) north of the rim of the South Pole–Aitken Basin.[15][6] The alternative landing site (ALS01) is at 67°52′27″S 18°28′10″W / 67.87406°S 18.46947°W. The prime site is on a high plain between the craters Manzinus C and Simpelius N,[16][15] on the near side of the Moon.[6] The criteria used to select the landing zones were a location in the south polar region and on the near side, a slope less than 15 degrees, with boulders less than 50 cm (20 in) in diameter, a crater and boulder distribution, being sunlit for at least 14 days, and with nearby ridges not shadowing the site for long durations.[6]
പ്ലാൻ ചെയ്ത സൈറ്റും ബദൽ സൈറ്റും പോളാർ LQ30 ക്വാഡ്രാങ്കിളിനുള്ളിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. വൻ ദക്ഷിണധ്രുവം-എയ്‌റ്റ്‌കെൻ തടത്തിൽ നിന്നുള്ള പുറന്തള്ളൽ മൂലമുണ്ടാകുന്ന ആഘാത ഉരുകലും തുടർന്നുള്ള സമീപത്തെ ആഘാതങ്ങളാൽ മിശ്രിതവും ഉണ്ടാകാം. [17] ഉരുകലിന്റെ സ്വഭാവം മിക്കവാറും മാഫിക് ആണ്, [17] സിലിക്കേറ്റ് ധാതുക്കൾ, മഗ്നീഷ്യം, ഇരുമ്പ് എന്നിവയാൽ സമ്പന്നമാണ്. ബേസിൻ ഇംപാക്‌റ്റർ പുറംതോട് വഴി മുഴുവൻ കുഴിച്ചെടുത്താൽ ചന്ദ്രന്റെ ആവരണത്തിൽ നിന്ന് ശാസ്ത്രീയമായി വിലയേറിയ പാറകൾ ഈ പ്രദേശത്തിന് നൽകാനാകും. [18]
2019 ക്രാഷ് ലാൻഡിംഗ്
2019 സെപ്റ്റംബർ 7-ന് ചന്ദ്രയാൻ-2 ഓർബിറ്ററിൽ നിന്ന് വേർപെട്ട് ഏകദേശം 1:50 ന് ചന്ദ്രനിൽ ഇറങ്ങേണ്ടിയിരുന്ന ലാൻഡർ വിക്രം, പ്രജ്ഞാൻ റോവറിനെയും വഹിച്ചു. രാവിലെ IST പ്രാരംഭ ഇറക്കം മിഷൻ പാരാമീറ്ററുകൾക്കുള്ളിൽ പരിഗണിച്ചു, ആസൂത്രണം ചെയ്തതുപോലെ നിർണായക ബ്രേക്കിംഗ് നടപടിക്രമങ്ങൾ കടന്നു. വിക്രത്തിലെ ഓൺ-ബോർഡ് കമ്പ്യൂട്ടറുകൾ വഴിയാണ് ഇറക്കവും സോഫ്റ്റ് ലാൻഡിംഗും ചെയ്യേണ്ടത്, ദൗത്യ നിയന്ത്രണത്തിന് തിരുത്തലുകൾ വരുത്താൻ കഴിയാതെ വന്നതിനാൽ അത് ചന്ദ്രോപരിതലത്തെ സ്വാധീനിച്ചു. [19]
ലാൻഡറിന്റെ പാത ഏകദേശം 2.1 kilometres (1.3 mi; 6,900 ft) വ്യതിചലിക്കാൻ തുടങ്ങി. ഉപരിതലത്തിന് മുകളിൽ. [20] ഐഎസ്ആർഒയുടെ ലൈവ് സ്ട്രീമിലെ അവസാന ടെലിമെട്രി റീഡിംഗുകൾ കാണിക്കുന്നത് വിക്രമിന്റെ 's ലംബ വേഗത 58 m/s (210 km/h) ആയിരുന്നു എന്നാണ്. 330 m (1,080 ft) -ൽ ഉപരിതലത്തിന് മുകളിൽ, MIT ടെക്നോളജി റിവ്യൂ പ്രകാരം "ചന്ദ്ര ലാൻഡിംഗിന് വളരെ വേഗതയുള്ളതാണ്". [21] ഒരു ക്രാഷിനെ സൂചിപ്പിക്കുന്ന പ്രാഥമിക റിപ്പോർട്ടുകൾ, [22] [23] ലാൻഡർ ലൊക്കേഷൻ കണ്ടെത്തി, "ഇത് കഠിനമായ ലാൻഡിംഗ് ആയിരുന്നിരിക്കണം" എന്ന് ISRO ചെയർമാൻ കെ. ശിവൻ സ്ഥിരീകരിച്ചു. [7] [24] [25] ലൂണാർ റിക്കണൈസൻസ് ഓർബിറ്റർ, ക്രാഷ് സൈറ്റിന്റെ ചിത്രങ്ങൾ എടുത്തു, ആഘാതത്തിൽ ലാൻഡർ തകർന്നതായി കാണിക്കുന്നു, ഇത് ഒരു ഇംപാക്ട് സൈറ്റും കിലോമീറ്ററുകളോളം വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്ന അവശിഷ്ടങ്ങളും സൃഷ്ടിച്ചു. [26]