Сар (тоолол)

Сар гэдэг нь цагалбарт хэрэглэгддэг цаг хугацааны нэгж юм. Анхлан Месопотамид хэрэглэгдэж эхэлжээ.

Сар нь сарны дэлхийг тойрох үеэс үүдэлтэй буюу сарны тооллоос гаралтай юм. Энэ ч утгаараа сар хугацааны "сар" нь дэлхийн дагуул "сар"-тай адил хэлж бас бичдэг юм. Хэдийгээр сарны тооллоос гаралтай ч одоо аргын болон билгийн аль ч тоололд хэрэглэж байна.

Григорийн тоололд

Үндсэн өгүүлэл: Григорийн тоолол

Нэг сард 28-аас 31 хүртэлхи хоног байдаг. Нэг жилд 12 сар байна.

Төгөлдөр хуурын гарын F нотноос эхлэн нэгдүгээр сарыг тоолоход цагаан товчлуур дээр оногдох сарууд 31 хоногтой байдаг.

Тоогоор	Нэр	Хоногийн тоо
1	Нэгдүгээр сар	31
2	Хоёрдугаар сар	ердийн жилд 28, өндөр жилд 29
3	Гуравдугаар сар	31
4	Дөрөвдүгээр сар	30
5	Тавдугаар сар	31
6	Зургадугаар сар	30
7	Долоодугаар сар	31
8	Наймдугаар сар	31
9	Есдүгээр сар	30
10	Аравдугаар сар	31
11	Арваннэгдүгээр сар	30
12	Арванхоёрдугаар сар	31

Саруудын Монгол нэр

Дугаар	Тоон нэр	Билгийн тооллын нэр^[1]	Монгол нэр^[2]^[3]^[4]	Улиралын нэр^[3]
1	Нэгдүгээр сар	Бар сар	Хувь сар (хуби)	Хаврын эхэн сар
2	Хоёрдугаар сар	Туулай сар	Хужир сар (хужир)	Хаврын дунд сар
3	Гуравдугаар сар	Луу сар	Үгэлжин сар^[4] (өхэлжин^[3])	Хаврын адаг сар
4	Дөрөвдүгээр сар	Могой сар	Хөхөө сар (хөхэ)	Зуны эхэн сар
5	Тавдугаар сар	Морь сар	Улару сар (улару)	Зуны дунд сар
6	Зургаадугаар сар	Хонь сар	Уйруу сар (уйру)	Зуны адаг сар
7	Долоодугаар сар	Бич сар	Хуран сар (хуран)	Намрын эхэн сар
8	Наймдугаар сар	Тахиа сар	Буга сар^[3] (бугу)	Намрын дунд сар
9	Есдүгээр сар	Нохой сар	Хуца сар (хуча)	Намрын адаг сар
10	Аравдугаар сар	Гахай сар	Хэлбэтэр сар (кэлтүр сар^[3])	Өвлийн эхэн сар
11	Арваннэгдүгээр сар	Хулгана сар	Идэлхү сар^[5] (идэлэхү)	Өвлийн дунд сар
12	Арванхоёрдугаар сар	Үхэр сар	Хөхлөр сар (хөхэлэр)	Өвлийн адаг сар

Эх сурвалж

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]