Kubah merupakan antara unsur seni bina yang selalu digunakan. Ia berbentuk seperti separuh sfera , atau seperti kon yang permukaannya melengkung keluar. Terdapat juga bentuk "kubah piring" (kerana puncak yang rendah dan dasar yang besar) dan "kubah bawang " (kerana hampir menyerupai bentuk bawang).
Pantheon di Rome. Menjadi kubah terbesar di dunia selama lebih 1600 tahun. Dalam rencana ini, kubah disenaraikan mengikut tiga kategori. Ukuranyang digunakan dalam setiap kategori ialah diameter keratan rentas terbesar kubah itu.
Dimensi masa: Kubah terbesar dalam sejarah Dimensi geografi: Kubah terbesar mengikut benua Dimensi binaan: Kubah terbesar mengikut struktur Senarai kubah terbesar di dunia dalam sejarah Berikut merupakan senarai kubah yang memgang rekod sebagai kubah terbesar di dunia dalam sejarah.[1]
Tempoh rekod Diameter Nama Lokasi Pembina Siap pada Komen 1250 SM – Abad ke-1 SM 14.5 m Perbendaharaan Atreus Mycenae , Greece Bandar Mycenae 1300-1250 BC Kubah sangga 1 SM – 128 M 21.5 m Kuil Mercury (Baiae) Baiae, Itali Empayar Rom 1 SM Kubah konkrit 128 – 1881 43.4 m Pantheon Rome , Itali Empayar Rom 128 Kubah konkrit tidak bertetulang terbesar 1881 - 1902 44.2 m Hospital Diraja Devonshire Buxton, UK 1881 Diubah dari kandang kuda kepada hospital. Arkitek Robert Rippon Duke 1902 – 1913 59.45 m Hotel West Baden Springs West Baden, Indiana, A.S. Lee Wiley Sinclair 1902 Kubah kaca dan besi. Arkitek Harrison Albright 1913 – 1930 65.0 m Dewan Centennial Breslau, Poland Deutsches Reich 1913 Kubah konkrit. Arkitek Max Berg 1930 – 1944 65.8 m Dewan Pasar Leipzig Leipzig , Jerman Deutsches Reich 1930 Kubah konkrit. Arkitek Franz Dischinger 1944 – 1957 71.0 m Kubu V-2 La Coupole Wizernes , Perancis Jerman Nazi 1944 Kubah konkrit, 5 m tebal 1957 - 1965 109 m Dewan 1 - Belgrade Fair Belgrade , Serbia Belgrade Fair 1957 Kubah konkrit terbesar di dunia. 1965 - 1992 216.4 m [perlu rujukan Astrodome Reliant Houston, Texas , A.S. H.A. Lott, Inc. 1965 Kubah stadium pertama di dunia 1992 – 1998 256.0 m Kubah Georgia Atlanta, Georgia , A.S. Pihak Berkuasa Pusat Kongres Dunia Georgia 1992 Kubah disokong kabel 1998 – sekarang 365.0 m The O2 (asalnya Kubah Milenium) London , United Kingdom English Partnerships 1999 Kubah disokong kabel
Mengikut benua Di bawah adalah senarai kubah terbesar mengikut Benua.
Eropah Tempoh rekod Diameter Nama Lokasi Pembina Siap pada Komen 1250 SM – Abad ke-1 SM 14.5 m[2] Perbendaharaan Atreus Mycenae , Greece Bandar Mycenae 1300-1250 SM Kubah sangga Abad ke-1 SM - 128 M 21.5 m[3] Kuil Mercury Baiae, Itali Empayar Rom Abad 1 SM Kubah konkrit 128 - 1881 43.4 m[3] Pantheon Rom , Itali Empayar Rom 128 Kubah konkrit tidak bertetulang terbesar 1881 - 1913 44.2 m[4] [5] Hospital Diraja Devonshire Buxton, UK 1881 Diubah dari kandang kuda kepada hospital. Rangka besi disalut sabak. Arkitek Robert Rippon Duke 1913 - 1930 65.0 m[6] Dewan Centennial Breslau, Poland Deutsches Reich 1913 Kubah konkrit bertetulang. Arkitek Max Berg 1930 - 1944 65.8 m[7] Dewan Pasar Leipzig Leipzig , Jerman Deutsches Reich 1930 Kubah konkrit bertetulang. Arkitek Franz Dischinger 1944 - 1957 71.0 m[8] Kubu V2 La CoupoleWizernes , Perancis Jerman Nazi 1944 Kubah konkrit bertetulang, 5m tebal 1957 - 1998 109 m [9] Dewan Pesta 1 Belgrade Belgrade , Serbia Belgrade Fair 1957 Kubah konkrit prategasan terbesar. 1998 – kini 365.0 m[10] The O2 (asalnya Kubah Milenium) London , United Kingdom English Partnerships 1999 Kubah disokong kabel
Amerika Utara Tempoh rekod Diameter Nama Lokasi Pembina Siap dibina Komen 1864 - 1902 29.0 m[11] Kapitol Washington, D.C. , A.S. A.S. 1864 Arkitek Thomas Walter 1902 - 1965 61.0 m[12] Hotel West Baden Springs West Baden, Indiana, A.S. Lee Wiley Sinclair 1902 Arkitek Harrison Albright 1965 - 1992 216.4 m [perlu rujukan Astrodome Reliant Houston, Texas , A.S. H.A. Lott, Inc. Stadium sukan berkubah pertama di dunia 1992 – kini 256.0 m[13] Kubah Georgia Atlanta, Georgia , A.S. Pihak Berkuasa Pusat Kongres Dunia Georgia 1992 Kubah disokong kabel
Amerika Selatan Tempoh rekod Diameter Nama Lokasi Pembina Siap dibina Komen
Afrika Asia Tempoh rekod Diameter Nama Lokasi Pembina Siap dibina Komen 691 - 1659 20.37 m Kubah Al-Sakhrah Baitulmaqdis , Palestin Khilafah Umaiyah 691 Bangunan monumen pertama Islam, dibina mengikut ciri-ciri senibina Byzantin. 1659 - 1960 37.9 m Gol Gumbaz Bijapur , India Kesultanan Bijapur 1659 Makam Muhammad Adil Shah II (1627-57) dari Dinasti Adil Shah, Kesultanan Bijapur. 1960 - kini 108 m Coliseum Araneta Quezon City , Metro Manila , Filipina J. Amado Araneta 1960 Juga dikenali sebagai Kubah Besar, ia dibuka sebagai gelanggang dalam terbesar di dunia pada 1960.
Australia Tempoh rekod Diameter Nama Lokasi Pembina Siap dibina Komen
Mengikut struktur Berikut adalah senarai bangunan yang memegang rekod kubah terbesar dari segi strukturnya.[1]
Batu Tempoh rekod Diameter Nama Lokasi Pembina Siap pada Komen 1250 SM - kini 14.5 m[15] Perbendaharaan Atreus Mycenae , Greece Negara Kota Mycenae 1300-1250 SM Kubah sangga
Keluli Tempoh rekod Diameter Nama Lokasi Pembina Siap pada Komen 1902-1913 61 m Hotel West Baden Springs West Baden, Indiana A.S. Lee Wiley Sinclair 1902 Dibina dengan keluli dan kaca
Konkrit Bata Kubah tersergam teguh terbesar Besi tuang Konkrit bertetulang Tempoh rekod Diameter Nama Lokasi Pembina Siap pada Komen 1913 - 1930 65.0 m[6] Dewan Centennial Breslau, Poland Deutsches Reich 1913 Kubah konkrit diperkuat. Arkitek Max Berg 1930 - 1944 65.8 m[7] Dewan Pasar Leipzig Leipzig , Jerman Deutsches Reich 1930 Kubah konkrit diperkuat. Arkitek Franz Dischinger 1944 - kini 71.0 m[8] Kubu V2 La CoupoleWizernes , Perancis Nazi Jerman 1944 Kubah konkrit diperkuat, 5 m tebal
Kayu Tempoh rekod Diameter Nama Lokasi Pembina Siap pada Komen 1977 - 1983 153.0 m Walkup Skydome Flagstaff, Arizona, A.S. Universiti Utara Arizona 1977 Kubah Geodesic 1983 - 1991 161.5 m [perlu rujukan (→Kubah Tacoma) Kubah Tacoma Tacoma, Washington, A.S. City of Tacoma, WA 1983 Kubah Geodesic 1991 - kini 163.4 m [perlu rujukan (→Kubah Superior) Kubah Superior Marquette, Michigan, A.S. Negeri Michigan /Universiti Utara Michigan 1991 Kubah Geodesic
Kubah besar terkenal Berikut merupakan senarai kubah terbesar yang dianggap penting untuk pelbagai sebab.[1]
Siap pada Diameter Nama Lokasi Pembina Komen 1227 21.0 m long [17] Basilika St. Gereon Cologne , Jerman Bishop atau kota? Bentuk bujur, kubah kebaratan terbesar yang dibina antara Hagia Sophia dan Duomo 1405 18.2 m Makam Khoja Ahmed Yasavi Türkistan, Kazakhstan Tamerlane Kubah berkembar 1557 27.2 m Masjid Suleiman Istanbul , Turkey Empayar Ottoman Arkitek Sinan 1575 31.2 m[18] Masjid Selimiye Edirne , Turki Empayar Ottoman Arkitek Sinan 1590 42.3 m Basilika St. Peter Rom , Kota Vatican The Holy See Kubah berkembar 1641 17.7 m[19] Taj Mahal Agra , India Empayar Mughal 1710 30.8 m[20] Katheral St. Paul London , England Christopher Wren Kubah berganda, dua kubah dipisahkan oleh di atas kubah dalam yang mana memberi sokongan kepada kubah luar. 1781 36.0m[21] Gereja St. Blaise St. Blaise , Jerman Pierre Michel d'Ixnard Kubag ketiga lebar di Eropah pada masa pembinaannya.[21] 1871 45.0 m[22] Kubah Mosta Mosta, Malta George Grongnet de Vassé Kubah tanpa sokongan ketiga terbesar di dunia. 1894 31.0m[23] Kubah Marble Copenhagen , Denmark Frederick V Dibina daripada tahun 1749 sehingga 1894 oleh tiga arkitek yang berlainan, tiada kerja-kerja pembinaan dilakukan pada tahun 1770 sehingga 1877. 1960 108 m Coliseum Araneta Quezon City , Filipina J. Amado Araneta Juga dikenali sebagai Kubah Besar, ia dibuka sebagai tempat tertutup terbesar di dunia pada tahun 1960. 1988 170 ka (diameter) and ?? (tinggi) Masjid Sultan Salahuddin Abdul Aziz Shah Shah Alam , Selangor , Malaysia Kubah masjid terbesar di Malaysia , masjid kedua terbesar di Asia Tenggara , juga dikenali sebagai Masjid Biru , menara masjid ini setinggi 460 kaki telah tersenarai dalam Rekod Dunia Guinness mempunyai menara masjid tertinggi di dunia sehinggalah gelaran itu diambil Masjid Sultan Hassan II di Casablanca .
Rujukan 
