پیتاگوراس
پیتاگوراس یا فیثاغورس (یونانی جه: Πυθαγόρας) اتا عالم و فیلسوف و همهچیدون بییه که یونان باستان دله زندگی کارده. وه ره بیش از هرچی، اسا فیثاغورس قانون جه اشناسنّه که قائمالزاویهیِ ضلعها ره تونده میّن هاکنه.
پیتاگوراس
|
پیتاگوراس ساموس جزیره دله دنیا بموئه که میلیتوس نزدیکی دیّه و اونجهی حاکم ونه سفارش ره هاکرده تا شه اولین تحصیلات ره مصریون دله یاد بَیته. وه مصری و بابِلی دانشمندون جه خله تأثیر بَیته. گانّه که وقتی بابل دله دیّه، وه ره اسیر بَیتنه که داریوش، ایران شاه، وه ره نجات هدا و وه ره بَوِرده تخت جمشید ره سِراق هدا.
پیتاگوراس وقتی وردگرسته یونان، ونه استقبال بوردنه. پیتاگوراس این گادِر فلسفهی کلمه ره بساته. وه اتکه بگذشته، همون حاکمی که وه ره کومِک هاکرد-بییه جه فرار هاکرده بورده کروتون، که اسا ایتالیایِ دله دره. اونجه اولین سکه ره کروتونیها وسّه بساته.
پیتاگوراس و ونه شاگردون شه اطلاعات و دونستنیها ره طبقهبندی کاردنه و هرکس ره علم و دانش یاد ندانه که باعث وانه وشون بشناسیین امه وسّه سخت بون. وشون اتی فرقه بساتنه و حالت اتا دین پیدا هاکرد بینه. پیتاگوراس فرقهباورون گاتنه که هرکس هر چی کشف هاکرده ره ونه باسم پیتاگوراس ثبت هاکنه و حق ندارنه شه کشف ره شه نوم جا نشر هاده؛ همینسه دقیقاً میّن نییه که چی ره خادی وه کشف هاکرده و چی ره ونه شاگردون بفهمستنه. پیتاگوراسیون تناسخ و دِگانگی ره باور داشتنه. وشون اتی عجیب-غریب قانون هم داشتنه و مثال حبوبات و لوبیا نخاردنه.
پیتاگوراس دنیا ره بر اساس اعداد و ریاضیات دونسته. وه حتا هارمونیکِ تساعد و اوکتاو ره کشف هاکرده که موسیقی ره بر اساس ریاضی قانونبندی کانده. پیتاگورس اعداد ره کامل دونسته و چون ریاضیات قابل حس نینه ولی قابل فهم هستنه، اینان ره خله مهم دونسته. وه نتیجه بَیته جهون ابدی هسته و جهونی که عقل ره تونده حالی بوو، حس و مشاهده ره نتونده حالی بوه. پس اینتی گاته که اگه آدم ریاضی ره در-بَوِره، تونده دنیایِ قوانین ره متوجه بوو.
منابع
- شاهین نجفی و وریا امیری. «پیتاگوراس، هراکلیتوس، امپدوکلس (قسمت ۷)». سوفیا پادکست، دیالوگ مدیا.