Maarschalk van de Sovjet-Unie

militaire rang

Maarschalk van de Sovjet-Unie (Russisch: Маршал Советского Союза; Marsjal Sovjetskovo Sojoeza) was de de facto hoogste militaire rang binnen de landmacht van de Sovjet-Unie (de hoogste rang “de jure” werd enkel gedragen door Jozef Stalin, die zich ook tot generalissimo liet uitroepen). De rang werd in 1935 ingevoerd, en in 1991 opgeheven. In totaal hebben 41 mensen de titel gedragen. De rang was gelijk aan die van Admiraal van de vloot van de Sovjet-Unie bij de marine.

De eerste vijf Maarschalken van de Sovjet-Unie op 11 november 1935: Michail Toechatsjevski, Semjon Boedjonny, Kliment Vorosjilov, Vasili Bljoecher en Aleksander Jegorov

Geschiedenis

De tien maarschalken van de Sovjet-Unie in de laatste fase van de Tweede Wereldoorlog: van links naar rechts zittend: Ivan Konev, Aleksandr Vasilevski, Georgi Zjoekov, Konstantin Rokossovski, Kirill Meretskov en staand: Fjodor Tolboechin, Rodion Malinovski, Leonid Govorov, Andrej Jerjomenko, Ivan Bagramjan
Uitreiking van maarschalksterren in het Kremlin in 1955. Van links naar rechts: zittend: Ivan Bagramjan, Nikolaj Koeznetsov, Nikolaj Pegov, Kliment Vorosjilov, Vasili Tsjoejkov, Andrej Jerjomenko, staand: Sergej Roedenko, Vasili Kazakov, Vladimir Soedets, Sergej Varentsov, Kirill Moskalenko, Ivan Isakov.
De Kremlinmuur-necropolis waar de urnen met de as van 23 Maarschalken van de Sovjet-Unie zijn bijgezet
Het uniform van Georgi Zjoekov
De met briljanten bezette maarschalkster
Viktor Koelikov op 22 november 2001 in zijn uniform van Maarschalk van de Sovjet-Unie

De militaire rang van maarschalk van de Sovjet-Unie werd officieel ingesteld op 22 september 1935 door de Raad van Volkscommissarissen (Sovnarkom). Op 20 november van dat jaar kregen de eerste vijf militairen de rang: Kliment Vorosjilov (volksvertegenwoordiger van Defensie), Aleksander Jegorov (hoofd van de generale staf van het Rode Leger), en drie commandanten, Vasili Blücher, Semjon Boedjonny, en Michail Toechatsjevski.

Van deze vijf werden Bljoecher, Toechatsjevski en Jegorov geëxecuteerd tijdens Stalins Grote Zuivering van 1937 tot 1938. Op 7 mei 1940 werden hun plaatsen ingenomen door Semjon Timosjenko, Boris Sjaposjnikov, en Grigori Koelik.

Hoewel de traditionele rangen voor militaire officieren opnieuw werden ingevoerd in 1935, keerde de rang van generaal in het rode leger pas terug in 1940. Het systeem had lange tijd geen rang van brigadegeneraal, of een volledige generaalsrang. De positie tussen luitenant-generaal en generaal werd uitgevoerd door de kolonel-generaal. Derhalve kunnen de rangen maarschalk van de Sovjet-Unie en generaal van het leger worden gezien als elkaars gelijken.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden Timosjenko en Boedjonny ontslagen. De rang werd hierna doorgegeven aan een aantal militairen die deze rang konden verdienen met hun inzet in het leger. Onder hen bevonden zich Georgi Zjoekov, Ivan Konev en Konstantin Rokossovski. Stalin werd zelf maarschalk van de Sovjet-Unie in 1945, samen met Lavrenti Beria. In 1947 werd politicus Nikolaj Boelganin de derde niet-militaire maarschalk.

Twee maarschalken werden geëxecuteerd in de zuiveringen na de oorlog: Koelik in 1950 en Beria in 1953, na Stalins dood. Daarna werd de rang enkel nog aan professionele soldaten gegeven, met uitzondering van Leonid Brezjnev, die zichzelf in 1976 tot maarschalk benoemde. De laatste Maarschalk van de Sovjet-Unie was Dmitri Jazov, die de rang in 1990 kreeg. Hij werd gearresteerd na de mislukte Augustusstaatsgreep in Moskou tegenover Michail Gorbatsjov in 1991. Maarschalk Sergej Achromejev verhing zichzelf in 1991 na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie.

Na de opheffing van de Sovjet-Unie in december 1991 werd de rang opgeheven. De rang werd opgevolgd door maarschalk van de Russische Federatie. Deze rang werd door slechts 1 persoon gedragen, Igor Sergejev.

Groepen

De maarschalken waren onder te verdelen in drie groepen:

  • Zij die hun reputatie hadden gekregen tijdens de Russische Burgeroorlog. Hieronder vielen onder andere Bljoecher, Toechatsjevski en Jegorov.
  • Zij die hun reputatie hadden gekregen tijdens de Tweede Wereldoorlog. Dit waren Zjoekov, Vasiljevski, Konev, Rokossovski, Malinovski, Tolboechin en Govorov.
  • Zij die tijdens de Koude Oorlog een hoge rang verkregen.

Lijst van maarschalken

Op de politieke maarschalken na begonnen alle Maarschalken van de Sovjet-Unie hun rang in het leger.

NaamLevenBenoemingDienst
Vorosjilov, KlimentKliment Vorosjilov1881–1969november 1935Leger/Politiek
Toechatsjevski, MichailMichail Toechatsjevski1893–1937november 1935Leger
Jegorov, AleksandrAleksandr Jegorov1883–1939november 1935Leger
Boedjonny, SemjonSemjon Boedjonny1883–1973november 1935Leger
Bljoecher, VasiliVasili Blücher1890–1938november 1935Leger
Timosjenko, SemjonSemjon Timosjenko1895–1970mei 1940Leger
Koelik, GrigoriGrigori Koelik1890–1950mei 1940Leger
Sjaposjnikov, BorisBoris Sjaposjnikov1882–1945mei 1940Leger
Zjoekov, SergejGeorgi Zjoekov1896–1974januari 1943Leger
Vasiljevski, AleksandrAleksandr Vasilevski1895–1977februari 1943Leger
Stalin, JozefJozef Stalin1879–1953maart 1943Politiek
Konev, IvanIvan Konev1897–1973februari 1944Leger
Govorov, LeonidLeonid Govorov1897–1955juni 1944Leger
Rokossovski, KonstantinKonstantin Rokossovski[1]1896–1968juni 1944Leger
Malinovski, RodionRodion Malinovski1898–1967september 1944Leger
Tolboechin, FjodorFjodor Tolboechin1894–1949september 1944Leger
Meretskov, KirillKirill Meretskov1897–1968oktober 1944Leger
Beria, LavrentiLavrenti Beria1899–1953juli 1945NKVD/MVD/Militsia
Sokolovski, VasiliVasili Sokolovski1897–1968juli 1946Leger
Boelganin, NikolajNikolaj Boelganin1895–1975november 1947Politiek
Bagramjan, HovhannesIvan Bagramjan1897–1982maart 1955Leger
Birjoezov, SergejSergej Birjoezov1904–1964maart 1955Leger/luchtverdediging/strategische raketstrijdkrachten
Gretsjko, AndrejAndrej Gretsjko1903–1976maart 1955Leger
Jeremenko, AndrejAndrej Jerjomenko1892–1970maart 1955Leger
Moskalenko, KirillKirill Moskalenko1902–1985maart 1955Leger/strategische raketstrijdkrachten
Tsjoejkov, VasiliVasili Tsjoejkov1900–1982maart 1955Leger
Zacharov, MatvejMatvej Zacharov1898–1972mei 1959Leger
Golikov, FilippFilipp Golikov1900–1980mei 1961Leger
Krylov, NikolajNikolaj Krylov1903–1972mei 1962Leger/strategische raketstrijdkrachten
Jakoebovski, IvanIvan Jakoebovski1912–1976april 1967Leger
Batitski, PavelPavel Batitski1910–1984april 1968Luchtverdediging
Kosjevoj, PjotrPjotr Kosjevoj1904–1976april 1968Leger
Brezjnev, LeonidLeonid Brezjnev1906–1982mei 1976Politiek
Brezjnev, DmitriDmitri Oestinov1908–1984juli 1976Politiek
Koelikov, ViktorViktor Koelikov1921-2013januari 1977Leger
Ogarkov, NikolajNikolaj Ogarkov1917–1994januari 1977Leger
Sokolov, SergejSergej Sokolov1911-2012februari 1978Leger
Achromejev, SergejSergej Achromejev1923–1991maart 1983Leger
Koerkotkin, SemjonSemjon Koerkotkin1917–1990maart 1983Leger
Petrov, VasiliVasili Petrov1917-2014maart 1983Leger
Jazov, DmitriDmitri Jazov1924-2020april 1990Leger