Dwór na Umultowie w Poznaniu
Dwór na Umultowie – późnoklasycystyczny[1] dwór, zlokalizowany w Poznaniu, na Umultowie, przy ulicy Umultowskiej, w bezpośrednim sąsiedztwie jeziora Umultowskiego i kościoła św. Jadwigi Królowej Wawelskiej. Obiekt został wpisany do rejestru zabytków 12 marca 1970 pod numerem 1025/A[2].
nr rej. 1025/A z 12.03.1970 | |
Elewacja frontowa | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Adres | ul. Umultowska 127 |
Typ budynku | |
Styl architektoniczny | późny klasycyzm |
Inwestor | rodzina von Treskow |
Kondygnacje | 2 |
Ukończenie budowy | początek XIX w. |
Pierwszy właściciel | von Treskowowie |
Kolejni właściciele | Emilia Murkowska, Tadeusz Bogdański, Kazimierz Rafał Chłapowski, Bolesław Mikulski |
Obecny właściciel | prywatny |
Położenie na mapie Poznania | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego | |
52°28′34,1″N 16°56′26,0″E/52,476139 16,940556 |
Historia majątku
Wieś Umultowo nadano Poznaniowi w 1253. Od początku XIV wieku stanowiła własność kościelną, potem dominikańską (od 1385), a po kasacie zakonów przez prusaków – skarbu państwa pruskiego. W początku XIX wieku majątek nabyła niemiecka rodzina Von Treskow (w 1860 w dworze urodziła się córka Zygmunta Ottona von Treskow – Antonie Malwine Amalie Valeska von Treskow[3]), by sprzedać go w 1883 Robertowi Thieme z Poznania. W 1905 dobra należały do Komisji Kolonizacyjnej, a w 1910 zostały rozparcelowane. Resztówka zmieniała kilkakrotnie niemieckich właścicieli, a w 1922 stała się własnością polskiego Skarbu Państwa. Kolejni właściciele majątku to: Emilia Murkowska, Tadeusz Bogdański, Kazimierz Rafał Chłapowski i Bolesław Mikulski, dyrektor Banku Cukrownictwa, który odzyskał dobra po II wojnie światowej, pozostające potem w jego rękach do 1958. Obecnie dwór stanowi własność prywatną i nie jest udostępniony do zwiedzania[4].
W 2006 obiekt został wzorowo odrestaurowany[5].
Architektura dworu
Dwór wraz z zabudowaniami folwarcznymi wybudowała rodzina von Treskowów[3]. Jest to obiekt parterowy wzniesiony w początku XIX wieku. Kryje go dach naczółkowy z oknem powiekowym na osi[6]. Ryzalit elewacji frontowej mieści wejście główne i jest zwieńczony trójkątnym naczółkiem. Przed ryzalitem znajduje się niewielki taras z balustradami, które najprawdopodobniej pochodzą z początku XX wieku[4]. Elewacja jest pięcioosiowa, a wnętrze prawdopodobnie dwutraktowe. Dzięki wysokiemu podpiwniczeniu dwór wydaje się być optycznie większym niż jest w rzeczywistości[6].
Przy dworze znajdują się pozostałości parku krajobrazowego z połowy XIX wieku o powierzchni 2,03 hektara[1] oraz aleja kasztanowa i budynki folwarku[7].
Turystyka
Obok dworu przebiega żółty szlak pieszy nr 3585[8].
Zobacz też
- pałac w Biedrusku, siedziba rodu von Treskow
- pałac w Radojewie, także zbudowany przez von Treskowów (w pobliżu)
- dwór na Naramowicach w Poznaniu (w pobliżu)
- Lapidarium UAM w Poznaniu (w pobliżu)