Hughes Medal
Hughes Medal – wyróżnienie nadawane corocznie od 1902 r. przez Royal Society za oryginalne odkrycia dotyczące wytwarzania, magazynowania i wykorzystania energii; zostało nazwane dla uhonorowania Davida E. Hughesa[1] – wynalazcy pierwszego telegrafu drukującego wiadomości z użyciem czcionek liter i cyfr (telegraf Hughesa)[2].
Charakterystyka
Kandydaci do wyróżnienia są rekomendowani radzie stowarzyszenia przez Physical Sciences Awards Committees, w skład którego wchodzą przedstawiciele różnych brytyjskich uniwersytetów (University of Cambridge, University of Oxford, University of York, Institute for Advanced Study, Princeton)[3]. Nominowani muszą być obywatelami krajów Wspólnoty Narodów lub Republiki Irlandzkiej albo osobami innych narodowości, ale mieszkającymi w wymienionych państwach od co najmniej trzech lat bezpośrednio poprzedzających nominację. O ile to możliwe nagradzani są naukowcy w początkowym lub środkowym okresie swojej kariery[2].
Medal, wykonany ze srebra, jest wręczany wraz z sumą £1000. Na awersie medalu znajduje się portret Davida E. Hughesa (profil) otoczony napisem[2]: DAVID • EDVARD • HUGHES • B • 16 • MAY • 1830 • D • 19 • JAN • 1900 Na rewersie znajduje się orzeł w locie, z piorunem w szponach, otoczony napisem:ΦΡΟΝΤΙΔΟΣ ΤΕΛΕΣΦΟΡΟΝ ΣΕΛΑΣ
Pierwszym wyróżnionym był Joseph John Thomson (późniejszy laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki w 1906 r.) – odznaczony za prace dotyczące wyładowań elektrycznych w gazach. W roku 2013 medalem został uhonorowany Henning Sirringhaus[4], profesor Laboratorium Cavendisha, zajmujący się problemami półprzewodników organicznych i ich wdrażaniem (współzałożyciel Plastic Logic Ltd[5]). Do roku 2013 czterokrotnie wyróżniono równocześnie dwóch naukowców (lata 1938, 1981, 1982 i 1988)[2][6].
Wśród odznaczonych znajdują się ludzie związani z Polską:
- Frédéric Joliot-Curie (medal z roku 1947), asystent Marii Skłodowskiej-Curie i małżonek jej córki, Irène Joliot-Curie,
- George Isaak – astrofizyk urodzony w Polsce, w śląskiej Pilicy (medal z roku 1993)[7],
- Artur Ekert – polski fizyk (medal z roku 2007).
Laureaci
- 2022: Saiful Islam
- 2021: John Irvine
- 2020: Clare Grey
- 2019: Andrew Cooper
- 2018: James Durrant
- 2017: Peter Bruce
- 2015: George Efstathiou
- 2013: Henning Sirringhaus[4]
- 2011: Matthew Rosseinsky[8]
- 2010: Andriej Gejm
- 2008: Michele Dougherty[9]
- 2007: Artur Ekert[10]
- 2006: Michael J. Kelly[11]
- 2005: Keith Moffatt[12]
- 2004: John Clarke[13]
- 2003: Peter Edwards[14]
- 2002: Alexander Dalgarno[15]
- 2001: John Pethica[16]
- 2000: Chintamani N.R. Rao
- 1999: Alexander Boksenberg[17]
- 1998: Raymond Hide[18]
- 1997: Andrew R. Lang[19]
- 1996: Amyand David Buckingham[20]
- 1995: David Shoenberg[21]
- 1994: Robert G. Chambers[22]
- 1993: George Isaak[7]
- 1992: Michael J. Seaton[23]
- 1991: Philip Burton Moon[24]
- 1990: Thomas George Cowling
- 1989: John Stewart Bell[25]
- 1988: Archibald Howie[26] i Michael J. Whelan[27]
- 1987: Michael Pepper[28]
- 1986: Michael Woolfson[29][30]
- 1985: Tony Skyrme[31][32]
- 1984: Roy P. Kerr
- 1983: John Clive Ward[33]
- 1982: Drummond Matthews i Frederick Vine
- 1981: Peter Ware Higgs i Tom Kibble
- 1980: Francis James Farley[34]
- 1979: Robert J.P. Williams[35]
- 1978: William Cochran
- 1977: Antony Hewish
- 1976: Stephen Hawking
- 1975: Richard Dalitz
- 1974: Peter H. Fowler[36]
- 1973: Peter Hirsch[37]
- 1972: Brian David Josephson
- 1971: Robert Hanbury Brown[38]
- 1970: David Bates[39]
- 1969: Nicholas Kurti[40]
- 1968: Freeman Dyson
- 1967: Kurt Mendelssohn[41]
- 1966: Nicholas Kemmer[42]
- 1965: Denys Wilkinson[43]
- 1964: Abdus Salam
- 1963: Frederic Calland Williams[44]
- 1962: Brebis Bleaney[45]
- 1961: Alan Howard Cottrell[46]
- 1960: Joseph Lade Pawsey[47]
- 1959: Alfred Brian Pippard[48]
- 1958: Edward Andrade[49]
- 1957: Joseph Proudman[50]
- 1956: Frederick Lindemann
- 1955: Harrie S.W. Massey[51]
- 1954: Martin Ryle
- 1953: Edward Bullard[52]
- 1952: Philip Ivor Dee[53]
- 1951: Hendrik Anthony Kramers
- 1950: Max Born
- 1949: Cecil Frank Powell
- 1948: Robert Watson-Watt[54]
- 1947: Jean Frederick Joliot
- 1946: John Turton Randall[55]
- 1945: Basil F.J. Schonland[56]
- 1944: George Ingle Finch[57]
- 1943: Marcus Laurence Elwin Oliphant
- 1942: Enrico Fermi
- 1941: Nevill Francis Mott
- 1940: Arthur Compton
- 1939: George Thomson
- 1938: John Douglas Cockcroft i Ernest Walton
- 1937: Ernest Orlando Lawrence
- 1936: Walter Schottky
- 1935: Clinton Joseph Davisson
- 1934: Karl Manne Georg Siegbahn
- 1933: Edward Victor Appleton
- 1932: James Chadwick
- 1931: William Lawrence Bragg
- 1930: Venkata Raman
- 1929: Hans Geiger
- 1928: Maurice de Broglie
- 1927: William Coolidge[58]
- 1926: Henry Jackson[59][60]
- 1925: Frank Edward Smith[61]
- 1923: Robert Millikan
- 1922: Francis William Aston
- 1921: Niels H.D. Bohr
- 1920: Owen Willans Richardson
- 1919: Charles Chree[62]
- 1918: Irving Langmuir
- 1917: Charles Glover Barkla
- 1916: Elihu Thomson
- 1915: Paul Langevin
- 1914: John S. Townsend[63]
- 1913: Alexander Graham Bell
- 1912: William Duddell[64]
- 1911: Charles Thomson Rees Wilson
- 1910: John Ambrose Fleming
- 1909: Richard Glazebrook[65]
- 1908: Eugen Goldstein
- 1907: Ernest Griffiths[66]
- 1906: Hertha Marks Ayrton
- 1905: Augusto Righi[67]
- 1904: Joseph Wilson Swan
- 1903: Johann Wilhelm Hittorf
- 1902: Joseph John Thomson
Medal Hughesa a Nagroda Nobla
Wśród laureatów Medalu znalazły się dziesiątki noblistów, na przykład:
- 1902: Joseph John Thomson (nobel 1906),
- 1911: Charles T.R. Wilson (nobel 1927),
- 1917: Charles Glover Barkla (nobel 1917),
- 1918: Irving Langmuir (nobel 1932),
- 1920: Owen Willans Richardson (nobel 1928),
- 1921: Niels H.D. Bohr (nobel 1922),
- 1923: Robert Millikan (nobel 1923),
- 1930: Venkata Raman (nobel 1930),
- 1931: William Lawrence Bragg (nobel 1915),
- 1932: James Chadwick (nobel 1935),
- 1933: Edward Victor Appleton (nobel 1947),
- 1934: Karl Manne Georg Siegbahn (nobel 1924),
- 1935: Clinton Joseph Davisson (nobel 1937),
- 1937: Ernest Orlando Lawrence (nobel 1939),
- 1938: John Douglas Cockcroft i Ernest Walton (nobel 1951),
- 1939: George Thomson (nobel 1937),
- 1940: Arthur Compton (nobel 1927),
- 1941: Nevill Francis Mott (nobel 1977),
- 1947: Jean Frederick Joliot (nobel 1935),
- 1949: Cecil Frank Powell (nobel 1950),
- 1950: Max Born (nobel 1954),
- 1954: Martin Ryle (nobel 1974),
- 1964: Abdus Salam (nobel 1979),
- 1972: Brian David Josephson (nobel 1973),
- 1977: Antony Hewish (nobel 1974),
- 1981: Peter Ware Higgs (nobel 2013),
- 2010: Andriej Gejm (nobel 2010).