Kałuszyn (gromada)

Kałuszyn – dawna gromada, czyli najmniejsza jednostka podziału terytorialnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w latach 1954–1972.

Gromady, z gromadzkimi radami narodowymi (GRN) jako organami władzy najniższego stopnia na wsi, funkcjonowały od reformy reorganizującej administrację wiejską przeprowadzonej jesienią 1954^[1] do momentu ich zniesienia z dniem 1 stycznia 1973^[2], tym samym wypierając organizację gminną w latach 1954–1972^[3][4].

Gromadę Kałuszyn z siedzibą GRN w mieście Kałuszynie (nie wchodzącym w jej skład) utworzono – jako jedną z 8759 gromad na obszarze Polski^[3] – w powiecie mińskim w woj. warszawskim, na mocy uchwały nr VI/10/7/54 WRN w Warszawie z dnia 5 października 1954. W skład jednostki weszły obszary dotychczasowych gromad^[5] Falbogi, Kazimierzów, Milew, Mroczki, Olszewice, Patok, Ryczołek, Szymony i Wity ze zniesionej gminy Chrościce w powiecie mińskim, obszary dotychczasowych gromad Budy Przytockie i Marianka ze zniesionej gminy Jakubów w powiecie mińskim oraz kolonia Mroczki z dotychczasowej gromady Leśnogóra ze zniesionej gminy Grębków w powiecie węgrowskim (woj. warszawskie)^[6]. Dla gromady ustalono 18 członków gromadzkiej rady narodowej^[7].

31 grudnia 1959 do gromady Kałuszyn przyłączono obszar zniesionej gromady Kluki (bez wsi Garczyn Duży i Żebrówka^[8] oraz kolonii Majdan i Stary Dwór^[9])^[10], a także wsie Leonów i Przytoka ze znoszonej gromady Jędrzejów Nowy w tymże powiecie^[11].

1 stycznia 1969 do gromady Kałuszyn włączono obszar zniesionej gromady Groszki Nowe (bez wsi Ryczyca^[12][13]) w tymże powiecie^[14].

Gromada przetrwała do końca 1972 roku, czyli do kolejnej reformy gminnej^[15]. 1 stycznia 1973 w powiecie mińskim reaktywowano gminę Kałuszyn^[16].