Piwonia lekarska
Piwonia lekarska (Paeonia officinalis L.) – gatunek rośliny należący do rodziny piwoniowatych. Pochodzi z południowej i środkowej Europy[4]. Bardzo rzadka. W Alpach rośnie na rozrzuconych stanowiskach po południowej, włoskiej stronie tego pasma, a także w masywie Monte Generoso w szwajcarskim Ticino. Dochodzi do wysokości ok. 1700 m n.p.m.[5]
Systematyka[1][2] | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Podkrólestwo | |
Nadgromada | |
Gromada | |
Podgromada | |
Nadklasa | |
Klasa | |
Nadrząd | Saxifraganae |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek | piwonia lekarska |
Nazwa systematyczna | |
Paeonia officinalis L. Sp. pl. 1:530. 1753 | |
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |
![]() |
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Pivonka_Paeonia_%C3%97_festiva_%27Rubra_Plena%27.jpg/220px-Pivonka_Paeonia_%C3%97_festiva_%27Rubra_Plena%27.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Paeonia_officinalis_MHNT.BOT.2015.34.59.jpg/220px-Paeonia_officinalis_MHNT.BOT.2015.34.59.jpg)
Morfologia
Biologia i ekologia
Bylina, geofit. Dziko rośnie w rzadkich, widnych zagajnikach oraz na suchych, zwykle kamienistych łąkach[5]. Kwitnie od maja do czerwca. Roślina trująca – cała roślina jest trująca.
Zastosowanie
- Roślina lecznicza: Surowiec zielarski: korzeń (Radix), nasienie (Semen), kwiat (Flos Paeoniae) zawierają glikozyd peonid
- Roślina ozdobna dość często uprawiana w przydomowych ogrodach.
- W Średniowieczu znane były jej właściwości wymiotne i przeczyszczające[5].
- Zajmowała ważne miejsce w praktykach magicznych: jej korzenie miały mieć moc otwierania zamkniętych zamków oraz odstraszania demonów, ale pod warunkiem, że były wykopane w nocy[5].
- W rejonach swego naturalnego występowania ma szereg nazw miejscowych, z których wiele nawiązuje do jej właściwości medycznych i magicznych[5].
Wymagania oraz uprawa
Roślina nie znosi dłuższych okresów suszy ani zalewania. Najlepsze warunki ma w słonecznych lub półcienistych miejscach. Gleby: żyzne, przepuszczalne, średnio wilgotne o pH od lekko kwaśnego do lekko zasadowego. Silnie rozrasta się na glebach piaszczystych, ale za to słabo kwitnie. Roślina całkowicie mrozoodporna. Wysiewanie najlepiej wykonać od razu po zbiorze, wtedy po koło 6 tygodniach uzyskuje się już młode siewki. Istnieje również możliwość rozmnażania poprzez podział starszych kęp rośliny[6].
Przypisy
- BioLib: 38842
- EoL: 486255
- EUNIS: 175406
- FloraWeb: 4091
- GBIF: 3083488
- identyfikator iNaturalist: 128167
- IPNI: 711836-1
- ITIS: 504092
- NCBI: 69717
- Plant Finder: 286230
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-2561028
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:711836-1
- Tela Botanica: 47339
- identyfikator Tropicos: 27101968
- USDA PLANTS: PAOF2