Topotekan

• Rak jajnika^[5],
• Rak szyjki macicy^[6][7],
• Drobnokomórkowy rak płuc (SCLC)^[8][9].

Trwają badania, które wskazują na skuteczność zastosowania topotekanu w przypadku:

• nerwiaka^[10],
• glejaka^[11],
• mięsaku Ewinga^[12].

Topotekan jest półsyntetyczną pochodną kamptotecyny, która jest alkaloidem pozyskiwanym z drzewa Camptotheca acuminata^[13]. Działanie przeciwnowotworowe leku polega na hamowaniu topoizomerazy I. Topoizomeraza I jest enzymem jądrowym, który odpowiada za zmniejszenie napięcia torsyjnego DNA, poprzez wywoływanie powstawania odwracalnych pęknięć w obrębie pojedynczych nici^[3][4][14], co pozwala na powstanie widełek replikacyjnych. Natomiast topotekan interkaluje pomiędzy zasady azotowe w DNA. Gdy widełki replikacyjne dotrą do miejsca, w którym pomiędzy zasadami znajduje się topotekan, dochodzi do zahamowania procesu replikacji. Łącząc się z kompleksem topoizomeraza I–DNA, topotekan uniemożliwia odtwarzanie wiązań w miejscach pęknięć i uszkadza strukturę podwójnych łańcuchów DNA. Komórka niezdolna do replikacji po pewnym czasie umiera^[15].

Występujące bardzo często

• gorączka neutropeniczna,
• neutropenia
• małopłytkowość
• niedokrwistość
• leukopenia
• anoreksja
• zapalenie błon śluzowych
• nudności
• wymioty
• biegunka
• zaparcia
• bóle brzucha
• łysienie
• gorączka
• osłabienie
• zmęczenie
• zakażenie^[3][4]

Występujące często

• reakcje nadwrażliwości
• hiperbilirubinemia
• świąd
• złe samopoczucie
• posocznica^[3][4]

Występujące rzadko

• reakcja anafilaktyczna
• obrzęk naczynioruchowy
• pokrzywka^[3][4]

Występujące bardzo rzadko

• wynaczynienie
• śródmiąższowa choroba płuc^[3][4]

• Podczas stosowania leku należy wykonywać regularnie pełne badanie morfologiczne krwi.
• U pacjentów z gorączką, neutropenią oraz bólem brzucha należy rozważyć możliwość zapalenia okrężnicy.
• W przypadku stwierdzenia śródmiąższowego zapalenia płuc należy przerwać terapię topotekanem.
• Nie zaleca się stosowania leku u chorych z ciężkimi zaburzeniami nerek lub wątroby (wywołanymi marskością)^[4].

Interakcje z innymi lekami

• Nie hamuje enzymów cytochromu P-450 u ludzi – nie wykazano wpływu na farmakokinetykę topotekanu, po zastosowaniu granisetronu, ondansetronu, morfiny lub kortykosteroidów.
• W przypadku stosowania terapii skojarzonej topotekanu z innymi lekami istnieje możliwość zmniejszenia dawek leków w celu zwiększenia tolerancji leczenia^[3][4].

Stosowanie podczas ciąży i karmienia piersią

W czasie stosowania topotekanu należy zaleca się unikanie zajścia w ciążę. Nie zaleca się stosowania leku w czasie karmienia piersią^[3][4].

Wpływ na prowadzenie pojazdów mechanicznych

Należy zachować ostrożność ze względu na często występujące efekty uboczne stosowania leku w postaci osłabienia i zmęczenia^[3][4].

Przedawkowanie

Nie jest znane swoiste antidotum. W przypadku przedawkowania może dojść do zahamowania funkcji szpiku i zapalenia błon śluzowych^[4].

Preparaty na polskim rynku zawierające topotekan: Hycamtin, Potactasol, Topotecan medac, Topotecanum Accord^[16].

• NCI Drug Dictionary Definition of Topotecan
• NCI Drug Information for Patients
• Chemioterapia z zastosowaniem topotekanu w raku jajnika. ovacome.org.uk. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-09-17)].